Skagfirðingabók - 01.01.2016, Qupperneq 85

SAGNIR ÚR FLJÓTUM
85
sem von var, og komst hún nauðuglega
í bæinn og sagði tíðindi. Gengu karlar
út þegar og báru bónda heim. Var hann
lagður til og skömmu síðar jarðsettur að
Knappsstöðum, en Guðrún húsfreyja
lagðist í rekkju af sorg og lá lengi vetrar,
en batnaði þó er á leið. [Guðmundur í
Tungu dó 24. 10. 1808, aðeins 28 ára
gamall og var margt um dauða hans rætt.
Börn þeirra Guðrúnar og Guðmundar
voru þrjú, öll ung.]
Eftir að Guðmundur bóndi var jarð-
settur tók að bera á reimleika í Tungu og
þótti hann ganga mjög aftur. Urðu svo
mikil brögð að þessu að varla þótti við
vært, og gekk svo fram um hríð, að hann
gjörði bæði mönnum og skepnum ýmsar
skráveifur.
Vinnumaður var í Tungu sá er Jón hét
og var Guðmundsson. Kona hans hét
Ingibjörg. Tók hún til handa kúnum. Það
var eitt sinn um veturinn að Ingibjörg
var að taka hey í fjóstóftinni en Ingiríður
var í eldhúsi, en hún var skyggn. Þóttist
þá Ingiríður verða þess vör að Ingibjörg
mundi hjálpar þurfi í tóftinni og
gekk hún til baðstofu og skipaði Jóni
Guðmundssyni með harðri hendi að
fara í tóftina og vitja um Ingibjörgu.
Gjörði Jón það þegar og var hún þá
mjög nauðuglega haldin af völdum
Guðmundar. Öðru sinni var það, að
þær Ingiríður og Ingibjörg voru í fjósi
við mjaltir. Gerði þá Guðmundur þeim
glettur nokkrar og að lokum hafði hann
nær kyrkt eina kúna að þeim ásjáandi,
en þá kvað Ingiríður hann skyldi heldur
fást við sig herjans sonurinn og náði hún
í tungu kýrinnar og gat bjargað henni, en
afturganga Guðmundar þorði aldrei að
Ingiríði.
Þótti nú gjörast svo óvært í Tungu af
reimleik þessum, að fólk fékkst varla til
að sinna þar gegningum og var það ráð
tekið að stálgaddar voru reknir niður
í leiði Guðmundar bónda, en slíkt
þótti hið mesta þjóðráð í þá daga við
afturgöngur, enda brá svo við að eftir það
bar eigi á glettingum hans.
Guðrún húsfreyja bjó áfram búi sínu
í Tungu og ólust upp hjá henni þrjú
börn þeirra Guðmundar. Guðrúnar,
ekkju Guðmundar, fékk síðar (2.
nóvember 1809) Halldór Jónsson
prests að Barði, Jónssonar, og Guðrúnar
Pétursdóttur konu hans, en Halldór
var bróðir Guðlaugar konu Sveins elsta
bónda að Efra-Haganesi. Þau Sveinn
og Guðlaug voru ömmuforeldrar Sveins
[Sveinssonar yngsta] bónda í Haganesi,
Guðlaugar [í Arnarnesi] og Ingibjargar
á Hjalteyri við Eyjafjörð, sem enn eru
á lífi. Halldór þessi var skapharður og
hröslumenni. Barði hann hjú sín og var
við þau hinn harðasti; þótti því skipta
mjög um og eigi til hins betra, er hann
tók við búsforráðum í Tungu. Var þá
Guðvarður afi Guðrúnar enn á lífi og er
það í frásögur fært að Halldór rak hann í
hinn enda baðstofunnar og lét hann lifa
þar við krappan kost og illt atlæti. Hafði
þó Guðvarður áður verið hinn merkasti
bóndi og efnaður vel.
Ingiríður sú er fyrr var nefnd, var
enn vinnukona í Tungu þegar Halldór
tók þar við búsforráðum og hafði hún
það verk á hendi að smala ánum og
mjalta þær, en fé var margt í Tungu og
fénaðarferð þar örðug. Var það jafnan
siður hennar, að hún bar mjaltaföturnar
með sér á stöðul þegar hún fór að smala.
Þótti Halldóri hún vera lengi og var hinn
reiðasti og passaði upp á er hún kom á
stöðulinn, en hún var það fljótari en