Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1988, Side 197
MÚLAÞING
195
Hann bar hátt í broddi fylkingar með þessa poka.
Það fór lítið fyrir glæsileik mínum samanborið við Stóra-Brún. Þó litaði
blóðið kinnamar þegar eg var kominn í blússu með matrósakraga og hvítum
leggingum, svarta sokka og nýbrydda skó. Aftur fór glansinn af þegar eg
var drifinn í ljóta sokka þar utan yfir, slíkt þótti mér ekki sæma en þagði þó.
Síðan var kvatt.
Hestarnir voru tengdir saman í lest með taum á miðklakk. Þá var
hætt að hnýta í tagl, en þetta dásamlega orð - taglhnýtingur - hverfur
þó vonandi aldrei úr málinu, þó nú sé það notað í annarri merkingu.
Eg var lausríðandi og hélt mig á eftir lestinni. Mitt verk var að gæta
þess að pinklar og paufar, sem bundnir voru ofan á milli, töpuðust
ekki. Einnig átti eg að gæta þess að hestarnir slitu sig ekki aftan úr.
Sumir hestar voru snillingar í að slíta sig aftan úr, þeir greikkuðu
þá sporið og fengu slaka á tauminn, síðan reistu þeir hausinn og kipptu
í. Við þetta flaug taumurinn oft upp af klakknum.
Víða voru götur svo djúpar að klyfjar drógust við jörð.
Eftir þriggja tíma ferð komum við að svifferjunni á Lagarfljóti. Út
í hana voru hestarnir teymdir með klyfjunum.
Ferja þessi var mikil samgöngubót, en ekki var verkfræðin lengra
komin þá en svo, að aflhjólinu var snúið af handkrafti einum. Það gat
varla talist mennskra manna verk. Kaup ferjumanns var kr. 300 á ári
og talið bitlingur! Guðmundur bóndi á Litla-Steinsvaði og ferjumaður
komst samt fram úr þessu, enda einkar laginn og karlmenni.
Þegar menn komu úr kaupstað var honum aldrei rétt minna en 100
gr. glas af hoffmannsdropum. Þetta stakk hann út í einu og sneri þá
sveifinni eins og hakkavél. Stundum buðust menn til að hvíla hann og
gengu tveir á sveifina, en lítið mjakaðist. Náttúrlega kom þar einnig
til kunnáttuskortur.
Hvergi komum við til bæja, en eftir þriggja tíma ferð frá svifferju
komum við á áningarstaðinn. Það var lítill grashvammur rétt fyrir ofan
Gilsárteig, sem er næsti bær við Vestdalsheiði á þessari leið. Þarna áði
faðir minn ævinlega á leið til Seyðisfjarðar.
Við tókum ofan klyfjarnar, sprettum af hestunum og losuðum um
beisli, þannig gátu þeir bæði kroppað og velt sér. Var síðan gripið til
nestis sem ekki var margbrotið.
Á þessum árstíma var haustmatur víðast þrotinn utan þá slátur og
fráfærur ekki byrjaðar. Kjötlaust var á nær öllum bæjum, allt fór í
kaupmanninn á haustin. Heimaslátrun var gamalskjátur og kannski
hrútar, en hvort tveggja takmarkað.