Skírnir - 01.01.1907, Qupperneq 40
40
Rembrandt.
Efnin til að kaupa listaverk voru nóg, og því voru
þeir margir, sem gáfu sig að pentlist; en auðvitað voru
ekki allir þeir, sem máluðu, meistarar.
Þannig mundi fyrsti kennari Rembrandts löngu vera
gleymdur, ef hann hefði ekki átt þenna fræga lærisvein.
Nafn hans var Jacob van Swanenburch. Samkvæmt lög-
um Lúkasargildanna var Eembrandt hjá honum í þrjú ár,
en fór síðan til Amsterdam til Pieter Lastman.
Lastman hafði um þessar mundir mikið álit á sér, þó
að nú sé hann ekki mikils metinn, og æskuvinur og fé-
lagi Rembrandts, Jan Lievensz, sem hafði lært hjá Last-
man í tvö ár, kom einmitt nú aftur til átthaga sinna, mjög
svo hriflnn af kennara sínum. Hann örfaði Rembrandt
til að fylgja. síuu dæmi og læra hjá honum, en ekki lik-
aði Rembrandt betur kensla Lastmans en svo, að hann
kom heim aftur til Leidens eftir 6 mánuði, og þó var
Lastman stórum duglegri en Swanenburch og hefir sjálf-
sagt haft mikil áhrif á lærisveina sina. Af þeim ástæð-
um skal hér sagt lítið eitt um Pieter Lastman.
Hann hafði munið list sína á Italíu eins og þá var
siður til. I Rómaborg hafði hann kynst Adam Elshaimér
frá Frankfurt og tileinkað sér frá honum hin einkennilegu
og sterku ljósáhrif, sem koma fram á myndum hans
(lampaljós, tunglsljós, glampa af eldi o. s. frv.)
Lærisveinar Lastmans *) tóku þetta eftir honum, og
einn þeirra varð sá meistari í að láta ljós og skugga
koma fram í málverkum sínum, að hann heflr aldrei átt
sinn maka í því og mun trauðla nokkru sinni eignast
hann. En þessi lærisveinn var Rembrandt.
Það var lika Lastman, sem kendi honum að draga
myndir á koparspjöld með skilvatni (radere). En eins og
*) Hinn fyrnefndi Jan Lievensz varð frægur fyrir niynd af manni,
sem var að lesa við birtu af móeld á hlóðnm. Prinsinn af
Orange keypti myndina og gaf sendiherra Englands, en hann
gaf hana aftur Karli konungi 1. sem varð svo brifinn af henni
að hann bauð Jan Lievensz að koma til Englands, og þáði
hann boðið.