Ný félagsrit - 01.01.1871, Blaðsíða 9

Um stjórnarmálið.
9
lag til ríkisins almennu þarfa. þ>ví þ(5 ma&ur verSi afe
halda því fram, afe réttindi standi til þess í sjálfu sér,
afe hife almenna löggjafarvald ríkisins hafl rétt til afe heimta
tillag bæfei í gjaldgreifeslu og lifes dtbofei, eins af Islandi og
annarstafear úr ríkinu, hvort sem þafe hefir hlutdeild í
ríkisþínginu efea ekki, þá er þ<5 hitt eins víst, afe í öllunt
umræfeum um þetta mál hefir þafe verife talife eins og
sjálfsagt, afe réttar þessa mundi ekki verfea neytt fyrst
frameptir tímunum. Loksins skal þess getife, afe samkvæmt
því, sem fram hefir komife í umræfeum á ríkisþínginu,
virtist stjörninni rétt afe láta þafe haldast, afe hæstiréttur
skuli vera æfesti dömur einnig í íslenzkum málum, og afe
engin breytíng sknli geta orfeife á því, nema mefe sam-
þykki hins almenna löggjafarvalds ríkisins.
Afe því leyti, sem snertir ákvarfeanir frumvarpsins
um fjármálin, skal þess getife, afe í 5V gr. hefir stjörnin
stúngife uppá tillagi úr ríkissjófei til Islands samkvæmt
því, sem samþykkt var á fólksþínginu í hitt hife fyrra (í
Februar 1869), þegar frumvarpife til laga um fjárhagsmál
Islands var þar til hinnar einu umræfeu, og virfeist varla
þörf afe leifea neinar ástæfeur sérstaklega fram því til
gildis, eptir allar þærumræfeur, sem híngað til hafa orfeife
um þafe mál”.
þegar dómsmálaráfegjafinn lagfei frarn frumvarpife á
fólksþínginu, fór hann um þafe svofelldum orfeum:
þafe hefir vakafe fyrir stjórninni, afe þafe væri mjög
óheppilegt, ef umræfeur þær, sem hafa farið hér fram á
ríkisþínginu upp aptur og aptur um þetta mál, yrfei alls
ekki á enda kljáöar, afe því leyti sem hife almenna lög-
gjafarvald ríkisins snertir. Stjórnin hefir því álitife þafe
skyldu sína, afe koma fram mefe mál þetta á ný, og þafe
óbreytt í afealstefnum sínum. Afe því leyti sem snertir
hinar stjórnlagalegu setníngar, þá standa þær fyrir vorum
augum svosem vafalausar, og svo sem gildandi, hvort
sem þær eru settar í lögin efea ekki; en eptir ölln því, sem