Úrval - 01.12.1971, Blaðsíða 33

HINRIK 8. OG ANNA BOLEYN
og ,,Rex“, teiknaði hann hjarta með
bókstöfunum „A og B“ í, og þvert
yfir það ritaði hann „autre... ne
cherche“ („leitar ... engrar annarr-
ar“).
Þannig voru þau heitbundin, og
Hinrik hófst handa að leysa upp
hjónaband sitt, svo að hann gæti
kvænzt henni.
Það tók hann sjö ár að koma því
í kring. Og að þeim sjö árum liðn-
um, lét hann fara fram vígsluathöfn
með sér og Önnu. En við vitum að í
baráttu þessara sjö ára, sem kostaði
kirknavinslit og þjóðaræsing — sjö
ára undirróðursstarfsemi, og deilur,
kænskubrögð og átök í utan- og inn-
anríkisstjórnmálum — kólnaði ást
þeirra Hinriks og Önnu svo mjög,
að þegar þau að lokum voru gefin
saman, var hún ekki orðin annað
en innantóm skelin.
Hann höfðaði mál til ógildingar á
hjónabandi sínu við Katrínu, af því
að hún hefði verið eiginkona bróður
hans. Þar sem þau voru bæði ka-
þólsk, varð endanlegur úrskurður
að koma frá páfanum. Páfinn sendi
kardinála til Englands til aðstoðar
við dómsúrskurðinn. Katrín varði
sig af virðuleik og festu og skírskot-
aði til ástar sinnar og trúmennsku
við konunginn. Kardínálinn sneri
aftur til Rómar og málið dróst á
langinn. Evrópsk stjórnmál blönd-
uðust inn í málið; sambandið milli
Spánar og Englands var í húfi, þar
sem Katrín var spænsk prinsessa.
Sá flokkur, sem trúði á bandalag
milli Frakklands og Bretlands, æskti
þess að ógildingin næði fram að
ganga, svo að Hinrik gæti kvænzt
franskri prinsessu. Páfinn vildi ekki
31
dæma Hinriki í vil — og þannig
hélt það áfram.
Sjálf ógildingin gerðist svo með
þeim atburðum, sem ollu skilnaði á
milli Englands og rómversk-ka-
þólsku kirkjunnar. Erkibiskupsem-
bættið í Kantaraborg var laust.
Thomas Cranmer, sem var fylgjandi
óskum konungsins var gerður að
erkibiskupi og yfirmanni ensku
kirkjunnar. Þingið var látið sam-
þykkja lög um, að erkibiskupinn
hefði rétt til að fyrirskipa ógildingu
hjónabands Hinriks og Katrínar —
og Cranmer gerði það. Það var bein
óhlýðni við páfann.
Meðan þessu fór fram hafði Anna
orðið þunguð.
Hún hafði farið með Hinriki í
opinbera heimsókn til Frakklands
og hlotið konunglegar móttökur við
frönsku hirðina. Á heimleiðinni til
Englands leyfði hún, að það væri
gert opinberlega kunnugt, að hún
byggist við að vera með barni. Það
gat aðeins táknað það, að hún og
konungurinn hefðu verið gefin sam-
an með leynd, án þess að beðið væri
eftir formlegum skilnaði hans.
Og það reyndist svo, að þau höfðu
verið vígð einhverntíma í janúar
1533. Menn vissu ekki nákvæmlega
daginn eða hver presturinn hafði
verið. En hjónavígslan hafði farið
fram árla morguns, með lítilli eða
engri viðhöfn.
í lok marzmánaðar bárust páfa-
bréfin til Englands, sem gerðu Cran-
mer að ei'kibiskupi af Kantaraborg,
og eftir vígslu sína lét hann ekki
dragast lengi að úrskurða skilnað-
inn. Loksins gat Anna orðið drottn-
ing!