Skírnir - 01.09.1988, Side 9

SVAVA JAKOBSDÓTTIR
Gunnlöð og hinn dýri mjöður
i
Þungamiðjan í Gunnlaðar sögu1 er konungsvígsla og athöfn henni
tengd þar sem gyðja veitir konungi umboð til að ríkja með svo-
nefndri dreypifórn og „helgum armlögum". Þetta er í stuttu máli
niðurstaða sem byggð er á rannsóknum mínum á þeim erindum
Hávamála sem segja frá Óðni og Gunnlöðu. Hugmyndina bar ég
undir Gísla Sigurðsson meðan Gunnladar saga var í smíðum og
leist honum ekki verr en svo á hugmyndina að hann tók hana upp
í útgáfu sína af Völuspá og Hávamálum og getur mín í formála.2 Því
finnst mér ég skuldbundin honum og lesendum umræddrar útgáfu
Hávamála til þess að gera grein fyrir þessum rannsóknum og renna
stoðum undir niðurstöðu mína. Lesendum skáldsögunnar er skýr-
ing vonandi jafn óþörf til skilnings og Hávamál jötnasonum nema
að svo miklu leyti sem þeir hafa áhuga á. En fallist menn á tilgátu
mína verður að draga víðtækari ályktanir af erindum Hávamála
104-110 en jafnvel Gísli gerir í útgáfu sinni.
Leikum og lærðum mun tömust sú kenning um skáldamjöðinn,
sem að vissu marki má lesa úr frásögn Snorra-Eddu, að Óðinn hafi
náð miðinum með því að tæla Gunnlöðu til ásta við sig.
I frásögn Snorra-Eddu leynist Óðinn undir dulnefninu Bölverk-
ur, kemst inn til Gunnlaðar með brögðum af því að Suttungur hef-
ur synjað honum mjaðarins. Hann lætur Bauga bora gegnum
bjargið og skríður síðan inn í nafarsraufina í ormslíki. Segir síðan:
„Fór Bölverkur þar til sem Gunnlöð var og lá hjá henni þrjár
nætur, og þá lofaði hún honum að drekka af miðinum þrjá drykki.
I hinum fyrsta drykk drakk hann allt úr Óðreri en í öðrum úr
Boðn, í hinum þriðja úr Són, og hafði hann þá allan mjöðinn." Þá