Morgunblaðið - 13.03.1999, Blaðsíða 24

Morgunblaðið - 13.03.1999, Blaðsíða 24
24 LAUGARDAGUR 13. MARZ 1999 MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI Stjórnarformenn í nokkrum stærstu hlutafélögunum ósammála Víglundi Þorsteinssyni Telja hluthafalýðræðið ígóðu lagi hér á landi Útlit fyrir samdrátt í flutningum Efnahagsáhrif helsta ástæðan STJÓRNENDUR Eimskipafé- lags íslands hf. telja að til þess geti komið að á síðari hluta þessa árs kunni að draga úr eft- irspurn hér innanlands í fram- haldi af efnahagssamdrætti í fjarlægari Austurlöndum, Rússlandi og Suður-Ameríku. Að sögn Harðar Sigurgestsson- ar, forstjóra Eimskipafélagsins, eru það því almenn efnahagsá- hrif í viðskiptalífinu sem hafa þessi áhrif. „Þar til viðbótar er augljóst að til dæmis verð á loðnuafurðum hefur hrunið og við teljum að það kunni að verða breyting á eftirspum eftir fleiri sjávarafurðum. Það er búið að tala um þetta áður og við erum búnir að vera að tala um þetta í 2-3 mánuði. Við sendum út yfír- lit um janúar snemma, þar sem við sögðum frá þessu,“ sagði Hörður. Tap á Maras Linija Eimskip hefur tapað allt að 300 milljónum króna á rekstri Maras Linija Ltd., frá því sá rekstur hófst í júní 1996. Að sögn Harðar varð tapið á öllu þessu tímabili en að verulegum hluta á síðasta ári. „Það komu upp alvarleg vandamál í þessum rekstri eftir endanlegt efnahagshrun í Rúss- landi síðari hluta sumars 1998. Þetta er nettótala þegar við höfum jafnframt tekið tillit til ávinnings í öðrum dótturfyrir- tækjum okkar og skattaiegra áhrifa,“ sagði Hörður. HÖRÐUR Sigurgestsson, forstjóri Eimskipafélags Islands, segir að það sé rangt hjá Víglundi Þorsteinssyni, formanni stjómar Lífeyrissjóðs verzlunarmanna, að einhver sérstök ákvæði séu í samþykktum Eimskips sem geri það flókið fyrir hluthafa að leggja fram tillögur fyrir aðalfund. í máli Víglundar á aðalfundinum kom einnig fram að hann teldi að auka þyrfti hluthafalýðræði í almennings- hlutafélögum hér á landi á þann hátt að hluthafar hafi meira um stefnu og markmið félagsins að segja. „Hlutafélagalögin voru síðast end- urskoðuð og samþykkt á Alþingi 1995 og í framhaldi af því voru sam- þykktir Eimskips endurskoðaðar. Þessi ákvæði þar sem er að fínna um það með hvaða hætti leggja eigi gögn fyrir hluthafafund í Eimskip eru í 17. grein samþykktanna og þau eru efnislega samhljóða 86., 88. og 89. grein hlutafélagalaganna. Þannig að þetta sem þarna er haldið fram er rangt,“ sagði Hörður. Hörður, sem jafnframt er stjóm- arformaður Flugleiða, sagðist telja að hér á landi væru öll skilyrði til þess að hluthafalýðræði væri virkt og í lögum og samþykktum flestra stærri hlutafélaga á íslandi væru þessar reglur þess eðlis að þær væru fullkomlega eðlilegar og að hér gæti ríkt allt það lýðræði sem menn vilji hafa. I ræðu sinni á aðalfundi Eimskips sagði Víglundur að hann vildi sjá fleiri hluthafafundi í félaginu þar sem fram færi lífleg og eðlileg um- ræða líkt og fram færi í Bandaríkj- unum. Kristján Loftsson, stjómar- formaður Olíufélagsins hf., sagði í samtali við Morgunblaðið að hann teldi að eins og málum væri háttað í íslenskum hlutafélagalögum þjónaði það vel hluthöfunum og það væri í takt við sem væri í nálægum lönd- um. Hann sagðist hafa kynnt sér að í Bandaríkjunum væm birtar afkomu- tölur ársfjórðungslega og einu sinni á ári væri haldinn hluthafafundur þar sem hluthafar hefðu rétt til að koma með fyrirspurnir og tillögur. Þar væri ákvæði sem væri strangara hér á landi, þannig að ef flytja ætti veigamikla tillögu þyrfti viðkomandi að sanna að hann hefði á bak við sig visst hluthafamagn til að geta lagt tillöguna fram og hana þyrfti yfír- leitt að leggja fram með nokkurra mánaða íyrirvara. Hérna væri þessu öfugt farið þar sem hverjum og ein- um hluthafa væri frjálst að leggja fram tillögur og taka til máls á fund- um. „Ég er alveg hlessa að heyra það að stjórnarformaður stærsta lífeyris- sjóðs íslands viti ekld betur. Sér- staklega vegna þess að mér skilst að Lífeyrissjóður verzlunarmanna eigi um 10 milljarða í erlendum hluta- bréfum í hinum ýmsu hlutafélögum,“ sagði Kristján. Mikið upplýsingaflæði til hluthafa Benedikt Sveinsson, nýkjörinn stjórnarformaður Eimskipafélags íslands, sagði að auðvitað væri ágætt að hluthafar væru sem best upplýstir um hag viðkomandi hluta- félaga. í gangi væri mikil upplýs- ingamiðlun til þeirra og hluthafa- fundir væru aðeins ein af þeim leið- um sem lægi á milli hluthafa og fé- laganna. „Það eru gefnar út alls konar upplýsingar og sumt af því sem gef- ið er út fer í gegnum Verðbréfaþing en annað kemur með öðrum hætti. Þá eru fjölmiðlar að skrifa um hlutafélög út frá ýmsum sjónar- homum. Það er því mikið flæði af upplýsingum frá hlutafélögum landsins til hluthafanna. Það er ágætt að hafa svona hugvekju um þetta eins og Víglundur var með, en ég held að í stórum dráttum sé þetta upplýsingaflæði og tengsl hlutafélaganna við hluthafana í góðu lagi,“ sagði Benedikt. Hann sagði að hluthafar viðkom- andi félaga hefðu aðgang að starfs- fólki félaganna jafnt sem stjórnar- mönnum sem kosnir væru árlega. I sveitarstjórnir og til Alþingis væri hins vegar kosið á fjögurra ára fresti, en alltaf væri í gangi lifandi umræða milli stjórnmálamannanna og almennings. Spyrja mætti hvern- ig þessu væri háttað með lífeyris- sjóðina og hvernig samskipti stjórna þeirra væru við þá sem eru aðilar að sjóðunum. „Eru margir fundir þar á ári? Eru stjómir þeirra kjörnar beint af aðilum eða hvemig er því kjöri hátt- að? Er þar kosið til eins árs eða kannski til þriggja ára? Ég held að miðað við þjóðfélagið í heild sé upp- lýsingaflæðið í hlutafélögunum og tengslin við hluthafana býsna náin,“ sagði Benedikt. Æskilegt að birta þriggja mánaða uppgjör Frosti Bergsson, sem er stjórnar- formaður meðal annars í Skýrr og Opnum Kerfum, sagðist telja að upplýsingagjöf til almennra hlut- hafa í almenningshlutafélögum gæti batnað frá því sem nú er, t.d. með því að birta þriggja mánaða uppgjör félaganna. „Mér finnst hins vegar að hefð- bundnir aðalfundir sem haldnir eru árlega séu hið eðlilega og ástæðu- laust að breyta því. Það era síðan heimildir í flestum lögum félaga að menn geta beðið um aukaaðalfundi og ef einhver meiriháttar mál koma upp þá geta stjómir boðað til auka- aðalfunda. Menn kjósa stjórn og treysta henni, og ef menn standa sig ekki þá era þeir felldir úr stjóm- inni, en hluthafar hafa aðgang að stjómarmönnum og geta spurt þá um málefni viðkomandi félags. Það era ákveðnar leikreglur í gildi núna og ég er sáttur við þær. Það er svo annað mál að í mörgum hlutafélög- um er það aðeins ákveðin prósenta bréfa sem er að ganga kaupum og sölum. Það er því ákveðið valdajafn- vægi í þessum félögum þar sem myndast hafa ákveðnar blokkir sem eiga sína fulltrúa í stjórn,“ sagði Frosti. Faxnotendur kannast við þau óþægindi sem hljótast af þvi þegar simalína er upptekin og föx þurfa að bíða sendingar. Það veldur þvi gjaman að sendingar gleymast eða tefjast óþarflega lengi. PAXHÓLFrÐ tekur við öllum föxum þegar faxtækið er í notkun eða línan upptekin af öðrum orsökum og geymir þangað til þau eru sótt. faxhólfed hentar sérstaklega vel þeim sem eru mikið á ferðinni innanlands og utan, þvi hægt er aðflytjafax úr faxhólfi yfir í hvaða faxtæki sem er með símtali úr tónvalssíma. Einnig veitir faxhólfið talsvert öryggi ef t.d. einkamdl eða við- kvæmar upplýsingar er að finna í faxi. Kynntuþéralla kostifaxhólfsins hjá þjónustuveri Simans ísíma 8oo yooo. Með faxhólfi Símans ferðu ekki á mis við mikilvæg skilaboð og hefur stjórn á faxumferð fyrirtækisins Víglundur Þorsteinsson Pörf á betra upplýsingaflæði VIGLUNDUR Þorsteinsson, sljórn- arformaður Lífeyrissjóðs verzlun- armanna, segir að urnmæli sr'n á að- alfundi Eimskips á fímmtudag, um að auka þyrfti hluthafalýðræði í al- menningshlutafélögum á Islandi á þann hátt að hluthafar hafi meira um stefhu og markmið félagsins að segja, sé í samræmi við nýendur- skoðaða hluthafastefnu Lífeyris- sjóðs verzlunarmanna. I hluthafastefnu sjóðsins segir: „Sjóðurinn gegnir eigendaskyld- um sfnum með virkum hætti og kemur ábendingum um rekstur og stefnu félaga sem sjóðurinn er hlut- hafi í á framfæri á hluthafafundum og með samskiptum við stjómend- ur viðkomandi fyrirtækja. Lffeyrissjóðurinn tekur afstöðu til mála á hluthafafundum með at- kvæðum sfnum og á hlutabréfa- markaði með aðgerðum sfnum. Hann tekur þátt í stjómum félaga þegar aðstæður og stærð eignar- hlutar sjóðsins kallar á slíkt. Reglur stjómsýslulaga um sér- stakt hæfi gilda, eftir því sem við getur átt, um meðferð mála og ákvarðanatökur í' stjóm sjóðsins f einstökum málum. Reglur stjóm- sýslulaga um sérstakt hæfi gilda með sama hætti um þá, sem sjóður- inn styður til stjórnunarstarfa í ein- stökum félögum. Af ofangreindu leiðir að stjórn- armenn eða forstjóri taka ekki þátt í umræðum eða ákvörðunum á stjóraarfundum sjóðsins um mál- efni fyrirtækja þar sem þeir hafa hagsmuna að gæta sem starfs- menn, eigendur eða sfjómar- menn.“ Víglundur spurði forstjóra Eim- skips, Hörð Sigurgestsson, nokk- urra spuminga á aðalfundinum, meðal annars út í lið 15 í skýring- um með ársreikingi félagins sem nefnist „Áhættufé í öðram félög- um“ og óskaði eftir nánara yfirliti en því sem birtist í ársskýrslu fé- lagsins. Þar kcmur fram að samkvæmt rekstrarreikningum dótturfélaga nam hagnaður þeirra 469 milljón- um króna á árinu 1998 en eftir að tekið hefur verið tillit til tekju- skattsskuldbindinga, yfirverðs hlutabréfa, hlutdeildar minnihluta, afskrifta og innbyrðis viðskipta mili móðurfélagsins og dótturfé- lagannna verða áhrif dótturfélaga á rekstur móðurfélagsins jákvæð um 869 milljónir króna og er sú fjárhæð færð til tekna í rekstrar- reikningi. Að sögn Víglundar kom fram í svari Harðar Sigurgestssonar að yfir 300 milljóna króna tap hafi verið á rekstri Maras Linija. Segir Víglundur að ekki hafi fengist frekari skýringar á þessum þætti. Hann segir að nánari skýringar sem þessar séu það sem sjóðurinn sé að reyna að kalla fram og með því verði hluthafar betur upplýstir um stöðu þess félags sem þeir hafa fjárfest í. Víglundur segir að vel upplýstir hluthafar, sem fái að taka þátt í og fá upplýsingar um starfsemi fé- lagsins með jákvæðum hætti, séu ánægðir og góðir hluthafar. „Stjórnin og stjóraendur eiga að taka ákvarðanir um rekstur félags- ins en það má hafa hluthafa með í ráðum og veita þeim upplýsingar um stefnu og markmið. Það er aldrei að vita nema þeir geti lagt sitt af mörkum í hugmyndabanka. Eins þurfa stofanafjárfestar eins og lífeyrissjóðir og verðbréfasjóð- ir, að fá í ársreikningum greinar- góðar og ömggar sundurliðanir þannig að þeir geti Iagt mat á verðmæti félaganna. Þetta á ekki að vera neitt leyndarmál," segir Víglundur Þorsteinsson.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.