Tímarit Máls og menningar - 01.02.2016, Blaðsíða 138

D ó m a r u m b æ k u r
138 TMM 2016 · 1
já gott fólk
þetta heitir líka skilnaður
hjá okkur kynvillingunum
þið verðið bara að kyngja því
(229)
Nýjasta ljóðabók Ingunnar, Það sem ég
hefði átt að segja næst – þráhyggju sögur
(2011) inniheldur 58 ljóð sem eru mis-
jöfn að gæðum. Bókin er ekki eins heil-
steypt að byggingu eins og fyrri bækur
en er þó haldið uppi aðallega af tveimur
kunnuglegum þráðum, ást(leysi) og
dalalífi. Hér er ekki lengur ort af við-
kvæmni eða söknuði, heldur horft á ást-
ina með beiskju. Hún er garnahreins-
andi, sýrumyndandi, heilsuspillandi,
niðurlægjandi, eyðileggjandi og niður-
rífandi (242). Breyting hefur átt sér stað,
viðkvæmnin er horfin og skáldið hefur
harðnað í afstöðu sinni: „hættu að
hringja / ég er ekki þessi margnota / til-
finningaþurrka / sem ég hef leikið
undan farið“ (247). Þráin kraumar víða,
hún er orðuð á beinskeyttari hátt en
áður og stappar nærri örvæntingu, t.d. í
ljóðinu „oh-h“, þar sem ljóðmælandi ótt-
ast viðbrögðin „ef ég yrði snert / af
áhugasömum aðila / kastaði mér ýlfrandi
af girnd / á viðkomandi / brysti í grát /
brotnaði í þúsund mola“ (266).
Sjónarhornið hefur færst frá náttúru
og landslagi til fólksins, til ömmu og
frænda, inn í sveitabæinn og fjárhúsið.
Slegið er á létta strengi, flæðandi frá-
sögn er í öndvegi, sími og sms, talmál og
slangur eru áberandi, kannski ekkert
sérlega frumlegt eða skapandi en ein-
hvern veginn viðbúið og eðlilegt í ljóða-
veröld Ingunnar. Mörg ljóðanna eru
beinar myndir en í nokkrum þeirra
bregður fyrir listilegum stílbrögðum,
t.d. í upphafsljóðinu, „gægjumyrkur“,
þar sem stjörnur myndhverfast í milljón
hús (237), „(og bein)“ þar sem sársauk-
inn hefur leikið lík ansi grátt (251) og
„sumarferð“ þar sem sveitarómantíkin
er hastarlega dregin niður á annað plan:
sveitin er
rauður borði á gulu skilti
þegar þéttbýlinu sleppir
uppgefnir vegir
sólsleiktar klappir
vaggandi blær
bíll á hvolfi í blóðugri á
rignir tárum úr sólinni
(279)
Í bókinni er tæpt á togstreitu milli sveit-
ar og borgar sem birtist m.a. í andstæð-
um eins og „gróskumiklum garði / í
grænni höfuðborg“ og harðindum
„hinum megin á landinu“ (293), í reiði-
lestri yfir túristum sem kúka í bakgarð-
inum og kaldhæðni um lélegt netsam-
band á landsbyggðinni, skruðninga í
útvarpinu og soðin bjúgu (294). Áfram
er látleysið alltumlykjandi og ljóðin laus
við alla tilgerð. Hins vegar saknar maður
meiri ögrunar og háska, að skáldskapur-
inn ýti meira við manni. Hefur lárviðar-
skáldinu brugðist bogalistin?
Nei, skáldskapur Ingunnar stendur
fyrir sínu. Styrkur hennar felst í þeim
sjálfsævisögulegu þráðum sem hún
vefur í ljóð sín, léttri íroníu og samsöm-
un við breyskt, mannlegt eðli. Helstu
þemun eru ást og land og ferðalög,
sveitalíf og ský himinsins, og grái litur-
inn sem speglar hugarástand og dregur
fram sérkenni íslenskrar náttúru; þenn-
an kindakæfulega lit sem er hér á öllu
og öllum. Í nýjustu ljóðabókinni má
greina örlitla stefnubreytingu, ástin er
ekki eins áleitið yrkisefni, hugurinn
stefnir hugsanlega í fleiri áttir. Í ljóða-
safni Ingunnar er að finna áður óprent-
að „Þjóðhátíðarljóð“ sem Ingunn samdi
sérstaklega fyrir hátíðarhöldin 17. júní
2013. Þar er landinu líkt á gamalkunnan