Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1988, Blaðsíða 218

Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1988, Blaðsíða 218
216 MÚLAÞING þeim blöðum, sem annars standa á völtum fæti, er líka nokkur vorkunn þó þau álíti sig ekki hafa ráð á að segja sannleikann. Því að vísu verður það óþakklátt verk og illa metið og með- tekið af hinum ýmsu andlega úldnu velunnurum og samdauningum Páls, þegar einarður vinur guðs og góðs sið- ferðis stendur fram og kveður upp harðan áfellisdóm yfir ljóðaútgáfu eins og þessari, þar sem klámi, guðlasti, bölbœnum og hroðalegum skammavís- um öllu ægir saman og gjörir að hrylli- legu, og sem betur fer sjaldgæfu skrímsli í íslenskum bókmenntum og stórum siðspillandi. Ætti að vara alla óspillta menn við að lesa allt það klám og níð er víða finnst í syrpu þessari. Já, þetta er óþakklátt verk, og þegar eg tek það að mér þá ætla eg ekki að gjöra mig betri en eg er. Eg hefði látið Pál og kveðskap hans liggja á milli hluta hefði eg ekki átt að svara fyrir dáinn frænda minn náskyldan, hvers minning og mannorð svívirðilega er meitt af téðu níðskáldi í hinu nýút- gefna ljóðasafni. Pví þó að Jón sál. frændi, sem Páll og nokkrir óhlutvand- ir menn kölluðu Rauða-Jón, væri ekki mikill fyrir manni að sjá eða háttsettur höfðingi í lífinu, þá var hann ráðvand- ur meinleysismaður og vel þenkjandi. Verður hvorugt þetta sagt um Pál, sem hefur tekið sér það dómsvald að vista sál Jóns heitins í helvíti og hæðast að því að hann drukknaði að slysförum. Þykir Páli ekki nóg að hafa kastað þessum ósóma af munni fram, heldur vill líka slá honum föstum á prenti. Og líklegast eru þessar óþokkasögur einu laun níðskáldsins fyrir það að Jón sótti stundum að sögn brennivín á kútinn þegar dánumaðurinn var að kveljast í sínum alkunna, óslökkvandi brenni- vínsþorsta. Annars ætla eg að launa Páli hér fyrir Jón sál. með því að fletta lítið eitt ofan af honum sauðargærunni frammi fyrir öllum landslýð, utan Austfirðingafjórðungs. Innan þess landshluta þarf þess ekki með, þar þekkja hann allir eins og hann er. Það er sannast að segja að Páll mun alla daga hafa verið miður vel þokkað- ur af mörgum héraðsbúum sínum, því að æðsta ánægja hans í lífinu - næst því að drekka brennivín - mun margur mega ætla að hafi eigi allsjaldan verið sú að henda á lofti og útbreiða slúður- sögur um náungann og yrkja hæðnis- og níðvísur um fólk, oftast sér betri og vandaðri menn. Er rétt að segja ótrúlegt að honum skuli hafa haldist slíkt uppi refsingarlítið, en „mör- landanum“ hefur löngum verið brugð- ið um seinlæti. En ef annars nokkuð gæti dálítið afsakað slíkt háttalag Páls, þá er það helst það að honum séu þessi ósköp rétt ósjálfráð. Og sýnist það að hann jafnvel yrkir slíkar vísur um náfrændur sína benda til þess. Páli er einkennilega tamt að hneyksla. T. d. þar sem hann vill yrkja fagurt, eins um konu sína, þá kemst hann ómögulega frá því en að guðlasta um leið. Vill heldur vera hjá konunni en guði sjálfum. Þetta hlýtur að stór- hneyksla þá sem óttast og elska guð. Annars kemur fram í vísum um Ragn- hildi alveg sama ofurástin eins og lýst er í vísunni, er margir á Héraði munu kunna: Ástríður sat úti og Páll hvorugt mátti af öðru líta. Og ósköp er þreytandi aflestrar allur þessi vaðall um fegurð konu hans,
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224
Blaðsíða 225
Blaðsíða 226
Blaðsíða 227
Blaðsíða 228

x

Múlaþing: byggðasögurit Austurlands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Múlaþing: byggðasögurit Austurlands
https://timarit.is/publication/1153

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.