Milli mála - 2020, Qupperneq 15

Milli mála 12/2020 15
KRISTÍN INGVARSDÓTTIR

10.33112/millimala.12.1
gefa af Japansdvöl Jóns og þeim viðtökum sem hann hlaut í
landinu.
1. Heimildir um viðfangsefnið og fyrri skrif
Líklega hefur Jóni Sveinssyni hvergi verið sýnd jafnmikil virðing og
athygli og í Japan. Það var alla vega upplifun hans sjálfs líkt og lesa
má í bæði ferðabókinni, Nonni í Japan, og dagbókum Jóns. Sagn-
fræðingurinn Gunnar F. Guðmundsson tekur í sama streng í gagn-
merkri ævisögu Jóns, Pater Jón Sveinsson: Nonni (2012). Japansdvöl
Jóns hefur þó ekki hlotið þá athygli sem hún verðskuldar, og má
e.t.v. segja að það sama eigi við um allt ævistarf Jóns. Tvær greinar-
góðar eftirheimildir eru þó til um Japansdvölina. Sú fyrri er undir-
kafli um Nonna í Japan í áðurnefndri ævisögu Gunnars um Jón, en
hún er byggð á umfangsmikilli rannsóknarvinnu á bæði íslenskum
og erlendum frum- og eftirheimildum. Í bókinni er Japansdvölinni
gerð afbragðsgóð skil og lesendur fá tækifæri til að kynnast bæði
því sem á daga Jóns drífur og hvernig hann hugsar og tjáir sig um
dvölina í dagbókum sínum og bréfum til vina og ættingja. Hin
heimildin er japönsk sýning um Nonna, Seinni ferð Nonna til Japans,
sem var opnuð í Tókýó haustið 2008 í samstarfi Nonnahúss á Akur-
eyri og Motokatsu Watanabe, fyrrverandi sendifulltrúa í sendiráði
Japans á Íslandi.4 Watanabe, er lögfræðingur að mennt, en hann tók
miklu ástfóstri við Nonna á meðan hann starfaði á Íslandi og fékk
því áorkað að sýning um Nonna var opnuð í Japan og að bókin
Nonni og Manni og undursamlega ævintýrið var endurútgefin í nýrri
þýðingu hans sama ár. Sýningin byggist í grunninn á ferðasýningu
sem Nonnahús á Akureyri gerði um Jón árið 2007 í tilefni af 150
ára fæðingarafmæli hans, en þar við bætist efni sem Watanabe
safnaði sérstaklega um Japansdvöl Jóns.5 Watanabe hefur tekið við-
4 Sýningin var haldin í Jiyu Gakuen menningarmiðstöðinni í Tókýó og hét á japönskuノンニの70
年後の再訪日[Nonni no nanajūnengo no saihōnichi]. Sýningin er í íslenskum fjölmiðlum kölluð
Seinni ferð Nonna til Japans, sjá t.d. grein með sama titil í Fréttablaðinu þ. 19. sept. 2008, bls. 24.
5 Fjölmargir lögðu hönd á plóg bæði í Japan og á Íslandi til að gera sýninguna að veruleika, þ.á m.
Vináttufélag Íslands í Japan. Yukiko Koshizuka, fyrrverandi starfsmaður hjá japanska sendiráðinu,
vann lengi að sýningunni og þýddi m.a. texta sýningarinnar yfir á japönsku. (Skv. tölvupósti frá
Brynhildi Pétursdóttur, fyrrverandi safnstjóra Nonnahúss, júlí 2020. Brynhildur vann að sýning-
unni fyrir hönd safnsins og lét greinarhöfundi japönsku sýningarspjöldin í té.)