Studia Islandica - 01.06.1941, Blaðsíða 17
15
lenzkum ævintýrum frá 14. öld er sögð saga frá dvöl hans
í París,1) sem einnig er í áðurnefndum þætti í Biskupa-
sögum og er þeirri frásögn fylgt hér: „Þann tíma, sem
hann var í París nýlega kominn, gekk hann inn í skóla
þann, er œztr var til, var hann þann tíma ungr ok lítit
skiljandi hjá því sem síðar; byrjaðist þá þegar þat, sem
lengi hélzt síðan um hans daga, at guð gaf honum mikla
mannheill alla ggtu, einkanliga af þeim, er œztir vóru ok
vitrastir, því leggr hpfuðmeistari ok allr safnaðr skólans
mikla blíðu ok góðar virðingar á sveininn, sem í því lýsist,
er eftir ferr: „Svo gekk til einn dag, at yfirmeistarinn
sér á sína bók, er mjpk var stór í vexti, ok sem hann
beiðir at létta sér út af skólanum, leggr hann opna bókina
niðr í hásætit áðr hann gengr út; ok án dvpl forvitnar
hann piltrinn, er vér nefndum, hversu greitt hann man fá
lesit eitthvert capitulum af bókinni hans meistara, því
rennr hann upp gráturnar, er lágu fyrir hásætit, ok les
þegar þat, sem honum bar fyrir augum; ok sem hann
hefir lesit eitt capitulum, brestr á húsinu brakandi þytr
með œðistormi, sem allt mundi úr lagi fœrast, ok jafn-
brátt lúkast upp hurðir; en er Jón heyrir þat ok skynjar,
at meistari mun [inn] ganga, flýtir hann sér eftir megni
aftr til sætis síns. Sem meistari kemr inn farandi, segir
hann, ok sver um viðr nafn hins hœsta guðs, at ef stormr
þessi gengr til aftans, mun hann þurrka pll þau stpðuvgtn,
sem í eru Franz, eðr hvat er, .segir hann, hefir engi gletzt
við bók mína síðan ek gekk? Nú var sveinninn Jón svo vel
kenndr, at eigi einn vildi segja eftir honum, ok því sá ek
nú, sagði hann Jón biskup, at setit var meðan sætt var,
féll ek þá fram sálugr, játandi hvat ek hafði gert, en
meistari svaraði mér svo: líkna man ek þér, Jón, sagði
hann, en þó skaltu hafa augu fyrir þér, hvat þú kannt
lesa, meðan þú skilr eigi betr. Síðan skundar meistari upp
1) íslenzk æfintýri I—II, útgefin af H. Gering. Halle 1882—83
(XXIII).