Tímarit lögfræðinga - 01.04.2013, Blaðsíða 20

8
lána sé þó ekki réttlætanlegt á þessum grundvelli enda sé hægt að
ná fram nægjanlegri neytendavernd án þess að ganga svo langt.20
Fyrir liggur að íslenska ríkið hefur með bréfi, dagsettu 17. ágúst
2012, svarað athugasemdum ESA. Í svarbréfinu er því hafnað að VI.
kafli vxl. fari í bága við 40. gr. EES-samningsins. Bent er á að ekkert
liggi fyrir um að reglur vxl. takmarki íslensk fjármálafyrirtæki á
millibankamarkaði sem geti eftir sem áður lánað „lögleg“ erlend
lán í erlendum myntum til þeirra sem á þeim þurfa að halda. Þá er
ennfremur á það bent að íslenskir dómstólar eigi enn eftir að af-
marka nánar hversu víðtækt bann við gengistryggingu er og til
hvers konar samninga bannið taki. Í því sambandi eru reifaðir dóm-
ar Hæstaréttar 9. júní 2011 í máli nr. 155/2011 og 7. júní 2012 í máli nr.
524/2011. Það sé því ótímabært að álykta um algjört bann eða við-
brögð við því fyrr en dómstólar hafa skýrt nánar ákvæði VI. kafla
vxl. Tekið er sérstaklega fram að hugsanlega verði ráðist í heildar
endurskoðun laganna þegar þau fordæmi liggja fyrir. Þá kemur
fram í bréfinu að íslenska ríkið telji ESA túlka dómafordæmi Evr-
ópudómstólsins þar sem reynt hefur á gildissvið 40. gr. EES-samn-
ingsins of rúmt. Með hliðsjón af framanröktu er afstaða íslenskra
stjórnvalda sú að takmörk við gengistryggingu lánsskuldbindinga í
íslenskum krónum brjóti ekki gegn 40. gr. EES-samningsins, en ef
ESA telji svo vera, þrátt fyrir fram komnar röksemdir, þá séu þær
takmarkanir réttlætanlegar.
Bréf ESA felur í sér tilmæli (e. Letter of Formal Notice), sem ekki
eru lagalega bindandi fyrir íslenska ríkið, en ekki rökstutt álit (e.
Reasoned Opinion) í skilningi 31. gr. samnings milli EFTA-ríkjanna
um stofnun eftirlitsstofnunar og dómstóls. Komi hins vegar fram
rökstutt álit af hálfu ESA með því efni sem tilmælin hafa að geyma
og íslenska ríkið breytir ekki í samræmi við álitið innan þess frests,
sem eftirlitsstofnunin setur, getur hún samkvæmt 2. mgr. 31. gr.
samningsins vísað málinu til EFTA-dómstólsins.
Tíminn verður að leiða í ljós hvort ESA sjái ástæðu til að höfða
mál gegn íslenska ríkinu fyrir EFTA-dómstólnum ef rökstutt álit í
skilningi 31. gr. samningsins kemur fram og ber ekki árangur. Ef
20 Rétt er að benda á í þessu sambandi að í upphaflegu frumvarpi til laga nr. 151/2010 um
breytingu á lögum um vexti og verðtryggingu o.fl. var gerð tillaga að viðbót við 14. gr. vxl.
Ákvæðið, sem finna mátti í 1. gr. frumvarpsins, mælti fyrir um heimild til lögaðila og ann-
arra aðila í atvinnurekstri til að gera gengistryggða lánssamninga. Í athugasemdum við 1.
gr. frumvarpsins kemur fram að með vísun til annarra aðila í atvinnurekstri sé átt við aðila,
félag eða einstakling sem selur vöru, þjónustu eða réttindi í hagnaðarskyni fyrir eigin
reikning og á eigin ábyrgð enda sé umfang starfseminnar ekki óverulegt eða um skamm-
vinna starfsemi að ræða. Ákvæði 1. gr. frumvarpsins var hins vegar fellt brott í meðförum
Alþingis. Í lögskýringargögnum kemur fram að sú breyting sé lögð til með hliðsjón af
umsögnum Fjármálaeftirlitsins og Seðlabanka Íslands. Alþt. 2010-2011, A-deild, þskj. 662
– 206. mál.