Orð og tunga - 01.06.1988, Qupperneq 191

Orð og tunga - 01.06.1988, Qupperneq 191
Jörgen Pind: Umbrotsforritið TjjfX 179 og verður ekki skoðuð framar. í TgX er þessu öðruvísi farið því unnið er með efnisgreinina í heild og reynt að finna það umbrot sem lágmarkar svonefiida „leiðareinkunn“ sem hver efnisgrein fær. Af þessum sökum er hægt að leika sér með umbrot efnisgreina í TgX. Áður en ég hóf að rita þessa efnisgrein gaf ég t.d. skipun um að síðasta lína hennar ætti að vera full. Hvernig hefur svo til tekist? Aðferð TgX við efiiisgreinaumbrot var þróuð af Knuth og Michael Plass og hefur verið lýst í tveim greinum (Knuth og Plass 1981; Plass og Knuth 1982) og auk þess í 14. kafla í handbókinni um TeX (Knuth 1984). Eins og fyrr er getið er sérhver stafur í augum T)eX eins og box sem á sér ákveðna hæð, breidd og dýpt (sbr. mynd 2). En auk þessara boxa eru í efiiisgreinum eyður á milli orða. Ef stefnt er að því að ná beinni hægri spássíu, eins og algengast er í prentuðu máli, hafa þessar eyður þann eiginleika að geta styst eða lengst. Eyðumar nefnast ,Jím“ á máli TgX og eru sannkallað Galdragrip því ekki er það sömu náttúru og annað lím. Hægt er að þrýsta á límið og þjappa því saman, ellegar teygja á því. breidd Mynd 2: Box umlykja stafi. Þau eiga sér hæð breidd og dýpt. Milli orða er teygjanlegt „lím". Rétt eins og hver stafur er box í augum TgX gildir hið sama um línur og efn- isgreinar. Línurnar eru einnig box og efnisgreinar sömuleiðis. Og spyrji einhver sem svo hvað blaðsíða sé í augum TeX þá ætti svarið einnig að hggja í augum uppi: eitt stórt box. Umbrot T^X á sér því stað með þeim hætti að raðað er saman boxum og límið er notað til að skorða boxin og ákvarða fjarlægð á milli þeirra. Rétt er að fram komi að ekkert lím er á milli stafa í orðum. Orðin verða því ætíð eins í setningu TgX. Þegar TgX brýtur um texta í venjulegri efnisgrein eru yfirleitt þröngar skorður settar við því hve langt (eða stutt) bil er leyft milli orða. Þannig er ekki teygt meira á orðabili en þetta og ekki er þrengt meira að orðunum en þetta. TgX reiknar línum „fráviksstig“ (eða „badness“ á máli Knuths) eftir því hve mikið er teygt á bili milli orða eða því þjappað saman. Límið milli orðanna á sér náttúrulega fyrirferð sem er einkennandi fyrir hverja leturgerð. I því letri sem hér er notað er fyrirferðin 3,33333 punktar svo dæmi sé tekið. Hægt er að stytta límið (þjappa því saman) um 1,1111 punkt eða teygja á því um 1,66666 punkta. Því getur orðabil legið á bilinu 2,22223 punktar að 4,99999 punktum án þess að vikið sé frá því orðabili sem leturteiknarinn hefur ákveðið. Best væri ef aldrei þyrfti að teygja á lími eða þjappa því saman en það er vitaskuld ekki hægt af þeirri einföldu ástæðu að fyrirferð stafa er ólík og í öðru
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224
Qupperneq 225
Qupperneq 226
Qupperneq 227
Qupperneq 228
Qupperneq 229
Qupperneq 230
Qupperneq 231
Qupperneq 232
Qupperneq 233
Qupperneq 234
Qupperneq 235
Qupperneq 236
Qupperneq 237
Qupperneq 238
Qupperneq 239
Qupperneq 240
Qupperneq 241
Qupperneq 242
Qupperneq 243
Qupperneq 244
Qupperneq 245
Qupperneq 246
Qupperneq 247
Qupperneq 248
Qupperneq 249
Qupperneq 250
Qupperneq 251
Qupperneq 252

x

Orð og tunga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.