Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 10

106
Japan.
Skírnir.
vilja, eingöngu af þeirri sannfæringu, að landinu myndi
þá betur borgið, og mistu þeir þó mikils í sjálfir, er þeir
seldu honum þannig auð sinn og yfirráð í hendur. Þó
voru ekki allir á eitt sáttir í þessu, og gjörðu sumir þeirra
uppreisn gegn keisara. Átti hann þvi í vök að verjast
fyrstu árin, og fullum yfirráðum landsins náði hann fyrst
-eftir margar mannskæðar orustur við uppreistarherinn.
Þegar keisarinn tók við fullum völdum 1868 hafði
hann í mörg horn að líta, en næst því að koma á fullum
friði í landinu mat hann mest að sjá sjálfstæði þess borgið.
En til þess voru góð ráð dýr. Það var til lítils að tala
um landsréttindi og siðferðislegan rétt sérstaks þjóðernis
við sendiherra og herforingja Evrópuþjóðanna þar eystra,
■enda var það ekki reynt. Að eins einn vegur stóð opinn,
að fella þá á sjálfra þeirra bragði: hnefaréttinnm og fall-
byssukjöftunum, en til þess þurfti að nema af þeim hern-
aðarlist, afla sér herskipa og góðra vopna og auka herinn
sem mest mætti. Ráðið var einfalt og auðséð, en það var
dýrt og erfitt að fara eftir því, þegar alt vantaði sem til
framkvæmdanna þurfti, alla þekkingu, öll áhöld og alt fé.
En ekkert af þessu óx Japönum í augum. Keisarinn og
ráðunautar hans yfirveguðu málið, sendu þá menn er þeir
treystu bezt til Norðurálfuimar til þess að læra listina,
nýir skattar voru lagðir á þjóðina og fénu varið til þess
að kaupa vopn og skip fyrir. Almenn herskylda var
lögleidd. Alt þetta var þungbært og viðurhlutamikið, en
þó var það ef til vill erfiðast að breyta svo mjög um
forna siði, sem nauðsyn bar til svo að alt þetta kæmist í
framkvæmd. Þó varð alt þetta létt á metunum, þegar i
móti kom sómi og sjálfstæði lands og þjóðar. Hvorugt
hugðust þeir að láta af hendi fyr en í fulla hnefana.
Tæpast var eitt ár liðið frá því keisari fekk völdin í
hendur til þess að nýtt fyrirkomulag hers og allra land-
varna var ákveðið. Svo stórhuga voru menn þegar í
byrjun, að ráðgjört var að æfðir hermenn skyldu eigi færri
•en 400,000, og var það eflaust nóg til þess að bjóða öll-
um byrginn þar eystra um þær mundir. Auðvitað höfðu