Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 77

Skírnir.
Ritdómar.
173
maður í hópinn með höf. rits þess, sem að framan er greint, og
verður eigi annað sagt, en að hann fari mjög svo myndarlega á
stað. —
Höf. skiftir riti sínu í tvo þætti. I fyrri þættinum tekur
hann fyrir líkamsuppeldið a 1 m e n t. Sýnir hann fyrst,
hvert bakhjarl uppeldið hafði í trúarskoðunum, hugsunarhætti og
lífskjörum Norðurlandabúa. Því næst snýr hann sér að leikum og
líkamsæfingum æskulýðsins, og síðast í þættinum minnist hann
nokkrum orðum á leika og h'kamsæfingar í sambandi við líf og
störf fullorðinsáranna.
Trúarskoðanir Norðurlandabúa í fornöld bentu eindregið í vissa
stefnu — hernaðarstefnuna. Asatrúin var sann-nefnd víkinga- og
vígatrú. Aðalkjarni hennar er hugmyndin um látlaust stríð, og
alt snýst þar að lokuni um »Ragnarök«, hina miklu og voðalegu
alheimsbaráttu Ása og Einherja á móti þursum, jötnum og illþýði, —
myrkravættum og meinvættum lífsins. Að tryggja sér vísa vist
eftir dauðann með Oðni og Einherjum í Valhöll og þar með
hluttöku í alheimsbaráttunui, er hið mikla takmark, sem allir
hraustir menn og góðir drengir stefna »ð. Vígfirci, djörfung,
hreysti og hugprýði standa hæst í gildi allra kosta. Æðsta fyrir-
mynd lífsins er h e t j a n , sem berst ótrauð við ofurefli fjandmanna,
æðrast aldrei og bregður sér hvorki við sár né bana:
— Orðstírr
deyr aldrigi
hveim sér góðati getr.
Trúarskoðuu og lífsskoðun fer snman hjá þeitn. Ásatrúin er móðir
víkingaaldarittnar. Víg og blóðsúthellingíir verða nokkurs konar
guðsdýrkun. Kröfur lífsins eru nær eingöngu hernaðarkröfur.
Aðaláherzlan í öllu uppeldi er lögð á líkamsæfingar, vopnaburð og
vígfimi; það eitt hefir framtíðargildi, lífsgildi í augum þeirra
tíma. Þess vegna temja forfeður vorir sór svo kappsamlega alls
kyns leika og íþróttir í æsku og halda þeim dyggilega við alt til
elliáranna.
Það var býsna margt, sem beindi huga drengsins þegar á
barnsaldri í þessa ákveðnu stefnu. Lífið alt umhverfis haitn bar
ákveðinn keim af trúar- og lífsskoðuu víkingaaldarinnar. Frændur
hans réðust í víking eða fylgdu höfðingja sínum í hernað, og er
heim kom, kunnu þeir frá mörgu að segja: — frá auðsælum
löndum og ókunnum þjóðum, frá ötulli framgöngu, ftá hetjudáð