Náttúrufræðingurinn - 2020, Blaðsíða 94
Náttúrufræðingurinn
94
ÞAKKIR
Bestu þakkir fá Helga P. Finnsdóttir, Landsvirkjun, fyrir vatnshitagögn, Þór-
anna Pálsdóttir og Guðrún Þórunn Gísladóttir, Veðurstofu Íslands, fyrir loft-
hita- og vindgögn, Einar Á. Sæmundsen þjóðgarðsvörður fyrir dýptarkort af
Þingvallavatni og Árni B. Stefánsson augnlæknir með meiru fyrir upplýsingar
um ís á Þingvallavatni. Kærar þakkir fyrir margvíslega aðstoð í gegnum tíðina
fá einnig Jóhann Jónsson og Rósa B. Jónsdóttir, bændur í Mjóanesi.
1. Halldór Björnsson, Bjarni D. Sigurðsson, Brynhildur Davíðsdóttir, Jón Ólafsson,
Ólafur S. Ástþórsson, Snjólaug Ólafsdóttir, Trausti Baldursson & Trausti Jóns-
son 2018. Loftslagsbreytingar og áhrif þeirra á Íslandi: Skýrsla vísindanefndar
um loftslagsbreytingar. Veðurstofa Íslands, Reykjavík. 235 bls.
2. Helgi Björnsson 2009. Jöklar á Íslandi. Opna, Reykjavík. 479 bls.
3. Jón Ólafsson, Sólveig Rósa Ólafsdóttir, Benoit-Cattin, A., Magnús Danielsen,
Þórarinn S. Arnarson & Takahashi, T. 2009. Rate of Iceland Sea acidification
from time series measurements. Biogeosciences 6. 2661–2668.
4. Ólafur S. Ástþórsson, Ástþór Gíslason & Steingrímur Jónsson 2007. Climate
variability and the Icelandic marine ecosystem. Deep-Sea Research II: Topical
Studies in Oceanography 54. 2456–2477.
5. Ólafur S. Ástþórsson, Héðinn Valdimarsson, Ásta Guðmundsdóttir &
Guðmundur J. Óskarsson 2012. Climate-related variations in the occurrence
and distribution of mackerel (Scomber scombrus) in Icelandic waters. ICES
Journal of Marine Science 69(7). 1289–1297.
6. Silva, T., Ástþór Gíslason, Licandro, P., Guðrún Marteinsdóttir, Ferreira, A.S.A.,
Kristinn Guðmundsson & Ólafur S. Ástþórsson 2014. Long-term changes of
euphausiids in shelf and oceanic habitats southwest, south and southeast of Ice-
land. Journal of Plankton Research 36(5). 1262–1278. doi:10.1093/plankt/fbu050
7. Raynolds, M., Borgþór Magnússon, Sigmar Metúsalemsson & Sigurður H.
Magnússon 2015. Warming, sheep and volcanoes: Land cover changes in
Iceland evident in satellite NDVI trends. Remote Sensing 7(8). 9492–9506.
doi:10.3390/rs70809492
8. Dudgeon, D., Arthington, A.H., Gessner, M.O., Kawabata, Z., Knowler, D.J.,
Lévêque, C., Naiman, R.J., Prieur-Richard, A.H., Soto, D., Stiassny, M.L. & Sulli-
van, C.A. 2006. Freshwater biodiversity: Importance, threats, status and conser-
vation challenges. Biological Reviews of the Cambridge Philosophical Society
81(2). 163–182.
9. Carpenter, S.R., Stanley, E.H. & Vander Zanden, M.J. 2011. State of the world's
freshwater ecosystems: Physical, chemical, and biological changes. Annual Re-
view of Environment and Resources 36. 75–99.
10. Dokulil, M.T. 2016. Climate impacts on ecohydrological processes in aquatic
systems. Ecohydrology & Hydrobiology 16. 66–70. http://dx.doi.org/10.1016/j.
ecohyd.2015.08.001
11. Vörösmarty, C.J., McIntyre, P.B., Gessner, M.O., Dudgeon, D., Prusevich, A.,
Green, P., Glidden, S., Bunn, S.E., Sullivan, C.A., Reidy Liermann, C. & Davies,
P.M. 2010. Global threats to human water security and river biodiversity. Nature
467. 555–561. doi:10.1038/nature09440
12. Moss, B., Kosten, S., Meerhoff, M., Battarbee, R.W., Jeppesen, E., Mazzeo, N.,
Havens, K., Lacerot, G., Liu, Z., De Meester, L., Paerl, H. & Scheffer, M. 2011.
Allied attack: Climate change and eutrophication. Inland Waters 1. 101–105.
13. Jeppesen, E., Mehner, T., Winfield, I.J., Kangur, K., Sarvala, J., Gerdeaux, D.,
Rask, M., Hilmar J. Malmquist, Holmgren, K., Volta, P., Romo, S., Eckmann, R.,
Sandström, A., Blanco, S., Kangur, A., Stabo, H.R., Tarvainen, M., Ventelä, A.-
M., Søndergaard, M., Lauridsen, T.L. & Meerhoff, M. 2012. Impacts of climate
warming on the long-term dynamics of key fish species in 24 European lakes.
Hydrobiologia 694. 1–39.
14. Hilmar J. Malmquist, Þórólfur Antonsson, Haraldur R. Ingvason, Finnur Ingi-
marsson & Friðþjófur Árnason 2009. Salmonid fish and warming of shallow
Lake Elliðavatn in Southwest Iceland. Verhandlungen des Internationalen Ver-
einigung für theoretische und angewandte Limnologie 30. 1127–1132.
15. Jeppesen, E., Meerhoff. M., Holmgren, K., González-Bergonzoni, I., Teixeira-
de Mello, F., Declerck, S.A.J., De Meester, L., Søndergaard, M., Lauridsen, T.L.,
Bjerring, R., Conde-Porcuna, J.M., Mazzeo, N., Iglesias, C., Reizenstein, M.,
Hilmar J. Malmquist, Liu, Z., Balayla, D. & Lazzaro, X. 2010. Impacts of climate
warming on lake fish community structure and potential effects on ecosystem
function. Hydrobiologia 646. 73–90.
16. Hilmar J. Malmquist, Finnur Ingimarsson, Haraldur R. Ingvason, Stefán
Már Stefánsson & Þóra Hrafnsdóttir 2012. Vöktun á lífríki og vatnsgæðum
Þingvallavatns: Yfirlit yfir fimm fyrstu vöktunarárin 2007–2011 og saman-
burður við eldri gögn. Náttúrufræðistofa Kópavogs (Fjölrit nr. 3-2012). 67 bls.
(English summary).
HEIMILDIR
17. Hákon Aðalsteinsson, Pétur M. Jónasson & Sigurjón Rist 1992. Physical charac-
teristics of Thingvallavatn, Iceland. Oikos 64. 121–135.
18. Árni Snorrason 2002. Vatnafar á vatnasviði Þingvallavatns. Bls. 110–119 í: Þing-
vallavatn: Undraheimur í mótun (ritstj. Pétur M. Jónasson & Páll Hersteinsson).
Mál og menning, Reykjavík.
19. Helgi Björnsson 2002. Langjökull: Forðabúr Þingvallavatns og Hengilsins. Bls.
136–143 í: Þingvallavatn: Undraheimur í mótun (ritstj. Pétur M. Jónasson & Páll
Hersteinsson). Mál og menning, Reykjavík.
20. Freysteinn Sigurðsson & Guttormur Sigbjarnarson 2002. Grunnvatnið til Þing-
vallavatns. Bls. 120–135 í: Þingvallavatn: Undraheimur í mótun (ritstj. Pétur M.
Jónasson & Páll Hersteinsson). Mál og menning, Reykjavík.
21. Sigurður S. Snorrason, Hilmar J. Malmquist, Hrefna B. Ingólfsdóttir, Þórey Ingi-
mundardóttir & Jón S. Ólafsson 2011. Effects of geothermal effluents on macro-
benthic communities in a pristine sub-arctic lake. Inland Waters 1. 146–157.
22. Þórólfur H. Hafstað 2014. Nesjavallavirkjun: Hitamælingar á affallssvæði í
nóvember 2014. ÍSOR (ÍSOR-14072), Reykjavík. 22 bls.
23. Landsvirkjun 2012. Vatnamælingakerfi Landsvirkjunar (ritstj. Laufey B. Hannes-
dóttir). Tvær gagnaskrár (Steingrímsstöð v-inntak Tw.xlsx (220 KB) og Þing-
vallavatn Tw.xlsx (63 KB)), afhentar Náttúrufræðistofu Kópavogs 5. júní 2012.
24. Landsvirkjun 2017. Wiski-gagnagrunnur. 15.3. 2017 – M00328.
25. Hilmar J. Malmquist, Finnur Ingimarsson, Haraldur Rafn Ingvason & Stefán
Már Stefánsson 2008. Vöktun á lífríki og vatnsgæðum Þingvallavatns: Gagna-
skýrsla fyrir árið 2007: Verkþáttur nr. 2: Lífríki og efna- og eðlisþættir í vatnsbol.
Náttúrufræðistofa Kópavogs (Fjölrit nr. 2-08). 38 bls. (English summary).
26. Haraldur R. Ingvason, Finnur Ingimarsson, Stefán Már Stefánsson, Þóra
Hrafnsdóttir & Kristín Harðardóttir 2017. Vöktun á lífríki og vatnsgæðum Þing-
vallavatns: Gagnaskýrsla fyrir árið 2016 ásamt viðbótargögnum fyrir árið 2015:
Verkþáttur nr. 2: Lífríki og efna- og eðlisþættir í vatnsbol. Náttúrufræðistofa
Kópavogs (Fjölrit nr. 2-2017). 22 bls.
27. Finnur Ingimarsson, Haraldur R. Ingvason, Stefán Már Stefánsson, Þóra
Hrafnsdóttir & Hilmar J. Malmquist 2013. Vöktun á lífríki og vatnsgæðum Þing-
vallavatns: Gagnaskýrsla fyrir árið 2012: Verkþáttur nr. 2: Lífríki og efna- og
eðlisþættir í vatnsbol. Náttúrufræðistofa Kópavogs (Fjölrit nr. 4-2013). 19 bls.
(English summary).
28. Haraldur R. Ingvason, Finnur Ingimarsson, Stefán Már Stefánsson, Þóra
Hrafnsdóttir & Hilmar J. Malmquist 2014. Vöktun á lífríki og vatnsgæðum
Þingvallavatns: Gagnaskýrsla fyrir árið 2013: Verkþáttur nr. 2: Lífríki og efna- og
eðlisþættir í vatnsbol. Náttúrufræðistofa Kópavogs (Fjölrit nr. 2-2014). 25 bls.
(English summary).
29. Haraldur R. Ingvason, Finnur Ingimarsson, Stefán Már Stefánsson & Þóra
Hrafnsdóttir 2015. Vöktun á lífríki og vatnsgæðum Þingvallavatns: Gagna-
skýrsla fyrir árið 2014: Verkþáttur nr. 2: Lífríki og efna- og eðlisþættir í vatnsbol.
Náttúrufræðistofa Kópavogs (Fjölrit nr. 1-2015). 25 bls. (English summary).
30. Sigurjón Rist & Guðmann Ólafsson 1986. Ísar Þingvallavatns. Náttúru-
fræðingurinn 56(4). 239–258.
31. Einar Sveinbjörnsson 2009. Vetrarís á Þingvallavatni: Gagnlegur veður-
farsmælir. Náttúrufræðingurinn 78. 66–76.
32. Árni B. Stefánsson 2012. Bréf til Náttúrufræðistofu Kópavogs dagsett 17.
nóvember 2012 með upplýsingum um ísalagnir og ísabrot á Þingvallavatni á
tímabilinu 1991–2012, samkvæmt dag- og gestabók í sumarhúsi í Grjótnesi í
landi Kárastaða, Bláskógabyggð. 3 bls.
33. Árni B. Stefánsson 2017. Bréf til Náttúruminjasafns Íslands dagsett 20. júní 2017
með upplýsingum um ísalagnir og ísabrot á Þingvallavatni á tímabilinu 2013–
2017, samkvæmt dag- og gestabók í sumarhúsi í Grjótnesi í landi Kárastaða, Blá-
skógabyggð. 2 bls.
34. Veðurstofa Íslands (án ártals). Mánaðarmeðaltöl fyrir valdar veðurstöðvar.
Skoðað í apríl 2017 á http://www.vedur.is/Medaltalstoflur-txt/Manadargildi.html
35. Þóranna Pálsdóttir 2017. Veðurfarsgögn frá Veðurstofu Íslands (Þingvellir_
mánaðargildi.xlsx (24 KB). Tölvupóstur til Náttúruminjasafns Íslands 18. apríl
2017 með tölvupósti.
36. Guðrún Þórunn Gísladóttir 2017. Verkefni nr. 50153. Veðurfarsgögn frá Veður-
stofu Íslands. Sent 11. og 12. desember 2017 með tölvupósti. Gögn fyrir 2011–2012
(Þingvellir_vindur.xlsx (24 KB)) og fyrir 2013–2016 (2_thingvellir_vindur.xlsx (37)).
37. Trausti Jónsson (án ártals). Hitafar á Íslandi eftir 1800. Skoðað í október 2017 á
vefsetri Veðurstofu Íslands: http://www.vedur.is/loftslag/loftslag/fra1800/hitafar/
38. Jón Ólafsson 1999. Connections between oceanic conditions off N-Iceland, Lake
Mývatn temperature, regional wind direction variability and the North Atlantic
oscillation. Rit Fiskideildar 16. 41–57.
39. Eydís Salome Eiríksdóttir, Clark, D. & Sigurður Reynir Gíslason 2017. Efnasam-
setning Þingvallavatns 2007–2016. Raunvísindastofnun Háskólans (RH-04-
2017), Reykjavík. 47 bls.
40. Jón Ólafsson 1979. Physical characteristics of Lake Mývatn and River Laxá.
Oikos 32. 38–66.