Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.09.1988, Síða 200

Skírnir - 01.09.1988, Síða 200
406 EINAR G. PÉTURSSON SKÍRNIR og Landnáma verður vart talin skemmtilestur öll. Islendingabók hefur Svh. nú látið prenta með Sturlungu, sem gefin var út í ár. Þegar þessi útgáfa Svh. er borin saman við Islendingasagnaútgáfuna kemur í ljós að hér vantar yngstu sögurnar sem er mjög eðlilegt. Einnig eru í útgáfu Guðna Jónssonar allmargir þættir sem ekki eru hjá Svh. Sumir þeirra þátta eru úr Sturlungu eða eiga betur samleið með fornaldarsögum og eiga af öðrum ástæðum vart heima í safnútgáfu íslendinga sagna. I inn- gangi 3. bindis segja útgefendur, að oft hafi verið erfitt að veljaþættií þessa útgáfu Svh., en ekki verður annað séð en valið hafi tekist bærilega. Ef litið er í útgáfu Skuggsjár sést, að allt efni hennar er í útgáfu Svh. og að auki eru hér 18 þættir til viðbótar. Utgáfa Svh. er með öðrum orðum nokkru fyllri en útgáfa Skuggsjár, en þær báðar sleppa þeim ritum sem Þórður biskup lét prenta fyrir réttum 300 árum. Stafsetning. I inngangi I. bindis er gerð grein fyrir stefnunni við stafsetn- inguna, sem er venjuleg nútímastafsetning. Þó vildu útgefendur minna á að smávægilegur munur er á beygingum í íslensku nú og á tímum ritunar sagn- anna: „er því haldið í allflestar beygingamyndir nafnorða, lýsingarorða, fornafna og lýsingarhátta sagna. [. . .] Aftur á móti hefur fornum beyging- arendingum sagnorða í framsöguhætti og viðtengingarhætti verið vikið til þeirra mynda sem venjulegastar eru nú og má vera að ýmsir sakni þar vinar í stað“ (s. xi-xii). Það er með öðrum orðum meiri samræming til samtíma- máls í sagnorðum en fallorðum og ekki samræmi milli orðflokka. Ekki er gerð grein fyrir af hverju þetta ósamræmi er viðhaft. Trúlega hefur útgef- endum fundist endingar sagna vera torkennilegri en beygingarendingar fallorða. Samræming af þessu tæi er alltaf vandasöm og vafaatriðin verða mörg. Hér er meira sýnt af fornum orðmyndum en gert var í útgáfu Skuggsjár og er það vel. I Gunnlaugs sögu rakst ég á: „Eg em“ (s. 1174) og „Islendingar hyggi smátt og væru“ (s. 1189). Fyrra dæmið hefur trúlega verið talið betra svo, en það seinna er prentvilla. Heimildir texta. Utgáfa Svh. er lesútgáfa og endurprentun texta, sem hafa verið gefnir út eða unnir áður. Ekki er stuðst við eina sérstaka útgáfu, en útgáfa Skuggsjár studdist við Islenzk fornrit og gat þess sérstaklega ef textar voru komnir úr öðrum útgáfum. I útgáfu Svh. er eins og fyrr sagði gerð grein fyrir textum hverrar sögu fremst í hverju bindi, en þar stendur víða þegar taldar hafa verið upp tvær útgáfur eða fleiri, að stuðst sé við báð- ar eða allar útgáfurnar. Engin grein er gerð fyrir hvernig þetta er gert, enda er þetta lesútgáfa og því er enginn orðamunur tekinn eða frávik handrita sýnd nema þegar heilu kaflarnir eða klausurnar eru teknir úr öðrum hand- ritum en því sem aðaltexti er prentaður eftir. Þessi aðferð gerir það að verk- um að fræðimönnum mun ekki þykja fært að vitna til þessarar útgáfu, en þó eru frá því undantekningar. Hér verða og gerðar athugasemdir við texta nokkurra sagna. Þessi upp- talning styðst vitanlega ekki við neina heildarrannsókn, en allmargar sögur nefndar þar sem helst var talin ástæða til að nefna frávik.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200
Síða 201
Síða 202
Síða 203
Síða 204
Síða 205
Síða 206
Síða 207
Síða 208
Síða 209
Síða 210
Síða 211
Síða 212
Síða 213
Síða 214
Síða 215
Síða 216
Síða 217
Síða 218
Síða 219
Síða 220
Síða 221
Síða 222
Síða 223
Síða 224
Síða 225
Síða 226
Síða 227
Síða 228
Síða 229
Síða 230
Síða 231
Síða 232

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.