Tímarit Máls og menningar - 01.02.2016, Blaðsíða 27
É g g æ t i a l d r e i va l i ð e i t t o r ð
TMM 2016 · 1 27
samtímans. Þetta handrit dagaði uppi, en á sama tíma vorum við að reyna
að eignast seinna barnið og það gekk ekki vel. Síðan fæddist litla 2003 og
þegar maður er með tvö börn og þarf að vinna fyrir sér með öðru verður
ekki endilega mikill tími eftir til að skrifa. Tíminn er meiri þegar börnin
verða eldri. Fyrsta hugmyndin sem ég fékk að Landslaginu sneri að tengslum
listar og samfélags: hvernig heimsmynd samfélags megi lesa úr landslagsmál-
verkum listamanna, en hana sjáum við vel ef við skoðum íslenska listasögu
og tengsl hennar við sögu landsins. Áður fyrr vildu menn sýna búsældina
en síðar var það auðnin. Svo kemur málverkafölsunarmálið við sögu, þetta
stóra fölsunarmál í litlu landi. Mig langaði til þess að skrifa um hvernig
listirnar gefa lífinu gildi á ólíkan hátt í lífi fólks. Mig langaði að skapa sögu-
persónu sem væri málamiðlari. Fólk á Íslandi hefur yfirleitt ekki haft mikla
hæfileika til málamiðlunar en á bakvið hverja uppreisn liggja margar mála-
miðlanir – það er fátt hægt að gera án þess að miðla málum. Aðalpersónan
miðlar málum í sínu persónulega lífi en í listinni eru engar málamiðlanir
mögulegar.
Svo kom hin yndislega Bónusstelpa út árið 2011, bók sem hrífur unga og
aldna. Þar plantarðu listinni upp við afgreiðslukassa í Bónusverslun –
mjög skemmtileg saga.
Takk fyrir góð orð í hennar garð. Ég fékk hugmyndina fyrir hrun, í miðju
góðærinu, þegar maður vissi að það voru svo ótal margir á Íslandi sem höfðu
það ekki gott. Allir áttu að hafa það gott – það var auðvitað ekki þannig.
Þegar ég svo loks skrifaði söguna þá var það á eftirhrunsárunum og hún
litast af því. Þetta er mjög einföld saga um hve það er mikilvægt að láta ekki
aðra segja sér hver maður er. Bónusstelpan er ung og leitandi. Hún lendir í
því að njóta skyndilegrar og sérkennilegrar alþýðuhylli sem hún hefur ekki
beðið um. Hún getur gengið í ákveðið hlutverk sem aðrir búa henni til, eins
og listamenn geta oft gert, en hún hefur vit á því að standa með sjálfri sér
og fara eigin leið. Ákveðið mótvægi við stelpuna er kunningi hennar sem
telur sjálfan sig búa yfir einstökum og jafnframt ósýnilegum hæfileikum.
Bónusbúðirnar og eigendur þeirra áttu og eiga sér auðvitað sérstaka sögu
hér á landi. Ég skrifaði söguna um Bónusbúðina mína í Hafnarfirði og átti
í miklu og skemmtilegu sambandi við hana á meðan á skrifunum stóð. Til
dæmis var eitt sinn hringt í mig úr þessari búð, en þá hafði einhver alnafna
mín týnt veskinu sínu í búðinni. Þetta er eina skiptið sem hringt hefur verið
persónulega í mig úr einhverri búð, alla mína tíð. Í annað skipti missti ég
sjálf símann minn á bílastæðinu, og sá sem fann hann var búsettur í hverfi
sem ég hafði eiginlega skáldað upp í sögunni, útlendingur sem bjó í atvinnu-
húsnæði í grenndinni. Ég skrifaði atvikið inn í söguna, en svona rennur
skáldskapurinn og lífið skemmtilega saman, eftir að ég sótti símann minn
til hans sá ég að hverfið sem ég hafði ímyndað mér var til í raun, sérkennileg
blanda smáfyrirtækja og búsetu fólks af ýmsum uppruna.