Úrval - 01.04.1948, Blaðsíða 45
KARLMANNAFÖT FRAMTlÐARINNAR
43
sinni óformleg. Þau voru einu
sinn, já öll með tölu, sportföt!
— jafnvel kjólfötin. Og við get-
um aldrei fundið neitt skynsam-
legt samhengi í fötunum, sem
menn klæðast, nema við gerum
okkur ljóst, að það eru óumflýj-
anleg örlög þeirra allra, að vera
fyrst sportföt, síðan óformlegur
hversdagsbúningur borgarbúa,
því næst formlegur búningur
borgarbúa, þá samkvæmis-
klæðnaður, og loks — þjónsbún-
ingur. Þjónar á miðri nítjándu
öld klæddust úreltum fötum írá
átjándu öld. Þjónar á miðri tutt-
ugustu öldinni klæðast úreltum
(eða því sem næst úreltum) föt-
um frá nítjándu öld.
Föt karlmanna virðast hafa
ríka tilhneigingu til að formfest-
ast, jafnvel steinrenna; og eina
leiðin til að breyta þeim er að
koma með nýja tegund sport-
fata til daglegrar notkunar. Öll
önnur föt færast þá um set, og
þau elztu detta úr sögunni.
Allir geta sannreynt þetta af
eigin reynslu undanfarna tvo til
þrjá áratugi. Þeir, sem eiga
fimmtíu ár eða meira að baki
sér, sjá þetta strax. Um síðustu
aldamót var harði hatturinn og
síðjakkinn sportföt, en formleg
föt þeirra tíma eru nú aðeins
notuð við brúðkaup og jarðar-
farir. Þunnu, ljósu flónels-bux-
umar og ,,tweed“-jakkarnir, sem
ungir menn ganga í nú, gefa
til kynna, hvers vænta má í
framtíðinni.
Öðm hvoru koma fram á
sjónarsviðið „umbótamenn í
klæðnaði“, sem benda á, með
óhrekjandi rökum, að með til-
liti til þæginda og nytsemi séu
karlmannafötin fyrir neðan all-
ar hellur. Karlmönnum er fórn-
að á altari hefðarinnar, segja
þeir (réttilega); föt þeirra er
ekki hægt að skýra frá skynsam-
legu, heldur aðeins sögulegu
sjónarmiði; það er að segja, þau
eru alltaf langt á eftir tíman-
um. Þau dragast sífellt með ó-
tal leifar af löngu gleymdum
fötum: hnappa, sem ekki eru
lengur notaðir til að hneppa;
uppslög, sem ekki eru lengur
brotin niður. Fötin okkar eru
eins óhentug og hugsazt getur;
við verðum að hissa upp um
okkur buxnaskálmarnar í hvert
skipti, sem við setjumst á stól,
vestin þrengja að brjóstinu og
flibbarnir að hálsinum. Það er
aðeins vaninn, sem telur okkur
trú um, að þau séu ekki með
öllu ónothæf.
Ástæðan ti.1 þess að föt okk-
6*