Þjóðarbúskapurinn - 01.08.1983, Qupperneq 38

36
tíma tóku gildi ákvæöi um starfsaldurshækkanir og flokkatilfærslur. Jafnframt
var samið um frekari starfsaldurshækkanir og flokkatilfærslur á samningstíman-
um. Skömmu áður tókust samningar milli Sambands byggingamanna og
vinnuveitenda, en þeir voru frábrugðnir hinum almennu samningum að því leyti,
að gildistíminn var mun lengri, eða tæplega þrjú ár, til 30. apríl 1985. Auk
almennrar grunnkaupshækkunar frá miðjum júní, um 3,5%, voru í samningun-
um ákvæði um frekari grunnkaupshækkanir á samningstímanum allt til ársloka
1984. Að meðtöldum samningum byggingamanna eru laun talin hafa hækkað
um 6,3% í fyrsta áfanga samninganna. Samanlögð hækkun launa á samnings-
tímabilinu, þ. e. til ágústloka 1983, er áætluð um 9,3%. í samkomulagi ASÍ og
VSÍ var ennfremur kveðið á um, að um greiðslu verðbóta á laun skyldi fara
samkvæmt ákvæðum laga nr. 13/1979, en þó skyldi draga 2,9% sérstaklega frá
við útreikning verðbóta 1. september 1982.
í september 1982 tókust samningar milli BSRB og fjármálaráðherra um aðal-
og sérkjarasamninga fyrir tímabilið 1. ágúst 1982 til 30. september 1983.
Samningar þessir kváðu á um 4% grunnkaupshækkun 1. september 1982 og auk
þess 2,1% 1. janúar 1983, en þessi síðarnefnda hækkun var talin ígildi
starfsaldurshækkunar frá sama tíma í samningum ASÍ og VSÍ. Jafnframt kváðu
samningarnir á um starfsaldurshækkanir og flokkatilfærslur auk lengingar
orlofs.
í septemberlok og október tókust síðan samningar milli Sambands íslenskra
bankamanna og bankanna svo og milli BHM og fjármálaráðherra og fólu þeir í
megindráttum í sér hliðstæðar breytingar og BSRB-samningarnir í september.
Undir lok ársins 1982 mátti því heita, að samningar hefðu tekist um skipan
kjaramála alls þorra launþega fram á síðari hluta ársins 1983. Með bráðabirgða-
lögum þeim, sem sett voru í maílok 1983, nr. 54 27. maí 1983, er ný ríkisstjórn
tók við völdum, voru allir gildandi kjarasamningar framlengdir til 31. janúar
1984 með þeim breytingum, sem lögin annars kváðu á um (og nánar er um
fjallað hér að framan); meðal annars skyldu engar grunnkaupshækkanir
heimilar umfram það sem lögin ákváðu.
Á síðustu árum hafa reglur um greiðslu verðbóta á laun verið talsverðum
breytingum undirorpnar. Með ákvæðum laga nr. 13/1979 var verðbótatilhögunin
lögfest, þar sem kveðið var á um sérstakan búvörufrádrátt og áfengis- og
tóbaksfrádrátt (þessi ákvæði höfðu áður verið í gildi), svo og að tekið skyldi tillit
til breytinga viðskiptakjara við útreikning verðbóta. Þessi verðbótaákvæði giltu
síðan til ársloka 1980, en þá voru þau að nokkru numin úr gildi með
bráðabirgðalögum nr. 87 31. desember 1980. í upphafi árs 1982 gengu eldri
ákvæði í gildi á ný og giltu við verðbótaútreikning í mars og júní 1982.
Með bráðabirgðalögum nr. 79 21. ágúst 1982 var verðbótaákvæðum laga nr.
13/1979 enn breytt. Annars vegar var lögfest, að draga skyldi 2,9% frá
verðbótahækkun launa 1. september 1982. Þetta ákvæði var í samkomulagi ASÍ
og VSÍ eins og fyrr getur, þannig að hér var nánast verið að samræma þennan