Tímarit Máls og menningar - 01.03.2017, Side 61

S í ð b ú i n n f u n d u r f j a n d v i n a
TMM 2017 · 1 61
hefði á bak við sig“ sem þeir hefðu ekki á bak við sig. Þessir þeir voru ekki
neinir sérstakir. Það voru bara allir framagosarnir sem höfðu snúið heim-
inum á hvolf og grafið undan sómakæru lífi.
Hún ætlaði sér að standa á pallinum í ágúst með hershöfðingjann í hjóla-
stólnum á bak við sig á sviðinu og hún ætlaði að bera höfuðið mjög hátt,
líkt og hún væri að segja: „Sjáið hann! Sjáið hann! Þetta er ættingi minn,
framagosarnir ykkar! Dásamlegur gamall maður sem hefur staðið í fæturna
og stendur fyrir gömlu gildin! Virðingu! Sóma! Hugrekki! Sjáið hann!“
Nótt eina kallaði hún upp úr svefninum: „Sjáið hann! Sjáið hann!“ og sneri
höfðinu og sá hann sitja við hlið sér í hjólastólnum með hræðilegan svip á
andlitinu, í engum fötum nema með gamla hershöfðingjahattinn og hún
vaknaði og þorði ekki að sofna aftur þá nótt.
Hvað hann sjálfan snerti, þá hefði hershöfðinginn ekki fallist á að mæta
á útskriftina ef hún hefði ekki lofað honum að hann fengi að sitja uppi á
sviðinu. Honum fannst gaman að sitja uppi á sviði. Hann var þess fullviss
að hann væri ennþá mjög myndarlegur maður. Þegar hann gat enn staðið
í fæturna hafði hann verið rúmlega einn og sextíu á hæð og sannkallaður
bardagahani. Hvítt hárið náði niður á herðar að aftan og hann neitaði að
setja upp í sig tennur því honum fannst hliðarsvipur sinn tilkomumeiri án
þeirra. Hann vissi sem var að þegar hann klæddist fullum hershöfðingja-
skrúða stóðst honum enginn snúning.
Þetta var ekki sami einkennisbúningur og hann hafði klæðst í Þræla-
stríðinu. Hann hafði reyndar ekki verið hershöfðingi í því stríði. Líklega
hafði hann verið fótgönguliði, hann mundi það ekki; satt að segja mundi
hann ekkert eftir því stríði. Það var eins og með fætur hans sem núna héngu
rýrnaðir neðan úr honum, tilfinningalausir, huldir undir grábláa teppinu
sem Sally Poker hafði heklað þegar hún var lítil stúlka. Hann mundi ekki
eftir spænsk-ameríska stríðinu þar sem hann hafði misst son sinn; hann
mundi ekki einu sinni eftir syninum. Hann hafði enga þörf fyrir Söguna
því hann átti ekki von á að horfast aftur í augu við hana. Frá hans sjónar-
miði tengdist Sagan herfylkingum og lífi með skrúðgöngum og hann var
hrifinn af skrúðgöngum. Fólk var alltaf að spyrja hvort hann myndi hitt eða
þetta – ömurleg skuggafylking spurninga um fortíðina. Það var aðeins einn
viðburður úr fortíðinni sem hafði nokkra einustu merkingu í hans huga og
hann kærði sig um að tala um: það var fyrir tólf árum, þegar hann eignaðist
hershöfðingjabúninginn og fékk að taka þátt í frumsýningunni.
„Ég var á frumsýningunni hjá þeim í Atlanta,“ sagði hann við gesti sem
settust á veröndina hans. „Umkringdur fallegum stelpum. Það var ekkert
sveitó við það. Það var ekki vitund sveitó. Heyriði mig. Þetta var viðburður
á landsvísu og þeir höfðu mig með – létu mig koma upp á sviðið. Það voru
engir aular þarna. Allir sem þarna voru höfðu greitt tíu dollara til að komast
inn og urðu að klæðast smóking. Ég var í þessum einkennisbúningi. Gull-
falleg stelpa færði mér hann upp á hótelherbergið fyrr um daginn.“