Tímarit Máls og menningar - 01.11.2011, Blaðsíða 132

D ó m a r u m b æ k u r
132 TMM 2011 · 4
tungumáli tákna þar sem hver hlutur,
stelling, viðmót og planta hefur sína
meiningu.“ Vinni listamaðurinn nokk­
uð nákvæmlega í anda þessarar listar,
eins og Kristín óneitanlega gerir, hlýtur
hann að virða upprunalega táknmerk­
ingu þeirra hluta, stellinga og plantna
sem hann notar í myndum sínum. Að
minnsta kosti ímyndar maður sér það.
Þótt bókin um Kristínu slái út af fyrir
sig ekki á efasemdir mínar um grund­
vallarforsendur myndlistar hennar, þá
er hún ágætlega samin og fallega útlít­
andi heimild um undirrót þessarar
myndlistar, enda sjálfur Ámundi útlits­
hönnuðurinn. Ljósmynd á blaðsíðu 12 í
bókinni segir raunar meira en mörg orð,
en þar sést Kristín snerta hönd Jóhann­
esar Páls páfa á samkomu í Vatíkaninu
árið 1987 og er sýnilega upptendruð af
andlegri fullnægju. Í bókinni kemur
fram að fjölskylda hennar var trúuð –
móðurfjölskylda hennar tilheyrði
sænskum sértrúarsöfnuði – og hún sjálf
alin upp við guðsótta og góða siði, sem
var sennilega ekki mjög algengt norður
á Akureyri á áttunda áratug síðustu
aldar. Löngun Kristínar til að finna
trúarlífi sínu farveg í fígúratífu málverki
er því fullkomlega skiljanleg. Þess vegna
stóð hún frammi fyrir „allt öðrum við­
fangsefnum og vandamálum en flestir
listamenn af hennar kynslóð“, eins og
Páll Valsson tekur fram í viðtali sínu við
listakonuna.
Trú sannfæringu sinni ákvað Kristín
að hverfa til hins kristilega og myndlist­
arlega upphafs og sækja um skólavist í
fagurlistaskólanum í Flórens, íhalds­
sömum listaskóla sem eitt sinn upp­
fóstraði Íslendingana Jóhannes Jóhann­
esson, Erró, Gerði Helgadóttur og Kára
Eiríksson. Í Flórens stúderaði hún einn­
ig gamalt handverk á borð við blaðgyll­
ingu á litlum handverksstofum í „hlið­
argötum og skúmaskotum“. Þó Kristín
segi það ekki berum orðum er ljóst að
fordæmi listmálarans Lorenzos Bonechi
(1955–94), sem hún kynntist í Flórens,
hafði töluverð áhrif á framvinduna í
myndlist hennar.
Eins og sést með því að fletta upp á
verkum Bonechis á vefnum, tilheyrði
hann hópi nýrómantískra málara – eins
konar ný­Prerafaelíta – sem í krafti
ívitnunarstefnu póstmódernismans
höfðu tekið til við endurreisn hefða og
viðfangsefna úr elstu málaralist á Ítalíu.
Bonechi málar ýmist ofurfágaðar og
innhverfar myndir af nútímalegu fólki
við tímalausar aðstæður, eða myndir
sem eru eins og framlengingar á fornum
helgimyndum þeirra Giottos, Martinis
og Duccios. Þar sem gamlar myndlistar­
hefðir eru sínálægar á Ítalíu – þar í landi
skartar sérhver sveitakirkja listskreyt­
ingum frá mörgum tímabilum – reynd­
ist Bonechi ekki erfitt að brúa bilið milli
nútíðar og þátíðar með þessum mynd­
um sínum. Vinsældir Bonechis urðu
þess valdandi að hann var fenginn til að
sýna fyrir hönd lands síns á Tvíæringn­
um í Feneyjum árið 1994, sama ár og
hann lést, langt um aldur fram.
Í myndlist sinni þarf Kristín óneitan­
lega að brúa öllu meira bil en Bonechi,
því eins og áður hefur verið nefnt eru
móttökuskilyrði fyrir helgimyndir allt
önnur hér á landi en á Ítalíu. Öllum að
óvörum, ekki síst listakonunni sjálfri,
tóku Íslendingar íkonamyndum hennar
tveim höndum strax árið 1994. Hvers
konar myndir töldu viðskiptavinir
Kristínar sig vera að kaupa: kaþólsk verk
til heimatilbeiðslu, verk með óskil­
greindu „andlegu“ inntaki eða einfald­
lega gott og gyllt handverk til skrauts?
Allt eru þetta réttmætar spurningar, og
hefðu vissulega átt heima í þessari bók.
Út frá þessum íkonum vinnur Kristín
síðan þau verk sem hún er þekktust
fyrir, „eggtemperaverk með tilvísun í