Skírnir - 01.01.1907, Side 9

Kveldræður.
9'
erum vér þá nokkru nær ? Og er það ekki skrambans
mikill galli á þessari fögru framtíð, ef allar hörmungar
umliðna tímans eiga að liggja undir rótum hennar óbættar?
Þormóður.
Eg hygg nú, að þessi framsýn sé þegar að nokkru
leyti farin að rætast, og að upphafið sé einmitt það, að
mannlegur hugur hefir getað svifið eins hátt og þessara
manna, sem eg nefndi. Og hvað hörmungar vors eigin
lífs og umliðna tímann snertir, þá er ekki að vita nema
leiðrétting allra mála fáist, þó síðar verði.
II a 11 b j ö r n.
Skáldskapur er þetta, að minsta kosti að þvi er áreið-
anleikann snertir. En hitt er víst, að aukinni meðvitund
fylgja auknar kvalir. Skyldi það ekki vera meðfram þess
vegna, sem þeir menn, er helzt hafa aukið við meðvitund
mannkynsins, hafa sjaldan átt miklum vinsældum að hrósa,
en oftar orðið fyrir hatri eða þá lítilsvirðingu. Slikt væri
nokkurs konar hygni heimskunnar og sjálfsvörn.
Þ o r m ó ð u r.
Ekki getur þú neitað því, Hallbjörn, að mannviti og
mannúð hefir þegar orðið nokkuð ágengt að draga úr
hörmungum mannlífsins. Og þegar vér gætum þess, að
engin veruleg siðmenning er til ennþá, heldur að eins
drög til siðmenningar, af vísindum varla annað en nokk-
ur fi umatriði og brot, þá höfum vér fylsta skyn-
semisrétt til að vona hins bezta af framtíðinni að þvi er
umbætur á mannlífinu snertir. Og að líftegundirnir breyt-
ast vitum vér. Obeitin á vitrum mönnum er nú ef til
vill minni og sjaldgæfari en þú ímvndar þér; miklu al-
gengara hygg eg það vera, að þeir séu lítilsvirtir sem
sérvitringar, er menn sjá ekki að komi að notum í gang-
vél daglega lífsins. En sú óvild, sem á sér stað, stafar
miklu fremur af þráa og sígandi þunga heimskunnar en
hygni heimskunnar, er þú nefnir svo. Enn fremur ber