Þjóðmál - 01.09.2009, Side 57

Þjóðmál HAUST 2009 55
og var einnig á hágengistímanum . Erlendir
ferðamenn lögðu þá leið sína til Íslands,
þó að ferðin yrði þeim dýrari en til flestra
annarra landa . Ekki dró Kárahnjúkavirkjun
úr ferða manna strauminum, enda eru virkj-
anir hér lendis og erlendis vinsælir áningar-
staðir ferðamanna . Mismunarkostnaður
ferða mann anna er mælikvarði á verðmæti
nátt úru gæðanna . Dæmi um þessi náttúru-
gæði telja skýrsluhöfundar vera m .a .
„útsýni, hreinleika og heilnæmi lofts og
vatns, veðurlag – bæði staðbundið og
hnattrænt, kyrrð, landrými, gróðurfar,
dýralíf, lífríki o .m .fl .“ . Ekkert af þessu rýra
vatnsaflsvirkjanir né iðjuver að nokkru
ráði . Miklu fremur hafa þessi fyrirtæki bætt
umhverfi sitt, miðlunarlón fegra annars
þurr svæði og í afrennsli þeirra verður
góð fiskigengd og veiði . Lífríki í kringum
iðjuverin er óraskað bæði á láði og legi,
eins og fjölmargar opinberar rannsóknar-
skýrslur sýna . Þessar staðreyndir eru
í hróplegu ósamræmi við eftirfarandi
fullyrðingu fjór menninganna: „Flestar
verklegar fram kvæmd ir í hagnaðarskyni
hafa þó meiri nei kvæð áhrif á náttúrugæði
en jákvæð .“
Aðferð, sem skýrsluhöfundar Sjónar-
randar ehf . vitna til um mat á „árlegum
kostnaði vegna náttúruspjalla“ orkar tví-
mælis, en hún var fólgin í því að spyrja
þá, sem hlynntir voru Kárahnjúkavirkjun
um bætur, sem þeir væru fúsir til að greiða
fyrir meint náttúruverðmæti, sem farið
hefðu forgörðum við gerð virkjunarinnar .
Miklar líkur eru á því, að svarið sé mjög háð
efnahagsumhverfinu á tíma spurningar inn-
ar . Í þessu tilviki var spurt í hámarki bólu-
hagkerfisins árið 2007 . Þessi aðferð gefur
þess vegna breytilega niðurstöðu og er þar
með ónothæf .
ÍMorgunblaðinu 31 . júlí 2009 birtist við-tal við Ágúst F . Hafberg, fram kvæmda-
stjóra viðskiptaþróunar og samskipta hjá
Norðuráli undir fyrirsögninni „Ótrúverðug
og villandi“ um téða skýrslu Sjónarrandar .
Þar segir í upphafi:
„Skýrsla ráðgjafarfyrirtækisins Sjónar-
rand ar ehf . um arðsemi orkusölu til stóriðju
er ótrúverðug, umfjöllun um efnahagsleg
áhrif villandi og útreikningar óvandaðir og
rangir í sumum tilvikum .“
Nokkru síðar er haldið áfram varðandi
útreikninga hagfræðinga Sjónarrandar
á ávöxtun eigin fjár árið 2006 hjá
Landsvirkjun, Orkuveitu Reykjavíkur og
Hitaveitu Suðurnesja:
„Bendir Ágúst á að í einni töflu í skýrsl-
unni komi fram að ávöxtun eigin fjár hafi
verið neikvæð um 12,4% árið 2006 hjá
þessum fyrirtækjum . Það geti ekki staðist
þar sem þetta ár hafi samanlagður hagnaður
fyrirtækjanna verið yfir 13 milljarðar króna
og ávöxtun þeirra á eigin fé um 7,7% .
Ágúst segir skýrsluhöfunda hafa viðurkennt
að þarna hafi þeir rangt fyrir sér . Við þetta
hafi ávöxtun eigin fjár á tímabilinu 1988 til
2006 farið úr 1,4% í 4,4% .“
Sú skýrsla Sjónarrandar ehf ., sem hér er
til umfjöllunar, er gagnslaus í öllu tilliti, og
með útgáfu hennar er fjármálaráðuneytið
að dreifa röngum og/eða villandi upp-
lýsingum . Um er að ræða áróðursplagg
handa andstæðingum stóriðju og virkjana
fyrir hana . Verður að telja um misnotkun á
skattfé að ræða .