Tímarit Máls og menningar - 01.02.2016, Blaðsíða 136
D ó m a r u m b æ k u r
136 TMM 2016 · 1
ást (2006). Bókinni var afar vel tekið,
rokseldist og var tilnefnd til íslensku
bókmenntaverðlaunanna. Grunnhug-
myndin er saga af ferðalagi á æsku-
stöðvarnar í skugga yfirvofandi sam-
bandsslita. Nítján númeruð ljóð fjalla
um ferðina og ýmsa togstreitu í fjöl-
skyldunni. Alls staðar er einlægni í fyr-
irrúmi og henni ekkert pakkað neitt sér-
staklega ljóðrænt inn, nema á stöku stað.
Ljóðin virka stundum eins og þerapía
eða útrás, til að afbera að finnast maður
ekki tilheyra neins staðar, að þora ekki
að segja pabba sannleikann og þurfa að
þegja yfir skuggalegu leyndarmáli bróð-
ur síns. Þau vekja hugrenningatengsl við
liðna tíð, gamlar ljósmyndir og útsaum-
aða púða, heyskap og ráðskonur á flótta
undan fjölþreifnum húsbændum. Ang-
istin eykst eftir því sem líður á, ljóst er
að ástarsambandi við konu er lokið og
dapurlegt ljóð endar í gálgahúmor:
„þrjátíu og tveggja og / var að missa /
mannréttindin“ (92).
Í gullfallegum ástarljóðum er mynd-
mál sólarinnar notað til að lýsa eldheit-
um tilfinningum, „kreista sólina / svo
gulir taumar / rynnu um þig alla“ (48),
sólin sáldrar freknum (51), sólgyðjan
grípur í hár og rótar í því með gylltum
prikum og sólgulur bolti skoppar niður
úr himninum (sbr. 90). Þrjú sms-ljóð
gerðu mikla lukku þegar bókin kom út,
þetta var fyrir daga íslensks lyklaborðs í
farsíma og hugsanlega í fyrsta sinn sem
slíkur texti birtist á prenti.
Eitt ljóð sýnir nýja hlið á skáldinu,
það er án titils og margræðara en mörg
hinna.
ég er skrýmslavörður
svört og hvöss ólmast þau
á hvítu tjaldi hugans
vilja bíta mig
ég er skrýmslaveiðimaður
sit fyrir þeim
hvenær sem
tækifæri gefst
ég er skrýmslavinur
gef þeim rúsínur
úr berum lófa
og sleppi lausum
til að éta mig
aftur
(93)
Í Guðlausum mönnum er náttúran bak-
grunnur fyrir söguna, tengist bernsku-
minningum og hugarástandi hverju
sinni. Þessi þráður er kyrfilega tekinn
upp í næstu bók sem kom út tveimur
árum síðar, Í fjarveru trjáa, vegaljóð
(2008). Þar er náttúran enn í aðalhlut-
verki og titillinn tengist auðn og víðerni
sem skapa heillandi sérstöðu íslensks
landslags. Í bókinni er ort um staði og
stundir á hringveginum, landið sem
kannski fer undir vatn, táraþúfur og sjó-
blautt myrkur og um íslenska náttúru
áður en túristarnir komu; meðan bara
einn og einn pissaði í grasið og henti
plastflöskum úr bílnum (112). Ferðalög
og staðir skapa heildarmynd og tengja
ljóðin saman, líkt og í Guðlausum
mönnum. Kunnuglegar senur, eins og að
japla á sótsvörtum og hálfhráum grill-
sneiðum í útilegu og hlusta ekkert á
leiðbeiningar bóndans í Úthlíð um
notkun heita pottsins lýsa umgjörð
ferðalagsins, síðan fléttast saman ljóð
um minningar, ást og dauða sem skapa
nostalgíska stemningu. Myndmálið er í
sama stíl og áður, látlaust, tært og ein-
falt, efnistökin íronísk; „Skaufasel / því
miður komið í eyði“ (161); og oft með
sárum undirtóni.
Þingvellir hafa annan róm hjá Ing-
unni; það er hvorki helgislepja né þjóð-
remba í skáldskap hennar um þann
merka stað, þvert á móti er hann aftign-
aður á íronískan hátt og dökkur útlend-
ingur með í för: