Skírnir - 01.08.1912, Side 15
Jörgen Pétur Havstein.
207
unni, Þingeyjar-, Eyjafjarðar-, Skagafjarðar- og Húnavatns-
sýslu, og hélt áleiðis suður seint í aprílmánuði. Stefndi
hann fjölmennan fund á leiðinni á Hnausum í Húnavatns-
sýslu, og voru þar lagðar fram skýrslur úr öllum hrepp-
um sýslunnar um þriðju skoðunargerð á fénaði, er fram
hafði farið í næstliðnum marzmánuði. En þótt það virtist
fullsannað, að sóttnæmur kláði hefði eigi verið á fé i
Húnavatnssýslu, heldur að eins venjulegur óþrifakláði,
kallaði þó amtmaður saman nokkra bændur í Miðfirði til
fundar að Melstað, því þaðan höfðu borist ýmsar sögur
norður og suður um kláðafaraldur. Lét hann þar fram
fara nákvæma skoðunargerð á hverri einustu kind á bæj-
um þeim, er grunaðir voru, og staðfesta með eiði, en eng-
inn fanst þar sóttnæmur kláði. Hafði Jósef læknir Skafta-
son verið kvaddur til skoðunarinnar og rannsakaði hann
óþrifin í smásjá. Þegar fullsannað þótti, að enginn vottur
sást um drepkláða í Húnavatnssýslu, skipaði amtmaður
áður lengra var haldið áfram ferðinni, að setja skyldi
vörð frá Hrútafjarðarbotni til Langjökuls, 28 valda menn
úr Húnavatnssýslu, og annan með fjórum mönnum milli
Hofsjökuls og Langjökuls.
Þegar amtmaður og fylgdarmenn hans komu suður í
Mýrasýslu, hafði allur fénaður veiið þar vandlega skoð-
aður og hafði hvergi borið þar á illkynjaðri fjársýki, en
á almennum óþrifakláða hafði borið þar í meira lagi.
Heíir það að líkindum bæði þar og nyrðra einungis stafað
af því, að menn hafa við nákvæmar fjárskoðanir veitt
því meiri eftirtekt en að undanförnu. En þegar kom suð-
ur fyrir Hvítá í Borgarfirði, varð annað uppi á teningn-
um. Þar var illkynjaður sóttnæmur kláði kominn í flestar
sveitir, og lét amtmaður tvo af förunautum sínum ferðast
þar víða um og safna skýrslum um útbreiðslu sýkinnar.
Þótti sýnt og sannað af þeim skýrslum, að rekja mátti
upptök sýkinnar til Miðdalsfjárins og síðan feril hennar
kind frá kind og bæ frá bæ, og þótti sem hún hefði
hvergi komið nema af samgöngum við kláðasjúkt fé.
Þegar suður kom í Reykjavík varð dvölin nokkuð