Skírnir - 01.01.1909, Blaðsíða 27

•Ur ferðasögu.
27
orðræður í Evrópu. Því að Goethe var spekingur svo mikill,
að Eckermann hefir gefið þýzkum bókmentum einhverja þá
beztu bók með því að rita upp ýmislegt af því sem Goethe
varð af munni í daglegum viðræðum.
Eins og hið allrahelgasta i húsinu er skrifstofan, með skrif-
borðið stóra, og bækurnar og náttúrusöfnin. Og lengst dvelst
komumanni þar við að horfa A náttúrugripi skáldspekingsins
og bækurnar og skrifborðið, þar sem svo margt ódauðlegt
orð hefir verið ritað, og stólinn auða, þar sem hann sat löng-
um, svo goðumlikur á svip, að honum var jafnað til Seifs
á efri árum, en Appollos á yngri. Og einmitt í þessu her-
bergi kennir frekar en annarstaðar eins og gusts af auðninni,
sem varð við fráfall þessa manns, sem engan sinn líka á sér
nú í öllum þeim 6o miljónum er Þýzkaland byggja, eða jafn-
vel ekki í öllum þeim 1500 miljónum, sem nú eru
fyrir ofan mold. Goethe lifði að vísu fram yfir áttrætt, en þó
dó hann of ungur, og ekki fullorðinn. Að náttúran skuli ekki
geta gefið þeim margra kynslóða líf, sem henni tekst eins
sjaldgæft vel með eins og Goethe!
Enginn rithöfundur. sem öðlast hefði tíunda hlutann af
frægð Goethe, mundi uú á dögum búa ekki ríkmánnlegar
en hann gerði. En þó er bústaðúr hans herramannslegur hjá
íbúð Schillers, sem einnig er varðveitt til minja; og hafði þó
fátæktin altaf þjakað Schiller meir en þessi fáu ár, sem honum
entist aldur í Weimar. Að sjá þá svefnherbergisholu; það er
likara fangelsisklefa en vistarveru fyrir einn af snillingum
mannkynsins ófangelsaðan. Það er helzt trúa min, að þetta
svefnherbergi muni ekki hafa lengt iífið í Schiller, því að hann
dó úr brjóstveiki, ekki nema hálffimtugur.
I búðarglugga sá eg rit um sálargöfgi Schiilers (Ueber den
Seelenadel S.) og varð það með öðru til að minna mann á
hversu leiðinlegt það var, að menn skyldu ekki uppgötva göfgi
þessarar sálar nógu snemma til þess að hennar hefði getað
notið lengur við; þvi að varla er efi á þvi, að fátækt hefir
stytt mikið í honum, og hefir hann liklega ekki órað fyrir þvi
þegar honum virtust aliar bjargir bannaðar, að nokkur mundi