Skírnir - 01.01.1907, Blaðsíða 13
Darwinskenning og framþróunarkenning.
Umræður á fundi Hins franska heimspekisfélags 6. apríl 1905.
í hugum margra manna nú á tímum er kenningin um
úsjálfráða framþróun nátengd Danvinskenningunni. Og
sé Darwinskenningin véfengd, verður það oft til að draga
sjálfa framþróunarkenninguna í efa, eða gefa i skyn, að
framþróun líftegundanna. stjórnist af ákveðnum tilgangi.
En rannsóknir líffræðinganna um síðasta aldarfjórð-
ung heimila aðrar skoðanir á framþróuninni, sem víkja
meira eða minna frá kenningu Darwins, eða jafnvel hafna
henni alveg.
Ekki verður það framar véfengt, að lífsbaráttan, nátt-
úruvalið og hvorttveggja í sameiningu skýra mjög margar
þær breytingar sem lifandi verur hafa tekið. En kenning
Darwins er ekki fólgin í þvíumlíkum staðhæfingum. Sú
kenning (sem hann hefir aldrei haldið fram að væri ann-
að en tilgáta, sem ef til vill kynni að hverfa úr vísind-
unum) er fólgin í þeirri staðhæfingu, að u p p r u n i n ý r r a
tegunda stafi af vali náttúrunnar, er spretti af lífs-
baráttunni og komi einkum fram í því, að smábreytingar,
scm einstaklingar taka af hendingu, safnist fyrir.
En þar sem nú skoðanir Lamarcks eru lifnaðar á ný
og hinar nýju rannsóknir De Vries á »stökkbreytingunum«
(mutations) komnar fram, þá má véfengja allar þessar
staðhæfingar.
Það má efast um að náttúruvalið sé einkum sprottið
af lífsbaráttunni;. að náttúruvalið eigi aðalþáttinn eða jafn-
vel nokkurn þátt í uppruna líftegundanna; að breytingar