Skírnir - 01.01.1909, Blaðsíða 5

Skapstórar konur.
5
fóstra sinn út í opinn dauðann, þegar hann hefir unnið
þetta verk.
Hallgerður fastnar sig sjálf hið þriðja sinn, einhverj-
um glæsilegasta, drenglyndasta og hreinhjartaðasta kapp-
anum á söguöld vorri, Gunnari Hámundarsyni að Hlíðar-
enda. Sjálfsagt heflr svo verið litið á, sem hetra gjaforð
gæti engin kona fengið á Islandi. En ekki verður henni
það að öðru en hinu megnasta óláni. Hún lendir i fjand-
skap við beztu vini ttunnars. Þið munið upptökin; Hall-
gerður átti þau ekki. Þau hjónin eru í heimboði að Berg-
þórshvoli hjá Njáli og Bergþóru konu hans. Þegar þau
höfðu verið þar nokkura hríð, kom Helgi Njálsson og Þór-
halla kona hans heim. Þá gekk Bergþóra að pallinum
og Þórhalla með henni, og Bergþóra mælti til Hallgerðar:
»Þú skalt þoka fyrir konu þessi«.
Forfeðrum okkar var það viðkvæmt mál, hvar þeim
var ætlað sæti í samkvæmum. Sumum mönnum er það
í meira lagi viðkvæmt enn. Meðan eg átti heima í Can-
ada, neitaði erkibiskup kaþólskra manna í Quebec að þiggja
boð landstjórans, af því að honum var ekki ætlað að sitja
við hliðina á honum. Meiri árangur hefir enn ekki orðið
sumstaðar í kirkju Krists af þeirri viðvörun meistarans,
að sækjast ekki eftir hinum æðstu sætum. Fornmenn hafa
sjálfsagt oft verið í vandræðum út af því stærilæti gesta
sinna En stundum réðu hinir beztu og vitrustu menn
frain úr þeim örðugleikum og réttu húsráðendum hjálpar-
hönd. Við sjáum það á Njálu. Þegar hún hefir skýrt frá
því, hvernig nokkurum af höíðingjunum var skipað í brúð-
kaupi Gunnars á Hlíðarenda, segir hún það af IIolta-Þóri,
bróður Njáls, að hann hafi viljað sitja yztur virðingamanna;
því at þá þótti hverjum gott þar sem sat.
Hallgerði þykir sér nú svívirðing ger. Og það hefði
sjálfsagt fleiri konum þótt í hennar sporum á þeim tímum.
Hún er af engu ógöfugri ættum en Þórhalla. Maður henn-
ar hefir unnið sér miklu meira til frægðar en maður Þór-
höllu. Sjálf er hún eldri kona en Þórhalla og vafalaust
miklum miklum mun fríðari sýnum og glæsilegri. Og hún