Tímarit Máls og menningar - 01.11.2011, Qupperneq 8

8 TMM 2011 · 4
Guðni Elísson
Vekjum ekki sofandi dreka
Loftslagsmál, pólitísk umræða og
olíuleit á íslenska landgrunninu
Í frétt sem birtist á vef Morgunblaðsins í september 2011 segir frá því
að áður „óþekktar olíulindir, sem fundist hafa í norska landgrunninu í
Norðursjó, gætu verið 1168 milljarða norskra króna virði en það svarar
til 24 þúsund milljarða íslenskra króna“.1 Samkvæmt norskum sér­
fræðingi hjá Nordea Markets hefur fundurinn gríðarleg áhrif á norskan
efnahag ef lindirnar eru nýttar og lengir „til muna þann tíma, sem
Norðmenn geta vænt [svo] þess að fá tekjur af olíuvinnslu“.
Í bloggi um fréttina hugleiðir íslensk kona hvaða áhrif samskonar
fundur hefði fyrir efnahag landsmanna: „Mikið rosalega væri það
gaman fyrir íslenska þjóð ef það fyndust olíulindir á hafsbotni á svæði
sem við eigum. Ég er svosem ekkert að biðja um það fyrir mig, en
framtíðinni [svo] mætti vera bjartari fyrir unga fólkið og barnabörnin
okkar.“ Konan vonar jafnframt að farið verði að „leita að olíu á
markvissan hátt og að það finnist eitthvað“ og spyr hvort nokkuð sé að
því að „biðja Norðmenn um hjálp?“ Í athugasemdakerfinu er tekið undir
orð konunnar og áréttað að „ef olía finnst á Drekasvæðinu“ sé „glæpur
að leggja stein í götu þess að hún verði unnin“.2
En er málið svona einfalt? Í pistli um olíu­ og gasfundinn í Norður­
sjónum bendir Einar Sveinbjörnsson veðurfræðingur á að erfitt geti
verið fyrir Norðmenn að nýta þessa auðlind af þeirri einföldu ástæðu
að óhreyfðar olíulindir menga ekki og auka þar með ekki á gróður­
húsaáhrifin:
Fyrir loftslagsfund Sþ. í Kaupmannahöfn rétt fyrir jólin 2009 sýndi Potsdam­
loftslagsstofnunin með Stefan Rahmsdorf í fararbroddi fram á það að til að ná
halda sig undir 2°C markinu mætti ekki brenna meira en innan við helming
nýtanlegra birgða jarðefnaeldsneytis sem þá voru þekktar. Í raun eru þetta til­
tölulega einfaldir útreikningar þar sem menn vita upp á hár hve [svo] hvert tonn
af olíu, kolum og jarðgasi gefur af CO2 út í lofthjúpinn við bruna. Í framhaldinu