Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 13

Skírnir.
Japan.
109
en hún hafði lokið störfum sínum og lagt fram álit sitt
og tillögur var byrjað á stálgjörð til reynslu í smáum stíl
og gekk nú betur en fyr. Afréð nú stjórnin að ráðast í
að koma á fót stóreflis stálsteypu, fekk veittar af þinginu
8 miljónir króna til þessa og sendi jafnframt ráðunaut
sinn og fróðasta mann og 3 aðra verkfræðinga um öll
helztu járnsmiðalönd til þess að sjá með eigin augum
hversu að öllu væri farið. Þegar þeir komu heim var
svo tekið til stat'fa, en þá bættist hvert vandamálið við á
fætur öðru og auk þess jukust þarfirnar með hverju ári
svo alt varð að gjöra í stærri stíl en horfur voru á í
fyrstu. Það þurfti að kaupa nárna, byggja stóreflis höfn,
veita vatni langar leiðir, byggja heilan bæ fyrir verkafólk,
auk sjálfra verksmiðjanna, leggja járnbrautir o. fl. o. fl.
8 miljónirnar þrutu fljótt, en þing og stjórn bætti jafn-
óðum við og upp gekk féð til þess alt var fullgjört, en
þá höfðu gengið um 40 miljónir króna til fyrirtækisins.
Það er líka dálagleg smiðja sem Japanar hafa sett sér upp.
31,200 hesta afl hafa gufuvélarnar sem knýja alt áfram.
150 tonn af stáli eru brædd og unnin á degi hverjum.
Svipaða sögu má segja um fjölda fyrirtækja. Það er
ekki byrjað á neinu fyr en eftir svo góða yfirvegun sem
kostur er á, en þegar afráðið er að hrinda einhverju í fram-
kvæmd, þá er það frarakvæmt, hvort sem vel gengur eða
treglega og reynt að læra af óhöppunum. Kappið er oft-
ast mikið, en þrautseigjan engu minni, og er þó sagt að
Japanar séu líkir íslendingum í því að vera fljótir til en
úthaldslitlir. Víst er um það, að þessa gætir lítt hjá
stjórninni.
Við svo marga og mikla erfiðleika átti stjórnin að
stríða hvað her og flota snerti, að það var ekki fyr en
1896 að tala hermanna var orðin svo há sem ráð var fyrir
gjört 1869. Það sem mest tafði voru öll þau ótal fyrir-
tæki og framkvæmdir sem aukning hersins og útbúnaður
allur hafði í för með sér. Til þess að gefa hugmynd um
hve stórfengleg mörg þessi fyrirtæki eru, er nóg að nefna
að á 13 ára bili (1891—1904) unnu 2,160,805 manna við