Skagfirðingabók - 01.01.2016, Qupperneq 102

SKAGFIRÐINGABÓK
102
í gær bréf frá Meza til konu hans, sem
hún léði mér; það er lýsing á orustunum,
og er hann óánægður með Dani; ég hef
annars allténd haldið hann nógu góðan
hermann, og það hann segir er víst gott,
en það kemur svo fram, að aðrir hlæja
að því, og er það rangt, en þeir skilja
hann ei, og hann vantar afl til að fá á þá
(imponere dem).“
Augljós vinátta og trúnaður er milli
Gísla og Meza-hjónanna. Aðra Dani
umgekkst hann lítið, enda heitur
andstæðingur þeirra í Slésvíkurdeilunni.
Reyndar var hann síðari árin líka nokkuð
utangarðs meðal Íslendinga í Höfn vegna
ágreinings við Jón Sigurðsson. Konráð
Gíslason var alltaf góður kunningi Gísla,
þótt ekki væri það eins innileg vinátta og
milli Fjölnismanna.
Konráð og de Meza
KONRÁÐ Gíslason (f. í júlí 1808 að
Löngumýri Skagafirði) var sonur Evfemíu
Benediktsdóttur og Gísla Konráðssonar,
bónda og sagnaritara. Hann var af fá-
tæku fólki, en mjög góður námsmaður
og settist í Bessastaðaskóla haustið 1826.
Þá voru þar fyrir Jónas Hallgrímsson
og Brynjólfur Pétursson (1810–1851)
frá Víðivöllum í Skagafirði, sem báðir
höfðu verið hjá séra Einari Thorlacius í
Goðdölum við nám, sömuleiðis Tómas
Sæmundsson, sem lauk prófi 1827.
Veturinn 1826–1827 eru því allir fjórir
verðandi Fjölnismenn samtímis í Bessa-
staðaskóla. Það var upphaf ævilangrar
vináttu. Konráð brautskráðist vorið
1831, sigldi og hóf nám í lögfræði við
Hafnarháskóla sama ár og sá ættjörð
sína aldrei eftir það. Hann lagði þó
fljótlega stund á norræn fræði, varð
styrkþegi Árnasafns, skipaður dósent í
Norðurlandamálum við Hafnarháskóla
1848 og síðar prófessor.
Af Fjölni komu út níu árgangar 1835–
1847. Jónas átti drjúgan hlut í 6. árgangi
1843, þ. á m. mörg ljóð. Eitt þeirra, Man
eg þig, mei!, var hér prentað í fyrsta sinn
og nú undir heitinu Söknuður (Breitt
kvæði.), 7 erindi í stað 8 í eiginhandarriti
Jónasar. (Útg. Handritastofnun 1965.)
Rithætti Fjölnis er haldið hér. Páll Vals-
son fjallar um Söknuð í ævisögu Jónasar,
bls. 72–75. Mörg ljóða Jónasar eru samin
fyrir söng og því áhugavert að danskur
hershöfðingi skuli hafa orðið fyrstur til
að gefa einu ljóði hans lag. En leyndir
þræðir liggja víða.
Eftir hið sorglega fráfall Jónasar 26.
maí 1845 hafði Finnur Magnússon
(1781–1847), forseti Hafnardeildar HÍB,
Konráð Gíslason prófessor.
Eigandi myndar: Minjasafnið á Akureyri.