Morgunblaðið - 13.03.1999, Blaðsíða 72
72 LAUGARDAGUR 13. MARZ 1999
NIINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Anna Jónsdóttir
fæddist að Skóg-
um í Fnjóskadal 25.
júní 1925. Hún lést í
Landspítalanum 1.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Hólm-
fríður Jónsdóttir, f.
9.11. 1892, d. 13.1.
1973, og Jón Ferdin-
andsson, f. 9.8. 1892,
d. 9.12. 1952. Þau
eignuðust sex börn:
Kristín, f. 3.1. 1915;
Sólveig, f. 25.9.
1917; Ragna, f.
25.11.1919, d. 14.4.1997; Ferdin-
ant, f. 10.4. 1922; Anna sem hér
er minnst; Friðrika, f. 7.12.1928.
Anna giftist hinn 21.5. 1949
Sigurði Hólm Jóelssyni, f. 21.5.
1923. Foreldrar hans voru Ingi-
björg Sigurðardóttir, f. 21.7.
1891, d. 9.6. 1976, og Jóel Jóns-
son, f. 29.8. 1892, d. 28.10. 1985.
Anna og Sigurður bjuggu á
Stóru-Okrum í Skagafirði allan
sinn búskap. Börn þeirra eru: 1)
Hólmfríður Birna, f. 13.2. 1950,
gift Kristjáni Stein-
grímssyni, f. 17.3.
1946, sonur Hólm-
fríðar er Sigurður
Karl Magnússon, f.
17.2. 1980. 2) Ingi-
björg, f. 19.2. 1951,
gift Rögnvaldi Árna-
syni, f. 2.11. 1950,
börn þeirra eru: Árni
Jón, f. 8.11. 1972,
sambýliskona Stefan-
ía Gylfadóttir, f. 30.6.
1973. Anna Birna, f.
14.11. 1974, sambýlis-
maður Ingólfur Árn-
arson, f. 31.10. 1972,
börn þeirra eru: Nína, f. 24.7.
1995, og Arnar Sólon, f. 3.2. 1998.
Berglind Ýr, f. 21.9. 1979, sam-
býlismaður Bjarni Bjarnason, f.
19.5. 1979. 3) Sólveig, f. 3.10.
1953, gift Birni Björnssyni, f.
27.2. 1951, börn þeirra eru: Sig-
urður Þór, f. 19.12. 1970, Hall-
björn Ægir, f. 1.7. 1972, sambýlis-
kona Kristín Ragnarsdóttir, f.
18.5. 1975, barn þeirra er Hlynur,
f. 4.10. 1998. Þráinn, f. 2.7. 1977,
sambýliskona Halldóra Einars-
dóttir, f. 30.6. 1980. Birna Sól-
veig, f. 25.9. 1982. 4) Jón, f.
26.4. 1957, kvæntur Huldu Ás-
grímsdóttur, f. 3.11. 1958, börn
þeirra eru: Ragnhildur, f. 29.5.
1980. Anna Hlín, f. 22.8. 1985,
Óskar Már, f. 9.12. 1986. 5)
Helga, f. 23.6. 1959, sambýlis-
maður Einar Pálmi Árnason, f.
22.4. 1955, börn Helgu eru:
Anna Sigríður, f. 18.1. 1976,
sambýlismaður Sveinn Haukur
Valdimarsson, f. 26.2. 1972.
Lilja Björk, f. 1.4. 1980. 6)
Ragna, f. 14.11. 1960, sambýlis-
maður Rúnar Magnússon, f.
31.3. 1959, börn Rögnu eru:
Sveinn Ingi, f. 28.7. 1979; Sól-
veig Harpa, f. 25.9. 1981; Daði
Þór, f. 21.11. 1989, Katla, f.
21.4. 1992. 7) Katrín Elín, f.
21.8. 1963, dóttir hennar er:
Kolbrún, f. 29.1. 1983.
Anna ólst upp á Birningsstöð-
um í Ljósavatnsskarði. Eftir
fullnaðarpróf fór Anna í Al-
þýðuskólann á Laugum og það-
an í Húsmæðrakennaraskóla ís-
lands í Reykjavík. Anna kenndi
í tvo áratugi við barnaskólann í
Akrahreppi, samfara búskap á
Stóru-Ökium.
Utför Önnu fer fram frá
Miklabæjarkirkju, Skagafirði, í
dag og hefst athöfnin klukkan
14.
ANNA
JÓNSDÓTTIR
Ég man enn glögglega hvenær
ég hitti Önnu Jónsdóttur í fyrsta
sinni, ég tíu ára strákpatti, hún ung
kona. Hún stóð við sveitasímann á
Miklabæ í Skagafirði. Ég var þá
nýkominn að Miklabæ til þeirra
séra Lárusar Arnórssonar, fóður-
bróður míns, og Guðrúnar Björns-
dóttur, konu hans. Guðrún vildi
sýna Önnu strákinn sem ráðinn
hafði verið í sveit til hennar og
manns hennar Sigurðar Jóelssonar.
Þannig var mál með vexti að séra
Lárus hafði tekið að sér að finna
sveitapláss íýrir mig og eldri bróð-
ur minn. Af því að ég var yngri
þótti Lárusi rétt að ég vistaðist hjá
Ónnu og Sigurði. Hann var sann-
færður um að það væri góð ráðstöf-
un og að hjá þeim myndi ég hafa
það gott og mér líða vel. Þar reynd-
ist hann vissulega sannspár. Ég hef
bundist þeim Önnu og Sigurði
sterkum vináttu- og ti’yggðabönd-
um sem aldrei hefur borið skugga á.
Fyrir mér hefur Anna alltaf verið
fyrirmynd. Hún skipti aldrei skapi,
var allt í senn, hlý, blíð, traust og
glöð. Og það er langt í frá að ég sé
einn um þessu reynslu. Ég veit að
margir aðrir hafa sömu sögu að
segja. Anna hafði þá hæfileika að
bindast fólki vináttuböndum óháð
aldri eða aldursmun. Ekki fyrir
mjög löngu var Anna að rifja það
upp að hún minntist þess að hafa
reiðst mér einu sinni þau fimm
sumur sem ég var í sveit hjá henni
og Sigurði. Því var ég búinn að
gleyma fyrir löngu. Þannig var mál
með vexti að ég var sendur upp á
þjóðveg að kvöldlagi til að athuga
hvort mjólkurbíllinn hefði komið
með sykursekk eins og um hafði
verið beðið. Sekkurinn var á sínum
stað en þar sem ég hef alla tíð verið
í þrjóskara lagi vildi ég Ijúka erind-
inu með því að koma sekknum heim
og bar hann og dró í döggvotu
grasinu sitt á hvað uns sekkurinn
var kominn heim á hlað, gegnblaut-
ur. Ég held það lýsi Onnu vel að
hún skyldi muna eftir svona litlu at-
viki eftir meira en fjörutíu ár, að
hún hafi skipt skapi.
Fyi-stu þrjú sumrin sem ég var á
sveit hjá Önnu og Sigurði dvöldu
þau í Víkurkoti, en það er rétt
sunnan og neðan við Miklabæ. Þar
bjuggu þau í torfbæ yfir heyskap-
artímann, annars á Stóru-Ókrum.
Fyrsta sumarið mitt í Víkurkoti
voru börnin þeirra tvö en síðar
þrjú. í Víkurkoti bjó fjölskyldan í
einni baðstofukytru, ekkert raf-
magn. Samt man ég aldrei eftir
neinum þrengslum og mér leið af-
skaplega vel þar. Þegar ég lít til
baka hefur þessi tími lifað mjög
sterkt í minningu minni íyrir utan
þá dýrmætu reynslu sem hann gaf
mér að kynnast því að búa í torfbæ.
Sumarið 1955 var það síðasta í Vík-
urkoti en þá tóku þau Sigurður og
Anna við búi foreldra Sigurðar á
Stóru-Ökrum. Þar var heimili
þeiira í meira en fjörutíu ár og þar
ólu þau upp sjö böm.
Þegar börnin voru komin á legg
hóf Anna kennslu við barnaskólann
á Stóru-Ökrum. Vinnuþrek hennar
var óþrjótandi, hún var sístarfandi
öllum stundum. Hún var lærður
húsmæðrakennari og vissulega
hafði það komið að góðu haldi við
búsýsluna á stóru heimili en það
kom sér líka vel að hafa kennara-
réttindi er hún fór að kenna börn-
um í barnaskólanum. Þegar Sigurð-
ur, maður Önnu, varð fyrir þeirri
raun að missa sjónina, rúmlega sex-
tugur, tók Anna bílpróf svo þau
gætu komist allra sinna ferða.
Eftir að ég kynntist konu minni,
Eddu, og eignaðist börn var það
ekki aðeins sjálfsagt heldur nauð-
synlegt að fara að Stóru-Ökrum.
Þar höfum við oft komið í heimsókn
og gist og átt ánægjulegar stundir
með þeim Önnu og Sigurði. Vinátta
skapaðist við alla mína fjölskyldu
fyrir utan þá vináttu sem þegar var
með systkinum mínum við þau Sig-
urð og Önnu. Einhvern tíma var
fjölskylda mín í sumarfríi og dóttur
minni Hörpu, sem þá var á tánings-
aldrinum, þótti ekki alltof skemmti-
legt að þeysa um þjóðvegi landsins.
Þegar þetta kom í ljós, er við kom-
um að Stóru-Ökrum, sagði Anna:
Viltu ekki vera hér? Og það varð
úr. Harpa og Anna urðu góðar vin-
konur og Harpa var alsæl með
dvölina á Stóru-Ökrum. Mér finnst
þessi atburður lýsa Önnu mætavel.
Hún setti ekki fyrir sig að taka eitt-
hvað á sig og var jafnan miklu
fremur veitandi en þiggjandi.
Löng og verðmæt kynni mín af
Önnu Jónsdóttur hafa kennt mér
að ríkidæmi og auður er ekki það
sama. Mestum hluta ævi sinnar
eyddi hún í erfiða vinnu, langann
vinnudag, ásamt Sigurði manni sín-
um, við að byggja upp jörðina á
Stóru-Ökrum, ala upp stóran
barnahóp, sinna fjölmörgum barna-
börnum og veita mörgum öðrum af
hlýju sinni og vináttu. í lifanda lífi
veitti Anna mörgum af þeim mikla
mannauði sem hún bjó yfir. Eins
mun hún gera í minningunni um
sig. Við lát Önnu hefur Sigurður
Jóelsson misst traustan lífsfóru-
naut og einstaka manneskju og
börn þeirra, barnaböm og barna-
barnabörn sérdeilis hlýja móður,
ömmu og langömmu. Ég og fjöl-
skylda mín vottum þeim öllum okk-
ar dýpstu samúð.
Stefán Arnórsson.
Allir þeir miklu akrar sem þú
sáðir í og ræktaðir munu standa um
eilífð alda. Það er því kaldhæðni ör-
laganna að þú skulir ekki fá að
horfa yfir þá og njóta þeirra ævi-
kvöldið þitt, af hólnum þínum fal-
lega, því vísa ég á bug þeirri kenn-
ingu, að hver uppskeri eins og hann
sáir. Það lýsir þinni heilsteyptu
manngerð hvað best, þegar þú í
veikindunum þínum miklu, varst
stöðugt að gefa mér heilræði um
leið og þú kreistir hönd mína. Þú
ert mesta kona sm ég hef fyrirhitt,
útgeislun þín, atorka, fas allt og
kærleikur var með þeim hætti að
allh- þeir er báru gæfu til að kynn-
ast þér urðu snortnir. Alla tíð mun
ég minnast hve fallega þú brostir til
okkar síðasta kvöldið um leið og þú
sagðir, hjá mér er allt í besta lagi,
allt það fallega í lífinu mun alltaf
minna mig á þig.
Takk, elsku Anna mín, fyrir ak-
urinn sem þú gafst mér, ég mun
passa hann vel. Það er eins og
skáldið frá Fagraskógi sé að yrkja
um þig er hann segir í kvæðinu um
fuglana:
Úr furutré, sem fann ég út við sjó,
ég fugla skar og líka úr smiðjumó.
í huganum til himins oft ég svif
og hlýt að geta sungið í þá líf.
Einar.
Elsku amma. Ég man það hvað
okkur þótti vænt um blómið gleym-
mér-ei, okkur þótti nafnið svo fal-
legt, en þetta blóm mun alltaf
minna mig á þig. Það er margt sem
við gerðum sem ég mun aldrei
gleyma. Ég gleymi aldrei kvöldun-
um þegar við horfðum á sólina setj-
ast, fuglarnir sungu og allt var svo
fallegt og friðsælt. Þér þótti svo
vænt um smáfuglana og hafðir yndi
af því að heyra þá syngja. Ég
gleymi því ekki heldur þegar ég bjó
hjá ykkur afa og þegar ég fékk að
klifra uppí hlýtt rúmið ykkar og
kúra á milli ykkar, þá var ég alveg
örugg fyrir tröllum og draugum.
Elsku amma, ég mun alltaf muna
þig í náttkjólnum með flétturnar í
hárinu í miðnætursólinni okkar.
Elsku amma mín, takk fyrir þann
tíma sem ég átti með þér: Lítið
barn í hlýjum faðmi, umvafið ástúð
og huggunarorðum. Þerraðir tár af
votum hvanni, undirspilið var
fuglasöngur forðum. Fögur blóm í
þínum garði skarta sínu fegursta.
Gæti ég með mínu orði sýnt svo
mikinn kærleika.
Anna Sigríður.
Elsku amma í sveitinni. Þú
kvaddir okkur með brosi. Þannig
man ég líka alltaf eftir þér. Þú
varst alltaf svo góð við mig og
stússaðist í kringum mig þegar ég
kom í sveitina til þín og afa. „Þrási
minn, viltu ekki fá þér eitthvað?“
varstu vön að segja þegar ég var
rétt kominn inn úr dyrunum og áð-
ur en ég gat svarað þér varstu búin
að sækja alls konar kræsingar inn í
búr og setja á eldhúsborðið, og al-
vöru sveitamjólk. Þú passaðir alltaf
upp á að ég færi nú ekki svangur
frá þér. Svo þegar maður fór frá
þér þá stóðstu alltaf á tröppunum
úti á hlaði og veifaðir þangað til
maður var kominn næstum hálfa
leið niður á veg.
Öll jól sem ég man eftir hittumst
við á jóladag í sveitinni og héldum
jólaboð og það var því orðinn
ómissandi hluti af því að halda jólin
að koma til ykkar afa í sveitina. En
um síðustu jól varstu orðin svo mik-
ið veik og því gátum við ekki hist á
jóladag eins og venjulega og mér
fannst jólin varla koma.
Þó að þú værir orðin svona veik
spurðir þú alltaf hvernig mér gengi
í skólanum og hvemig mér hefði
gengið í prófunum og þú vildir
alltaf fylgjast með mér. Mér fannst
svo gott að vita af því að þú hugsað-
ir til mín.
Elsku amma mín, ég á svo ótal-
margar fallegar minningar um þig.
Ég veit að þér líður vel núna og ég
þakka þér fyrir allar góðu stundirn-
ar sem við áttum saman.
Af eilífðar ljósi bjarma ber,
sem brautina þungu greiðú',
vort líf, sem svo stutt og stopult er,
það stefnir á æðri leiðir.
Og upphiminn fegri’ en auga sér
mót öllum oss faðminn breiðir.
(Einar Bened.)
Þinn
Þráinn.
Elsku amma okkar. Nú ert þú
farin frá okkur yfir móðuna miklu.
Það er erfitt að setjast niður og
ætla að skrifa stutta grein um
svona mikla persónu einsog þig.
Það sem einkenndi ömmu alla tíð
var góðmennskan, dugnaðurinn og
gestrisnin. Við eigum öll hlýjar og
góðar minningar um þig. Það var
alltaf mikil upplifun að koma til
ykkar afa í sveitinni og fá vera hjá
ykkur. Húsið ykkar alltaf svo hlýtt
og notalegt.
Minningarnar eru svo ótal marg-
ar að það er efni í stóra bók. Við
minnumst þess að hafa farið í
skátaferðalag í Héðinsminni. Þá
var alltaf gott að geta hlaupið yfir
til ykkar, því við vissum að þú ættir
alltaf eitthvað gott í búrinu.
Við minnumst allra jóla- og af-
mælisgjafanna frá þér, elsku
amma, sem þú hafðir búið til handa
okkur og okkur þótti afar vænt um.
Það verður tómlegt að koma á
hólinn og finna ekki glaðværa við-
mótið og hlýjuna frá ömmu okkar.
Lífíð allt má léttar falla
ljósið vaka í hugsun minni.
Ef ég má þig aðeins kalla
yndið mitt í Qarlægðinni.
Við kveðjum þig, amma, með
miklum söknuði. Minningin um
góða og glaðværa kjarnakonu sem
okkur þótti afar vænt um, situr eft-
ir í huga okkar.
Elsku afi, við vitum að þú hefur
misst mikið því amma var þín stoð
og stytta. Guð geymi þig, elsku afi.
Árni Jón, Anna Birna, og
Berglind Ýr Rögnvaldsbörn.
Elsku langamma okkar. Þú
brostir alltaf svo blítt þegar við
komum í heimsókn til þín og varst
okkur svo góð. Þökkum allar góðu
stundirnar sem við áttum með þér.
Sofðu vært, sofðu rótt
hina síðustu nótt.
Burtu úr þjáningum og þraut
þú ert svifrn á braut.
Vakii' vinur þér hjá
hannmunvelfyrirsjá.
Sofðu vært, sofðu rótt
hina síðustu nótt.
Guð blessi þig.
Nína og Örn Sólon
Ingólfsbörn.
Margar lýsingar úr Biblíunni
gætu átt við hana Önnu en ég hef
staðnæmst við þessa: „Leyfið börn-
unum að koma til mín.“ Hún var
umkringd börnum. Bæði heima
með sín sjö og svo barnabörnin, og
svo voni það börnin öll sem hún
kenndi í Akraskóla. Öll voru þau
böxmin hennar. Hún sat með þau í
kjöltu sér, hneppti að þeim áður en
þau fóru út. Þai'na var eitt sem
hafði farið í götóttan ullarsokk
heima um morguninn. Á meðan
bai-nið borðaði nestið sitt, sat Anna
og rimpaði í. Svona hugsaði hún um
þau, börnin sem hún kenndi. Um-
hyggja hennar átti sér ekki tak-
möi-k. Hún tók sér allt að hjarta og
bætti áhyggjum af þeim ofan á sín-
ar. En mikið eiga þau gott börnin,
sem fengu að njóta umhyggju
hennar og kæi'leika. Það er ómet-
anlegt. Ég þakka fyrir þau ár sem
mínir drengir fengu að læra hjá
henni og fá hluta af þessari miklu
væntumþykju.
Anna kenndi í Akraskóla í yfir
tuttugu ár, hafði oft hugsað sér að
hætta: „Ég er orðin alltof gömul,“
sagði hún en okkur fannst ómögu-
legt að hún yrði ekki með. En loks
kom að því að hún hætti alveg og
var kvödd á skólaslitum. Það var
ei'fið stund fyrir marga því við
fundum að þetta voi'u tímamót.
Þaxma vox-um við að kveðja tíma,
sem kæmi aldrei aftur. Skólinn var
auðvitað enn í góðum höndum en
alltaf er það svo að hver maður skil-
ur eitthvað sérstakt eftir.
Og nú komu stundir sem Önnu
hafði dreymt um, að dútla eitthvað
heima, við bútasauminn, prófa allt
þetta nýja sem hún hafði frétt af,
nýja aðferð, notkun á efni og allt
mögulegt annað sem ég kann ekki
að nefna.
En þessi tími varð of stuttur. I
fyrra var eftir því tekið að Anna var
ekki söm og venjulega, og ekki
fannst nein skýring þrátt fyrir tíðar
skoðanir og ferðir á spítala. Síðustu
mánuðina var hún rænd heilsu
sinni og lífsgleði. Orð ná ekki að
segja hversu dapui-legt það var.
Svo mjög hefðum við viljað að hún
gæti notið hvíldarinnar og áranna.
En það varð ekki.
Nú vitum við samt að áiin sem
hún var Anna voru miklu fleiri, árin
sem hún var í blóma lífsins, rak
stórt heimili, kenndi mörgum kyn-
slóðum baxrna, átti góðu stundii'nar,
í skólanum og heima með hannyrð-
ix-nar sínar, í gróðurhúsinu, úti í
garði, allar ferðirnar sem þau Siggi
fóru á bílnum.
Ég man skiptin þegar hún var
fai'in heim eftir skóla, til að líta á
Sigga, kom svo aftur út í skóla til að
gá hvað um væri að vera, eða kom
inn á kvenfélagsfund uppábúin í
fínum kjól og með sjal, með prjóna-
dótið í höndunum, þá var kennai'inn
í þeim hópnum sem skrafaði og
skellihló svo fundarstjóri þurfti að
íminna, þá hló hún, svo tárin í-unnu
niður kinnar, ýtti svo gleraugunum
snöggt á sinn stað. Eitt sinn kom
ég til hennar, hún hafði þá lagt sig,
afsakaði að hún skyldi nú bara
liggja í í'úminu um miðjan daginn,
en hún hafði verið að hlusta á þátt
um Einar Ben. „Þetta er eitt af því
sem ég kann að meta,“ sagði hún.
Hún var greind kona og hugsandi,
næm á líðan og raunm annarra,
hafði styrk til að mæta sínum. Fyr-
ir nokkrum árum barst sending frá
henni, útpxjónaðir vettlingar handa
okkur hjónunum, afmælisgjöf. Hún
hafði ekki getað komið í veisluna og
langaði til að gleðja okkur. Þannig
var hugur hennar.
í dymbilviku í fyrra hittumst við
á Löngumýi-i á samvenx fyrir aldr-
aða. Flest fólkið vax- farið að spila,
hún naut þess að sitja við gluggann,
horía út, ræða í ft-iði og ró. Hún
sagði að páskarnir væru sér alltaf
dýrmætir, þetta væri sín mesta há-
tíð, helgin og friður kyn-uviku og
gleði upprisuhátíðarinnar.
Og nú hveifur hún frá okkur í
nánd hátíðai'innar til þess að halda
vegferð sinni áfi-am með frelsaran-
um.
Anna var ein af þessum merku
konum sem hafa gert vegferð okkar
auðugri.
Guð gefi ykkur, ástvinum Önnu,
styrk á komandi tíma.
Dalla Þórðardóttir.