Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 38

134
Japan.
Skírnir.
þjóðanna. Um þetta hafa allir verið sammála að heita
má. Japanar hafa nú náð þessu takmarki, og svo mun
flestum fara, sem einhuga stefna að ljósu ákveðnu tak-
marki með alvöru og einbeittum vilja. Lipurð og kurteisi
hafa þeir ætíð sýnt hinum voldugu þjóðum, er þeir áttu
að skifta við, oft biðu þeir með þolinmæði til þess tækifæri
biðist að þoka málum sínum áleiðis, en í engu var slakað
til sem á nokkurn hátt gæti rýrt sóma og sjálfstæði lands-
ins eða fult jafnrétti við aðrar þjóðir.
Þá er og annað atriði mesta einkennilegt: hve djarf-
tæk þjóð þessi er. Engin bylting eða breyting óx forkólf-
um hennar í augum, ef þeir voru sannfærðir um nauðsyn
og nytsemi hennar. öllum mentunargrundvelli þjóðar-
innar breyta þeir, peningunum, tímatalinu, hvíldardegin-
um, stéttunum í landinu, eignarrétti á jörðunum, stjórnar-
fyrirkomulagi, lögunum, réttarfarinu og guð veit hverju.
Ekkert er svo heilagt, að ekki sé það lagt á vogarskálina,
og öllu sem verður léttvægt fundið er kastað í eldinn.
Alt þetta háttalag ber það með sér, að ihaldssöm alþýða
muni lítt hafa verið með í ráðum, en að fámennur flokk-
ur ötulla manna hafl mestu ráðið og flest framkvæmt. —
Það er og sannast að segja, að þing Japana heflr litt
getað reist rönd við stjórninni, sem jafnvel hefir gjört
heilar lögbækur gildandi án þess að þingið legði samþykki
sitt á þær. Allur þorri alþýðunnar er mjög mótsnúinn
ýmsum gjörðum stjórnarinnar, þykir hún apa helzt til
mikið eftir Norðurálfuþjóðutn og lítilsvirða landssið og
forna menningu þjóðarinnar. Eflaust eru þessar aðflnn-
ingar á góðum rökum bygðar, og fer tæplega hjá því, að
meira tillit verði til þeirra tekið eftirleiðis en að undanförnu.
Hvað framkvæmdir snertir innanlands, þá eru þær
minni en flestir halda. Vér höfum lagt engu minni gjöld
á oss en þeir og engu minna fé varið til almenningsþárfa,
en það ber ólíku meira á framkvæmdum þeirra fyrir þá
sök hve margir þeir eru. Til atvinnuvega höfum vér
varið miklu meira fé en þeir. Aftur stöndum vér langt