Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1984, Qupperneq 85

múlaþing
83
ár. Ævi hans lauk í Hlíð í Stafafellssókn 27. maí 1853 hjá Valgerði
hálfsystur hans og var hann þá farinn að nálgast áttrætt. Er hann tahnn
,,ferðamaður úr Múlaþingi,“ í kirkjubókinni.
Sigmundur M. Long lýsir Stefáni Ólafssyni svo, en hann sá Stefán í
Mýrnesi í Eiðaþinghá veturinn 1851: ,,Hann var stór maður, hár og
þrekinn, og var í skósíðum bjálfa úr sauðskinnum og sneri ullinni inn.
Ogjörla sást í andlit honum, en ærið sýndist mér hann ferlegur á velli,
l,ar sem hann stóð upp við hliðina á Bleikskjóna sínum. Stóð mér
einhver geigur af manninum, sem ég átti þó ekki vanda fyrir“. Tveimur
arum síðar var Sigmundur smali í Hnefilsdal. Kom þá Stefán þar og
sagði ,,historíur“. Sigmundur segir: „Eftir því sem mig minnir, var
hann stórleitur og fríður sýnum og hinn karlmannlegasti, en ákaflega
svipmikill og ekki góðmannlegur“.
Kofar Stefáns sterka í Víðidal stóðu mannlausir a.m.k. frá 1840 til
1847. Þá fluttu þangað Þorsteinn Hinriksson og Ólöf Nikulásdóttir.
V erður næst gerð grein fyrir þeim eftir því sem ráða má af heimildum.
Þorsteinn var frá Hafursá í Skógum á Héraði, fæddur skömmu eftir
aldamótin og hafði víða verið á Héraði í vistum, en faðir hans var Hinrik
sem kallaður var hinn skyggni, Hinriksson og bjó á Hafursá. Vorið 1843
ræður Þorsteinn sig í vist að Berunesi við Berufjörð og er þá Ólöf þar
fyrir. Hún var ættuð sunnan af Síðu, hafði verið nokkuð víða í vistum en
giftist árið 1828 Sigurði Jónssyni bónda í Kambshjáleigu og er þá 23 ára
gomul. Hann deyr eftir 11 ára sambúð þeirra og höfðu þau þá eignast
þrjú börn, Nikulás 10 ára, Guðnýju 8 ára og Halldóru 5 ára. Ólöf hættir
búskap næsta vor, fer með drenginn í ársvist upp í Skriðdal og ári síðar
að Berunesi. Dætur hennar voru í fóstri í átthögunum. Fljótlega felldu
Ólöf og Þorsteinn hugi saman og fæddist þeim sonur 18. september
1844. Var hann skírður Sigurður. Næsta vor flytja þau að Melrakkanesi
í Geithellnahreppi og 1. febrúar 1847 fæðist þeim annar sonur, sem
skírður var Þorsteinn.
Nú munu þau hafa talið sig þurfa á jarðnæði að halda en það hefur
vart legið á lausu. En á þessum slóðum vissu alhr um eyðidalinn skrúð-
gróna í vesturátt og að þar var uppistandandi bær, sem hægt var að
flytja í án mikillar lagfæringar. Þorsteinn, Ólöf og drengirnir finnast
ekki í manntali Hofssóknar í Álftafirði um næstu áramót og ekki heldur
HaUdóra dóttir Ólafar. Ástæðan hlýtur að vera sú að þau hafi flutt þá
um vorið í Víðidal, enda hníga allar sagnir að því. Ein sögnin er t.d. sú
a<5 þau hafi sest að þar án þess að fá leyfí Stefáns til að búa í bænum.
Frétti hann það og spáði því að þetta frumhlaup Þorsteins mundi til ills