Skírnir - 01.01.1909, Blaðsíða 85

Ritdómar.
85
í »ViSauka« hefir höf. tekiS upp uokkur merkileg bróf til
Pjeturs biskups, eins og fyr var á vikið, og ymis skilríki, er lúta
að prófum hans innan lauds og utan, skrá yfir prentuð rit hans,
ritgerðir í tímaritum, dagblöðum m. m., kvæði sem Pjetri biskupi
hafa verið flutt eða ort til hans og loks erfiljóð eftir hann og
konu hans, frú Sigriði Bogadóttur.
Þegar litið er á æfisögu Pjeturs biskups í heiid sinni, dylst
mönnum ekki, að höf. hefir tilgreint flest atriði úr ytra borði
lífs hans, þingmensku hans og embættisfærslu og gert ítarlega
grein fyrir mörgum þeirra. Auk þess hefir ritið að geyma mikinn
fróðleik um vmisleg atriði í stjórnmála og menningarsögu Islend-
inga á 19. öld, sem hér yrði oflangt að telja, enda þótt margt af
því só stórmerkilegt. En sá hængur er á því, að iðulega kemur
það harla lítið við æfi biskups og gerir mönnum því torveldara
að ná skyru og glöggu yfirliti yfir hana. En sumir lesendur og
ef til vill ekki þeir lökustu, hefðu þráð að fá að vita eitthvað
meira um sálarlíf og hugsjónalíf Pjeturs biskups : hverjum andleg-
um áhrifum hann hafi orðið fyrir af samtíðarmönnum sínum, hverjar
hugsjónir hafi verið ríkastar í brjósti hans á æsku- og fullorðins-
árunum, hvernig hann hafi barist fyrir þeim, vaxið með þeim eða
yfirgefið þær, hverjar vonir hans hafi rætst og hverjum vonbrigð-
um hann hafi orðið fyrir. Frá þessu og þvílíku greiuir ritið helzt
til lítið og það er að vorri ætlun aðalannmarki þess.
porleifur H Bjarnason.
*
* *
JÓN ÓLAFSSON: STAFROF VIÐSKIFTAFRÆÐINNAR.
Jón Olafsson alþingismaður er kennari við verzlunarskólann í
Beykjavík; haim hefir nylega gefið út bók, sem heitir: »Verzlunar-
löggjöf íslauds«, og ætluð er nemendum skólans, og fyrir skömmu
»Stafrof viðskiftafræðinnar«, sem eru fyrirlestrar hans fyrir læri-
sveiuum skólans um þau vísindi, sem fyrst voru kölluð »Þjóðmeg-
unarfræði« á íslenzku, Arnljótur Ólafsscn kallaði »Auðfræði«
og Jón Ólafsson hefir nú kallað »Viðskiftafræði«. í formálanum
fyrir bókinni getur höf. um þær tvær bækur, sem áður hafa komið
út, og segir að »Auðfræði« síra Arnljóts Ólafssonar só of löng, hún
hefir fleiri ókosti en lengdina, hún er of þung, 02 nær ekki nógu
langt, því að húu nefnir t. d. varla banka á nafn. Þjóðmegunarfræði
Maurice Blocks, sem Indriði Einarsson þyddi, er, eins og höfundur-