Skírnir - 01.01.1909, Blaðsíða 37
Ur ferðasögu.
37
ur rómurinn ef til vill stunduin byrstari en annars mundi hafa
orðið. Til víðfrægðar styður [iað heimspeking miklu fremur,
ef haldið er að hann beiti sér fyrir einhvern voldugan hleypi-
dóm, heldur en þó að hann hafi djúpýðgi og ritsnild til að
bera á jafn frábærilega háu stigi eins og Nietzsche. Liklega
er jafnvel óhætt að segja að flest víðfrægð sé að ekki litlu leyti
bygð á misskilningi, — nema víðfrægð kraftamanna, þar er
gáfa sem jafnvel »dómgreind niiljónarinnar« getur ekki villst á.
Liðsforinginn hafði á skólaárum sinum oft séð Nietzsche,
og talað við hann eftir að hann var orðinn brjálaður. Gat hann
vel talað um ýms einföld efni, þar sem ekki þurfti við nema
mjög litillar andlegrar áreynzlu; slik efni voru t. a. m. ýmsar
skólasögur, en liðsforinginn gekk i sama latínuskóla og frændi
hans.
Nietzsche segist einhversstaðar teljast til þeirra véla, sem
alt í einu geta sprungið sundur (»Ich höre zu den Maschinen,
welche zerspringen können«) og sönnuðust orð hans því mið-
ur alt of vel.
II.
Munchen.
1.
Eftir of stutta dvöl hvarf eg frá Weimar og hélt til
Munchen, höfuðborgar Bæverjalands. Herbergi mitt á'gesthús-
inu sneri út að járnbrautarstöð einni mikilli, og var þaðan að
heyra ólinnandi hávaða alla nóttina. Járnbraularstöðvar stórborg-
anna eru eins og nokkurskonar hjörtu, þar sem hreyfingin hættir
aldrei. Þar gengur sífelt á dunum og dynkjum og eimreiðarnar
eru stundum með þungum stunum, líkt eins og þessar furðu-
legu járnskepnur væru að kasta mæðinni eftir langar og strang-
ar dagleiðir. Það er nógu gaman að sjá farandann og komand-
ann og allann ganginn á stórri járnbrautarstöð, einkum á Þýzka-
land, því að þar virðist alt í þeim efnum stórfenglegra en
annars staðar í Evrópu, útbúnaður betri og regla meiri en t. d. á