Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2005, Qupperneq 57

Gunnlaugur A. Jónsson
Gengið með Saltarann í sólinni
Bœnamál Davíðssálma íhugað á suðrœnum slóðum
Saltarinn er mín bók. Ekkert rit hefur gripið mig jafn sterkum tökum, ekk-
ert rit annað les ég jafn mikið, nota jafn mikið. Ekkert rit hefur haft jafn
mikil áhrif á mig og Saltarinn.
í hálfsmánaðarlöngu sumarfríi mínu í júní og júlí 2005 var Saltarinn
förunautur minn á löngum, daglegum göngum í steikjandi hitan í sælureit
við Miðjarðarhafið. Þar varð grunnurinn að þessari grein til, á gönguferðum
en ekki við skrifborð. Heiti greinarinnar vísar til þess hvemig stofn hennar
varð til. Greininni er annars ætlað að fjalla um hið fjölbreytilega bænamál
Davíðssálma, stutt dæmum úr áhrifasögu sálmanna að fomu og nýju.
Ég hef á liðnum árum rannsakað Saltarann, öðm nafni Davíðssálma,
með ýmsum aðferðum ritskýringarinnar og jafnvel talið mig hafa bryddað
upp á nýjungum á því sviði, kennt fjölda námskeiða innan og utan guð-
fræðideildar og haldið fyrirlestra á ráðstefnum og fyrir almenning.1
Uppúr stendur þó að það sem hefur gefið mér mest í glímunni við Salt-
arann er persónulegur lestur þessara fornu sálma, regluleg notkun þeirra
sem bæna- og andaktsbókar.
Því fer svo víðsfjarri að ég verði leiður á sálmum Saltarans, stöðugt finn
ég eitthvað nýtt í þeim, eitthvað sem talar á ótrúlega sterkan hátt inn í
aðstæður á líðandi stundu. Og kannski er það einmitt meginmálið í glímunni
við forna texta - að finna eitthvað það í þeim sem kemur heim og saman við
eigin reynslu, hittir mann í hjartastað á gleði- eða sorgarstundu eða bara í
daglegu amstri hversdagsins.
Saltarinn hefur ekki að geyma kveðskap einstaklings. Hann er þvert á
1 Skrá yfir margar greina minna um Saltarann eða einstaka sálma hans er getið í rannsóknasögulegri yfir-
litsritgerð minni í Ritröð Guðfrœðistofnunar 19, 2004. Sjá Gunnlaugur A. Jónsson 2004, s. 19-44.
55