Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 22

118
Japan.
Skírnir.
og kom nú afturkippur í alla mentun þeirra. Skólalögin
gera ekki ráð fyrir að þær gangi skólaveginn lengra en
sem svarar miðskólunum, enda er það eigi alllítil mentun
er þeir veita í viðbót við 6—8 ára nám á lýðskóiunum.
En þrátt fyrir þessa mótspyrnu potaði kvenfólkið sér
furðanlega áfram. Tóku stöku konur t. d. próf í læknis-
fræði o. íi. — Nú litur út fyrir að stefnan sé aftur að
breytast í þá átt að menta kvenfólk sem bezt og fyrir
nokkru liefir verið stofnaður háskóli fyrir kvenmenn.
Aftur er reynt á ýmsan hátt að gera þær jafnframt að
góðum húsmæðrum. Kvennaháskólanum er t. d. hagað
á þann hátt að heimavistunum er skift í mörg heimili og
skulu ekki fleiri en 25 nemendur vera á hverju, undir
umsjón reyndrar húsmóður. Þær annast öll nauðsynleg
störf á heimilinu og jafnframt því sem þær læra á þenn-
an liátt alt sem að bústjórn lýtur, þá verður skólavistin
mjög lík veru á góðu, reglusömu heimili*). Má vera að
fyrirkomulag þetta sé eftirbreytisvert, að minsta kosti er
aðsókn að skóla þessum svo mikil, að nemendur eru nú
þegar ekki færri en 1000.
Japanar þurfa margt að sækja til útlendra bókmenta,
líkt og Islendingar, meðan þeirra eigin bókmentir eru smá-
vaxnar i mörgum greinum. Þetta heflr leitt til þess, að
ensku læra flestir í efri deild lýðskólanna, en allir sem á
miðskólana ganga. Auk þessa er og kínvei'ska kend (rit-
málið). Má því heita að allur landslýður læri eitt útlent
tungumál auk móðurmálsins. Eflaust rekur að því sama
fyrir oss Islendingum, því vér erum þeim mun ver farn-
ir en Japanar, að þeir hljóta að eignast smámsaman auð-
ugar bókmentir á sínu eigin máli, en það getum vér tæp-
ast gert oss nokkra von um meðan vér erum svo fáir.
Ekki verður því neitað, að skólar Japana eru margir
og hafa þotið upp á stuttum tíma eins og gorkúlur í rign-
ingatíð. Þó telja þeir mikla vöntun enn þá á skólum,
einkum æði'i skólunum, og háskólum vilja þeir fjölga til
*) Lýsing á þessu er elcki sem ljósust í heimildum minum, en mér
skilst að fyrirkomulagið sé svo sem hér er sagt.