Skírnir - 01.01.1861, Qupperneq 53
Svfþjóð og Noregr.
FRÉTTIR.
00
°g óþýbir. En svo þetta verbi Ijósara viljum vér í stuttu máli
segja þá sögu.
í byrjun þessarar aldar var þab stacrábib. fyrst af Alexander
og Napoleoni, ab Alexander skyldi hafa Finnland af Svíum, þetta
var síiban rábib af Englendíngum, og af því Danir gengu meb Na-
poleoni, þá skyldi þeir gjalda leibarvítin, og Svíar fá Noreg í stab-
inn, og svo fyrir Pommern, sem Preussar fengu af Svíum. En Norb-
menn urbu uppvægir, ab láta selja sig svo mansali, tóku sér sjálfir
konúng og drógu her saman og settu sér lög. En Karl Jóhann,
sem var vitr mabr, sá þab, ab sér var hollara ab vera konúngr
yfir frjálsum Norbmönnum og hollum þegnum, en ab taka þá her-
jtaki, og þó tvísýnt hvernig færi; hann gjörbi því sætt vib Norb-
menn, játabi landslög þau sem þeir höfbu sett, og gjörbi ab ósk
þeirra nærfellt í öllu. Norbmenn áttu þannig dug sínum og dreng-
lyndi þab ab þakka, ab þeir urbu frjálst sambandsland Svía, en
ekki skattland. Landslög þeirra eru mjög frjáls, svo engín banda-
ríki, enda ekki Bandaríkin í Vestrheimi, eru svo óháb hvort öbru
sem Norbmenn og Svíar. Norbmenn hafa stjórn og þíng sér, íjár-
hag, her, flota, mynt, flagg, verzlun , og allt nema konúng einn;
þeir leggja ákvebib fé á konúngs borb, en þó lítib, en hafa sendi-
boba vib útlendar hirbir saman vib Svía. Konúngr gekkst og
fyrir, ab af hinum þúngu ríkisskuldum Dana kom ab eins lítib á
hluta Norbmanna vib skilnabinn. Nú var tvennt í lögunum: 1.
landslög Norbmanna, lögtekin á allsherjarþíngi Norbmanna, Heib-
sæfisþingi, en þau kveba svo á, ab stórþíngib eitt meb rábi Nor-
egs konúngs geti breytt atribum þeirra. 2. ríkisskráin (Bigsakt),
sem eru sambandslög, nokkrar fáar greinir. þessi skrá er sam-
ríkislög, til ab breyta þeim þarf samþykki Svíaþíngs og Norbmanna,
og svo konúngs. Greinin um jarlinn er nú svo undir komin,
ab Karl Jóhann fékk Norbmenn til, ab undirlagi Svia og til
ab tryggja sambandib, ab bæta henni vib sín lög. Svíar vilja
þaban leiba, ab sú grein sé samríkislög, sett ab (beggja rábi Svía
og Norbmanna, og þurfi því beggja ráb til ab breyta; en því
stendr i gegn, ab sú grein var færb inn í landslögin, en í rikis-
skránni finnst hún ekki. Ef nú Svíaþíng hefir leyfi til ab ræba
þessa grein úr landslögum Noregs, þá verbr því ekki synjab, ab ræba