Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 2020, Qupperneq 108

Náttúrufræðingurinn - 2020, Qupperneq 108
Náttúrufræðingurinn 108 er að breytileiki getur verið allnokkur á milli ára í fæðusamsetningu laxaseiða.22 Þótt nokkur breytileiki hafi komið fram í þéttleika bitmýslirfna á botni við Alviðru8 virðist hann ekki koma fram í fæðusamsetningu seiða á fyrsta ári milli ára. Fæðuframboðið getur hins vegar haft áhrif á vöxt og afkomu seiðanna.19,43 Við Sakkarhólma í Sogi náðust ein- göngu seiði á fyrsta ári til greiningar. Líkt og við Alviðru var fæða yngstu laxaseiðanna þar aðallega bitmýslirfur. Þetta sýnir mikilvægi bitmýslirfnanna fyrir smæstu seiðin bæði ofan og neðan til í Sogi. Urriðaseiðin við Sakkarhólma tóku bitmýslirfur í meira mæli en við Alviðru og kann munurinn að tengjast því að urriðaseiðin við Alviðru voru eldri og stærri en við Sakkarhólma. Lítill munur var á fæðusamsetningu bleikju- seiða efst og neðst í Sogi. Bleikja virðist ekki taka fæðu beint af botni heldur úr vatnsbolnum og af yfirborði. Smádýr á botni, einkum skor- dýralirfur, eru þýðingarmikil fæða lax- fiskaseiða í Sogi. Lirfur bitmýs höfðu mest vægi hjá laxaseiðum bæði ofarlega og neðarlega í Sogi. Það helgast af því að bitmý er ríkjandi smádýr á botni Sogs- ins. Þrátt fyrir mikinn fjölda krabba- dýra á reki í Sogi voru þau ekki í fæðu seiðanna. Fæðan virðist tekin bæði á reki og af botni og seiðin velja fæð- una eftir stærð dýra. Bitmýslirfur hafa mest vægi í fæðu fyrir yngstu seiðin, en eftir því sem seiðin stækka verður fæðan fjölbreyttari og stærri fæðudýr koma fram í maga þeirra. Frekari rann- sókna er þörf á fæðu og fæðuvali fiska í íslenskum ám. Þar gætu greiningar á stöðugum samsætum og DNA-greining komið að gagni. SUMMARY FOOD OF SALMONIDS IN RIVER SOG All three salmonids species that live in Iceland, Atlantic salmon, brown trout and Arctic charr, can be found in River Sog, Atlantic salmon being the domi- nant species. Fish have been monitored in River Sog annually since 1985. This paper presents the results of research of the food of salmonid juveniles with the main aim on Atlantic salmon. Ben- thic invertebrates, especially insect lar- vae, were the most common food items 1. Pétur M. Jónasson & Lindegaard, C. 1988. Ecosystem studies of North Atlantic Ridge lakes. Verhandlungen des Internationalen Vereinigung für theoretische und angewandte Limnologie 23. 394–403. 2. Hilmar J. Malmquist 1998. Ár og vötn á Íslandi: Vistfræði og votlendistengsl. Bls. 37–55 í: Íslensk votlendi, verndun og nýting (ritstj. Jón S. Ólafsson). Háskólaútgáfan, Reykjavík. 3. Gísli Már Gíslason, Jón S. Ólafsson & Hákon Aðalsteinsson 1999. Macroinver- tebrate communities in rivers in Iceland. Í: (Ritstj. Friberg, N. & Carl, J.D.) Bio- diversity in benthic ecology. Proceedings from Nordic benthological meeting in Silkeborg, Denmark, 13–14 November 1997. NERI technical report no. 266. National environmental research Institute, Árósum. 53–61. 4. Gísli Már Gíslason 1991. Lífríkið í Laxá. Bls. 219–235 í: Náttúra Mývatns (ritstj. Arnþór Garðarsson & Árni Einarsson). Hið íslenska bókmenntafélag, Reykjavík. 5. Gísli Már Gíslason & Vigfús Jóhannsson 1985. Bitmýið í Laxá í Suður-Þingeyjar- sýslu. Náttúrufræðingurinn 55(4). 175–194. 6. Magnús Jóhannsson, Benóný Jónsson & Ragnhildur Magnúsdóttir 2004. Fisk- og botndýrarannsóknir ásamt búsvæðamati í Sogi og þverám þess 2003. Veiði- málastofnun (VMST-S/04004), Reykjavík. 34 bls. 7. Magnús Jóhannsson, Benóný Jónsson & Ragnhildur Magnúsdóttir 2005. Fisk- og botndýrarannsóknir í Sogi og þverám þess árið 2004. Veiðimálastofnun (VMST-S/05002), Reykjavík. 30 bls. 8. Magnús Jóhannsson, Guðni Guðbergsson & Jón S. Ólafsson 2011. Lífríki Sogs. Samantekt og greining á gögnum frá árunum 1985–2008. Veiðimálastofnun (VMST/11049; LV-2011/089), Reykjavík. 112 bls. HEIMILDIR ÞAKKIR Landsvirkjun hefur að miklu leyti kostað rannsóknir í Sogi ásamt Veiðifélagi Árnesinga. Höfundar færa fyrirtækinu og félaginu bestu þakkir fyrir framlag sitt. Við þökkum Guðna Guðbergssyni fyrir yfirlestur greinarinnar og Jóni S. Ólafssyni fyrir yfirlestur og hjálp við tölfræðiúrvinnslu. of salmonids in Sog. Simuliidae larvae were the main food item of salmon juveniles, both in the upper and lower reaches of Sog. This can be explained by the dominance of simuliidae larvae in the benthic invertebrate commu- nity, feeding on organic drift from Lake Þingvallavatn. Despite of a great num- ber of drifting crustaceans they were not found in the diet of salmonids. Prey items seem to be taken both from the drift and directly from the bottom. Sim- uliidae larvae were the main food item of young salmon fry (0+), but as they grow the diet was more diverse and with greater food items. Trichopteran larvae were the main food items of two years old salmon parr (2+). Differences were found in the diet between spe- cies, where the diet of salmon and charr juveniles was significantly different but less difference was in the diet between trout and salmon and trout and charr. Studies on the diet and food selection of salmonids in Icelandic rivers are still few and further studies on this topic are needed. 9. Kalleberg, H. 1958. Observation in a stream tank of territoriality and competi- tion in juvenile salmon and trout (Salmo salar L. and S. trutta L.). Reports of the Institute of Freshwater Research, Drottningholm 39. 55–99. 10. Keeley, E.R. & Grant, J.W.A. 1995. Allometric and environmental correlates of territory size in juvenile Atlantic salmon (Salmo salar). Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 52. 186–196. 11. Chapman, D.W. & Bjornn, T.C. 1969. Distribution of salmonids in streams, with special reference to food and feeding. Bls. 153–176 í: Salmon and trout in streams (ritstj. Northcote, P.G.). University of British Columbia, Vancouver. 12. Wankowski, J.W.J. & Thorpe, J.E. 1979. Spatial distribution and feeding in At- lantic salmon (Salmo salar L.) juveniles. Journal of Fish Biology 14. 239–247. 13. Jonsson, B. & Jonsson, N. 2011. Ecology of Atlantic Salmon and Brown Trout: Habitat as a template for life histories. Springer, New York. (Einkum vísað til kaflans „Habitat use“, bls. 67–137). 14. Tunney, T.D. & Stefán Óli Steingrímsson 2012. Foraging mode variation in three stream-dwelling salmonid fishes. Ecology of Freshwater Fish 21. 570–580. 15. Stefán Óli Steingrímsson, Tunney, T.D. & Guðmundur Smári Gunnarsson 2015. Fæðu- og óðalsatferli ungra laxfiska í íslenskum ám. Náttúrufræðingurinn 85(1–2). 28–36. 16. Tumi Tómasson 1975. Undersökning av juvenila lax- og öringpopulationer i Úlfarsá, en liten islänsk älv. Námsverkefni við háskólann í Uppsölum. 22 bls. 17. Þórólfur Antonsson 1983. Vöxtur, fæða og fæðuframboð laxa- og urriðaseiða í Leirvogsá 1981. Prófritgerð framhaldsnáms við líffræðiskor Háskóla Íslands. 54 bls. 18. Finnur Garðarsson 1983. Tetthet, vekst og produksjon av lakseyngel (Salmo salar L.) i elven Ellidaár og Hólmsá på Island. Cand. scient.-ritgerð við Óslóarháskóla. 75 bls. 19. Magnús Jóhannsson 1984. Ernæring, tetthet og vekst hos årsyngel av laks (Salmo salar L.) i elven Bugða i Island. Cand. scient.-ritgerð við Óslóarháskóla. 82 bls. 20. Stefán Óli Steingrímsson & Gísli M. Gíslason 2002. Body size, diet and growth of landlocked brown trout, Salmo trutta, in the subarctic River Laxá, North- East Iceland. Environmental Biology of Fishes 63. 417–426.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.