Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 82

178
Ritdómar.
Skirnir.
af Brekku var í móti Herði skipaðr, vinsæll inaðr ok ramr at afli.
Sjá leikr var allharðr, en áðr kveld kæmi, lágu dauðir af Strand-
verjum vj menn, en enginn af Botnverjum«. A þessari frásögn er
sama sem ekkert að græða að því er leikinu sjálfan snertir. Hof.
ætlar að hór sé aðeins að ræða um einhver sérstök afbrigði eða
tegund at' knattleik, þar sem menn hafi notað »hornsköfur«, og er
vel líklegt að hann hafi rótt fyrir sér í því, enda er á ofangreind-
um stað eigi gerður ákveðinn munur á þessum tveim leikum svo
sóð verði. En hvernig eða hvað votu hornskofur? Höf. getur þess
til, að það hafi verið nokkurs konar legghlífar úr horni, ef til vill
saumaðar á leður og spentar framan á fótleggina til hlífðar við-
sparki og meiðslum. En þetta virðist eigi vel sennileg tilgáta
þegar gætt er að sambandinu. Það er beint gefið í skyn í sögunni,
að umskiftin í leiknum og fall 6 manna af Strandverjum hafi staðið
í sambandi við það, að þeir Hörðr lótu gera sér hornsköfur til
leikanna. Hvernig hornsköfurnar gátu haft þessi áhrif hafi þær
eigi verið annað en legghlífar, fáum vér eigi skilið. Sennilegra
virðist að þær hafi verið einhvers konar áhöld, er menn gátu hlotið
alvarleg meiðsl af, án þess þó að vér þorum að leiða nokkrum
frekari getum um það.
Að öllu samanlögðu má telja rit þetta hið fróðlegasta í alla
staði. Höf. hefir eigi aðeins tekist að gera Ijósa grein fyrir þessari
mikilsverðu hlið á lifi forfeðra vorra, heldur hefir hann um leið
vakið athygli manna á því, hve mikinn þátt líkamsæfingarnar og
íþróttaiðkanirnar áttu í að framleiða hjá Norðurlandabúum þá
andlegu og líkamlegu yfirburði, sem vöktu hvorttveggja í senn
bæði ótta og aðdáun hjá þjóðum þeim, er sátu fyrir árásum
þeirra. En þá fyrst teljum vér að ritið nái fyllilega takmarkinu,,
ef því tækist að vekja og glæða hjá Islendingum þótt eigi væri
nema aðeins lítið eitt af þeirri ást og virðingu á íþróttum og
líkamsæfingum, er forfeður vorir báru í brjósti sér, því þess gerist
sannarlega þörf. J. J.
MAGNUS KRISTENSEN: Nydansk. En kort sproglig-gramiwatisk frem
stilling. Kebenhavn. Hagerup 1906.
Höf. er kennari við hinn fræga lyðháskóla í Askov og einn af
efnilegustu yngri málfræðingum Uana; enda ber rit þetta það með
sór. Það ber vott um nákvæma þekkingu og næmt eyra fyrir
málum.
Höf. gefur hér á fáum blaðsíðum (bókin er aðeins um 80 s.)