Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 92

188
Erlend. tiðindi.
Skírnir.
Fólksþingiskosning í Danmörku. Umbótaflokk
kallar sig stjórnarliðið þar. Það komst til valda 1901. Það voru
vinstrimenn alt saman þá. J. C. Christensen var þá oddviti flokks-
ins og hafði veriö mörg ár, hann sem nú er ráðuneytisforseti og
landvarnarráðgjafi. Það var þá langfjölmennasti flokkurinn á þingi,
eitthvað 75 af 114 þingmöunum í fólksþinginu. Um áramótin
1904—1905 klofnaði vinstrimannaráðuneytið, sem setiö hafði að
völdum frá því 1901 og fyrir var Deuntzer háskólakennari. Það
var hann og 3 aðrir, sem gengu frá. J. C. Christensen tók þá við
formenskunni og bætti við í þeirra stað sér samhentari mönnum í
ráðuneytið. Þess stefnuskrá, hins nýja ráðuneytis, var samdráttur
við hægrimenn, þótt kyrt færi. Því undu ekki ákveðnustu vinstri-
mennirnir í umbótaflokknum. Þeir gengu frá og urðu 15 saman
áður langt um leið. Þeir kölluðu sig gagnbreytingamenn. Eftir
það hafði stjórnin mjög tæpan meiri hluta í fólksþinginu sinna
manna. Um það var barist í þessum kosningum í vor, hvort ráðu-
neytið skyldi hafa meiri-hluta-fylgi áfram, þótt mjög þætti það
hafa brugðist stefnuskrá réttra vinstrimanna. Þeirri baráttu lauk
svo, að umbótamenn fækkuðu að vísu lítið eitt, urðu 55 eða 56
(Færeyjar) úr 58 eða 59 áður. En gagnbreytingamönnum farnaðist
þó miklu ver að tiltölu. Þeim fækkaði úr 15 ofan í 11. Jafnað-
armenn (sósíalistar) efidust langmest. Þeim fjölgaði úr 16 upp í
24. Hægrimönnum fjölgaði um 2; voru áður 11, en eru nú 13.
Miðlunarmönnum fjölgaði og um 2, úr 7 í 9. Einn þingmaður
telur sig flokksleysingja. — Ráðgjafarnir voru allir endurkosnir.
Landvarnarmálið skilur mest þingflokka í Danmörku. Jafnað-
aðarmenn og gagnbreytingamenu vilja kosta sem allraminstu til
hermensku og landvarna. Þeir segja þjóðina vera þann lítilmagna,
að engum standi hálfan snúning hvort sem er, þeirra er líklegir
kynni að vera að vilja ásælast landið, hvort miklu er kostað eða litlu
til að verjast. Þeir vilja heldur láta verja þeim mörgu miljónum, er
herinn kostar árlega og landvarnir, til arðvænlegri framkvæmda og
hagfeldari landi og lýð. Þeir vilja og láta rífa niður víggirðing þá,
er gerð var um Kaupmannahöfn fyrir 15—20 árum, í þrái við
meiri hluta á þingi og fjárveitingarlaust. Hún hafði kostað um 50
milj. kr. En mikill meiri hluti kjósenda í landinu er enn svo
sinnaður, að þeim þykir lítilmannlegt að leggja árar í bát og meiri
von nm að einhver leggi þjóðinr.i lið, ef í raunir ratar, hafi hún
s^mt lit á að vilja verjast af allri orku. Alþýðu manna til sveita
þykir og nóg um sum framfaranýmæli gagnbreytingamanna og þá