Skagfirðingabók - 01.01.2016, Side 73

BROT ÚR ÆVI
73
hreppsnefnd Holtshrepps þar stödd til
skrafs og ráðagerða því mikils þótti við
þurfa, að ráða fram úr vandræðum svo
guði og mönnum mætti þóknanlegt vera,
en þó fyrst og fremst að hreppurinn kæmist
sem léttast frá byrðinni. Ekkert veit ég
um viðtökurnar á því ríkisheimili annað
en það sem gömul kona, sú er ég gat um
áður, sagði mér löngu síðar. Sagðist henni
svo frá að móðir mín hefði setið á kassa
fyrir framan stofudyrnar meðan forsjón
og hlífiskjöldur fátæklinganna réði ráðum
sínum þar inni. Hvort að þar sem hún
sat hefur verið heitt eða kalt veit ég ekki,
en skolfið hafði hún, ef til vill hefur það
verið af angist og kvíða því fátæklingar
eiga líka sínar tilfinningar jafnvel þó þeir
láti tælast. Svo var móðir mín kölluð
inn að hlýða á hinn óhagganlega dóm
forsvarsmanna smælingjanna er svo
hljóðaði: Þú ferð vinnukona til Einars ríka
Guðmundssonar bónda að Hraunum, en
barni þínu er búið að koma fyrir fram
í Austur-Fljótum og verður það sent
þangað í dag [til Björns Björnssonar og
Jóhönnu Þorfinnsdóttur á Stóru-Þverá].
Og ekki stóð á sendimanninum, hann var
þegar til staðar og tók mig þegar úr faðmi
móðurinnar. En móðir mín stóð þögul
og tár hennar vættu vanga minn. Það
var hennar sýnilega kveðja. Kannski einu
tárin sem hún hefur fellt vegna drengsins
síns í augsýn annarra. En sendimaðurinn
hraðaði sér brott og upp frá því hafði ég
lítið eða ekkert af móður minni að segja
fyrr en á hennar efri árum.
ÞANNIG VAR ég þá föður- og móðurlaus
að kalla þriggja eða fjögurra mánaða
gamall, skráður gjaldamegin í hinn mikla
doðrant Holtshrepps. En lán er oft með
óláni og svo mátti segja um mig, þó að
ég væri munaðarlaus og ósjálfbjarga með
öllu og niðursetningur hjá vandalausum.
Hjónin sem ég var fluttur til voru hin
mestu sæmdarhjón og vel bjargálna svo
mér mun hafa liðið þarna vel.
En eftir fjögur ár komst undirboðs-
hamarinn á loft hjá hreppsnefndinni og
þegar síðasta undirboðið var afgert, féll
hamarinn og ég var fluttur á ný. En enn
sem fyrr var lánið með mér. Ég lenti hjá
einhverjum mestu sómahjónum sveitar-
innar, vel sjálfbjarga, siðavöndum en
góðmennum sem lifðu eftir hinni gullnu
reglu. Hjálpaðu þér sjálfur, þá hjálpar þér
guð. Enda urðu þau prýðilega stæð, og
fóstri minn – en svo kallaði ég bóndann
– var um mörg ár hreppsnefndaroddviti
eftir að Holtshreppi hinum forna hafði
verið skipt í tvo hreppa 1898. [Þetta
Árni Þorleifsson á Ysta-Mói.
Ljósm.: Arnór Egilsson. HSk. Vis 4905.