Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 88
184
Erlend tíðindi.
Skírnir.
sumt, t. d. afnám efri deildar; neðri deild komist þar út fyrir lög-
heimilað verksvið sitt, er hún fari fram á slíkt.
Þingmenn létu mjög illa yfir þessum undirtektum. Það er
þingið eitt, sem hlífir laudinu við gagngerðri stjórnarbylting, sögðu
þeir. En það getur ekkert við ráðið, ef það fær ekki framgengt
kröfum þjóðarinnar. Sé frumöflum þjóðarinnar hleypt á stað, fær
enginn máttur þar rönd við reist. Þau þyrla þá burt bæði þingr
og stjórn. Þeir létu í ljósi fullkomið vantraust á ráðuneytinu,
skoruðu á það að segja af sér og að skipað væri nytt ráðuneyti, er
hefði fult traust þjóðarinnar.
Sumir ótilkvaddir ráðunautar keisarans, einkum stórfurstarnir
frændur hans, eggjuðu hann á að hleypa upp þinginu. En ekki
varð af því. Eftir langt stapp milli ráðgjafanna og þingsins út úr
svörum keisans hefir frézt, að þingfundum hafi verið frestað um
hríð, fram undir mánaðarlokin þessi (júrn').
Goremykin heitir yfirráðgjafi keisara, sá er fyrir svörum stóð
helzt við þingið af hans hálfu, aldraður íhaldsmaður og tók við af
Witte skömmu fyrir þingbyrjun. Witte gerði hvorugum til hæfis,
íhaldsmönnum nó framfaramönnum hinum harðsnúnari; íhaldsmönn-
um þótti hann of frjálslyndur, en hinir tortrygðu hann.
Aldrei hefir létt róstum og vígum á Rússlandi í vetur og vor,
þrátt fyrir þingstjórnarfrelsið, og hefir sá ófögnuður ágerst síðustu
vikurnar, með vonbrigðunum um viðunanlegan árangur af gjörðum
þingsins. Meðal annars hefir bólað á Gyðingaofsóknum fyrir
skemstu á n/jan leik. — Skýrslur segja, að um 600 milj. kr. nemi
eignatjón það, er innanlandsóeirðir á Rússlandi ollu árið sem leið
(1905). Tvo mánuði í vetur, frá miðjum desember fram í miðjan
febrúarmátiuð, höfðu herstjórnarvöld látið hengja 18 menn og skjóta
671 í Eystrasaltslöndum. Frá því var og sagt á þingi, að í apríl-
mánuði hefði 99 manna aftökur farið fram, og þó væri vafasamt
talið, hvort líflát væri í lögum á Rússlandi.
Margir hafa orð á því, að mjög svipi ástandinu á Rússlandi
þessi missirin til þess sem gerðist á Frakklandi á undan bylting-
unni miklu í lolc 18. aldar, og að margt sé likt með þeim Hlöðvi
konungi sextánda og Nikulási II Rússakeisara. Góðgjarnir menn
báðir, en engir skörungar, tvíátta og ósnarráðir.
Frakkland. Eftirköst skiinaðarmálsins milli ríkis og kirkju ollu
þar ráðuneytisskiftum í öndverðum marzmánuði. Róstunum út af