Skírnir - 01.04.1906, Blaðsíða 78

174
Ritdómar.
Skírnir.
og hreystiverkuœ, trygð og trúfesti. Og gull og gersimar höfðu
þeir með sér til sannindamerkis. Þegar menn voru seztir um
kyrt, tóku þeir upp leika og alls konar skemtanir. Og í þessu
sem öðru stældu börnin hina fullorðnu. Barnleikarnir voru eftir-
stæling af því, sem börnin sáu fyrir sér í lífinu. Það var sva
langt frá því að foreldrarnir bældu niður þessar hernaðartilhneig-
ingar, að þau miklu fremur fögnuðu í hjarta si'nu, ef snemma bólaði
á víkmgseðlinu hjá drengnum. Svo var t. d. um Beru, móður
Egils Skallagríms80nar; því kvað Egill:
Þat mælti mín móðir,
at mér skyldi kaupa
fley olc fagrar árar,
fara’ á brott með vikingum.
Drengir voru látnir mjög sjálfráðir þegar í æsku. Eugin tilraun
var gerð til að hefta frelsi þeirra eða sjálfstæðan þroska, ekkert
óttablandið eftirlit með hverju skrefi. Af þessu leiddi, að dreng-
urinn varð snemina sjálfstæður og þroskaður og lærði að standa
öruggur á eigiu fótum. Jafnskjótt og hann tók að þroskast var
hann taminn við alls kyns leika og íþróttir, og þá sérstaklega við
vopnaburð og vígfimi. Hernaðurinn var framtíðarköllun haus og
ætlunarverk, hið einasta starf, sem í raun og veru þótti frjálsum
mönnum samboðið. Þá átti það eigi minstan þáttinn i að vekja
og glæða vígalöngun og frægðarþorska, að heyra að staðaldri hetjuljóð
og hreystisögur. Þetta alt hvað með öðru vakti ímyndunaraflið, og
margur unglinguriun mun í anda hafa séð sjálfan sig eins og Egill
standa uppi í stafni,
stýra dyrum knerri, —
eða þá hugsað eitthvað í svipaða átt og Haraldr harðráði, er hann
fór um skógana til Jamtalands og kvað fyrir munni sór:
Hverr veit nema ek verði
víða frægr of síðir.
íþróttir þær og leikar, sera getið er í fornritunum, eru hvort-
tveggja í senn bæði líkamsæfingar og skemtanir. Á milli þess að
menn fara í hernað eða víking, temja þeir sér alls konar leika og
íþróttir, t. d. knattleika, bogaskot, spjótkast, sund, hlaup o. fl.,
til að halda líkamanum við bæði að afli og fimleik. Það kemur
að nokkru leyti í stað hinna daglegu heræfinga nú á tímum.