Þjóðmál - 01.09.2009, Síða 32

30 Þjóðmál HAUST 2009
talin þarft innlegg í umræðuna um þessar
stundir og hefðu fleiri mátt taka framtak hans
til fyrirmyndar og vinna að uppbyggilegri
umræðu um næstu skref okkar Íslendinga í
átt til endurreisnar . Í inngangi að bók sinni
segir Þorkell um tilgang hennar:
„Tilgangurinn með bókinni er að benda á
að stjórnarhættir stjórnarmanna og stjórn-
enda og hin efnahagslega umgjörð og eftirlit
skiptir sköpum við að byggja upp réttlátt og
hagfellt viðskiptaumhverfi .“ (bls . 11) .
Ómálefnaleg umfjöllun Þorvaldar um
Þorkel er óþarft innlegg til umræðunnar og
raunar til vansa . Mikilvægt er að menn vandi
sig þegar þeir fella dóma um fólk og á það
benti Margeir Pétursson, stjórnarformaður
MP banka í kjölfar umræddrar greinar, svo
mjög blöskraði honum níðið (Fréttablaðið
24 . júní 2009) . Vert er að huga að því
hvað stórir dómar prófessorsins um bók
Þorkels fela í sér . Bera þeir vönduðum
vinnubrögðum vott? Er hagfræðingum
framtíðarinnar kennt að vega og meta mál
með þessum hætti?
Ódýr afgreiðsla
Það var engu líkara en æði hefði gripið um sig þegar JPV gaf út bókina Hrunið
eftir Guðna Th . Jóhannesson . Bókin rok-
seldist og allir helstu álitsgjafar gáfu henni
frábæra einkunn . Gekk Páll Baldvin
Baldvinsson svo langt að tala um hana sem
„grundvallarrit“ fyrir þá sem á næstu mán-
uðum vilja fylla í eyðurnar og átta sig betur
á þeirri atburðarás sem við urðum vitni
að í kjölfar bankahrunsins . En Þorvaldur
Gylfason gefur lítið fyrir þessa bók og segir
hana í raun eins og „langt símtal“ þar sem
höfundur reki „atburðarásina í belg og biðu,
án þess að séð verði, að höfundurinn hafi
myndað sér skýra skoðun á viðfangsefninu
eða hafi löngun til að draga lærdóma af
því .“ Þá heldur hann áfram og segir: „Í
bókinni örlar varla á greiningu á orsökum
og afleiðingum hrunsins og ekki heldur
á sögulegri sýn á innviði og umhverfi
bankanna .“ Þeir sem lesið hafa bók Guðna
vita þó að þar er um gagnmerka lýsingu á
atburðarás haustsins að ræða . Enda skýrir
höfundurinn markmið bókarinnar vel í
inngangi að henni en þar segir hann:
„Í þessari bók er greint frá því sem gerðist
frá degi til dags þessa mánuði . Öðru hvoru
er litið um öxl og minnst á dýpri ástæður
þess að svo fór sem fór, án þess að útskýra til
hlítar bankahrunið og afleiðingar þess . Til
þess er of skammt um liðið . . . “
Þá reynir Þorvaldur einnig að kasta rýrð á
vinnubrögð og þekkingu Guðna er hann ýjar
að því að hann blandi saman innistæðum og
skuldum þegar hann gerir skuldbindingar
bankanna að umtalsefni . Vísar hann
sérstaklega í þeim efnum til texta á síðu
131 í bókinni . Þegar nánar er litið á málið
kemur hins vegar í ljós að Guðni hefur fullan
skilning á viðfangsefninu og er þar að vísa
til fréttar í Morgunblaðinu þar sem fjallað
var um neyðarlögin íslensku og beitingu
breskra stjórnvalda á hryðjuverkalögum þar
í landi gegn íslenskum bönkum . Í þeirri
umræðu allri veltu menn fyrir sér ábyrgð
íslenskra stjórnvalda á bankakerfinu og í
hverju hún gæti falist . Það skipti vissulega
gríðarlega miklu máli þar sem skuldir
bankanna námu um tíu þúsund milljörðum
íslenskra króna . Þar var ekki verið að fjalla
um innistæðutryggingar sérstaklega eða þá
ábyrgð sem innistæðutryggingasjóður hefur
í sér fólgna .
Þorvaldi virðist og sárna að Guðni
skuli á einum stað í bók sinni benda á
að háskólamenn hafi tekið þátt í því að
lofsama útrás íslenskra auðmanna . Vísaði
hann þar sérstaklega til ummæla dr . Jóns
Ólafs sonar, prófessors, í þá veru . Kannski
er viðkvæmni Þorvaldar af persónulegum
toga spunnin, enda er sannleikanum
hver sárreiðastur . Þannig er nefnilega mál
með vexti að þó Þorvaldur segist sakna