Tímarit Máls og menningar - 01.02.2016, Blaðsíða 14

G u ð r ú n N o r d a l
14 TMM 2016 · 1
gögnum á lifandi hátt til næstu kynslóðar og þeirrar þarnæstu. Gera þarf
um það raunhæfa og kostnaðargreinda langtímaáætlun, ákveða hvernig við
ætlum að ná markmiðum okkar og fylgja þeim svo eftir. Sama á við sjálft
móðurmálið. Við eigum að ákveða að vera opin og jákvæð, en ekki lokuð og
hrædd um framtíð íslenskunnar. Þessi verkefni kalla á endurmat íslenskrar
menningar og íslenskrar tungu – og að kastljósinu verði beint að þeim fjöl-
skrúðuga mannfagnaði sem við eigum í vændum ef rétt er á haldið.
Tilvísanir
1 Þessar tvær myndir koma úr ólíkum áttum, en ég nota þær eftir mínu höfði. Ég fæ titil greinar-
innar lánaðan frá þýðingu Halldórs Laxness á skáldsögu Hemingways A moveable feast, og
myndina af líkinu í lestinni úr formála Sigurðar Nordals fyrir bók sinni um Snorra Sturluson
árið 1920: ‚Norræn ritskýring siglir nú með lík í lestinni af því að hún hefur gleymt að spyrja
sífelt, hvað væri rannsóknar virði, og hvernig hún ætti að gera rannsóknina lifandi þátt í menn-
ingu og þjóðlífi‘ (bls. v).
2 Ágúst Einarsson hefur gert mjög athyglisverða rannsókn á hagrænum áhrifum og framlagi rit-
listar til landsframleiðslu. Varfærið mat hans er 1,5% af þjóðarframleiðslu, eða 27 milljarðar,
miðað við árið 2014. Störfin eru um 3000 talsins. Ritmenning hefur því allt frá tólftu öld verið
fyrirferðarmikill þáttur í íslensku hagkerfi. Sjá Ágúst Einarsson. 2014. Hagræn áhrif ritlistar.
Háskólinn á Bifröst.
3 Peter Foote. 1984. ‚Latin Rhetoric and Icelandic Poetry. Some Contacts‘. Aurvandilstá. Norse
Studies. Bls. 249–70. Odense University Press.
4 Erindi á ráðstefnu um Árna Magnússon í október 2013, í tilefni af 350 ára afmæli hans. Sjá:
http://www.arnastofnun.is/page/frettasafn_frett&detail=1028242#erindid_i_heild
5 Þessi tala er fengin úr grein Guðvarðar Más Gunnlaugssonar. 2013. ‚Brot íslenskra miðalda-
handrita‘ Handritasyrpa. Rit til heiðurs Sigurgeir Steingrímssyni sjötugum 2. október 2013. Bls.
128. Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Reykjavík.
6 Saga handritamálsins er rakin af Sigrúnu Davíðsdóttur í bókinni Håndskriftsagens saga:  i
politisk belysning. Odense. Odense universitetsforlag. 1999.
7 Birt á vef mennta- og menningarmálaráðuneytis: https://www.menntamalaraduneyti.is/frettir/
forsidugreinar/nr/7499.
8 Birt á vef Alþingis: http://www.althingi.is/altext/143/s/1228.html.
9 Sjá kostnaðargreinda og tímasetta aðgerðaáætlun stefnu Vísinda- og tækniráðs 2014–16, sem
birt er á vef forsætisráðuneytis: https://www.forsaetisraduneyti.is/vt/adgerdaaaetlun/.
10 Ég nefni t.d. greinar í nýja rafræna tímaritinu Interfaces sem kom út á síðasta ári, http://riviste.
unimi.it/interfaces/issue/view/569/showToc.
11 Patrick J. Geary. 2003. The myth of nations: the medieval origin of Europe. Princeton University
Press.
12 Ég vísa í grein mína frá 2011 ‚Það þarf annað en hjalið tómt til að hrinda Íslandi á fætur aftur‘
í Jón Sigurðsson: hugsjónir og stefnumál: tveggja alda minning 1811 17. júní 2011. Ritstjóri Jón
Sigurðsson. Bls. 71–80. Hið íslenska bókmenntafélag. Reykjavík.
13 Sjá listana á heimasíðu Árnastofnunar: http://www.arnastofnun.is/page/basknesk_islensk_orda-
sofn