Ný félagsrit - 01.01.1871, Blaðsíða 62
62
Dm stjúrnamiálið.
hlý&ilegt og nau&synlegt aí) skoba þau nokkurnveginn
nákvæmlega, því nijög raikib er undir því komif), afe vér
höfum nokkurnveginn glögga hugmynd um, bæöi hver
tilgángur þeirra sé og gildi, hver sé þy&íng þeirra, hvernig
vér getum hagnýtt oss þau og varast þann misskilníng
og ska&a, sem af þeim gæti leidt ef þau yr&i ekki tekin
réttilega, e&a hagnýtt forsjálega.
þ>egar vér lítum á a&draganda og undirbúníng þess-
ara ((laga”, þá er útlit þeirra enganveginn vingjarnlegt,
e&a vonarsælt til heilla fyrir land vort og lýb. Sama er
aö segja um lögin sjálf, aö þau eru ekki a&gengileg í
fyrsta áliti, hvorki aö formi né efni. Me&ferö máls þessa
á ríkisþínginu hefir frá fyrstu byrjun veriö meö þeim blæ,
sem Nutzhorn rá&gjafi setti á þaÖ, aí> ríkisþíng Dana
hef&i löglegt vald til a& skamta oss landsréttindi vor eptir sinni
vild, ai> þai> væri undir ríkisþíngsins velþúknan og mildi kom-
ií>, hvergu mikiö þjú&frelsi vér skyldum hljúta, og hvort
fjárkröfum vorum skyldi nokkur gaumur gefinn; frelsis-
réttindi og fjárheimtu-réttindi skyldum vér engin hafa.
þessi skobun júkst og styrktist svo í me&ferö ríkisþíngsins,
einkum fyrir tilstyrk Lehmanns heitins, a?> af henni
spratt frumvarp stjúmarinnar til alþíngis 1869. En þegar
alþíng kastaci þessu frumvarpi, og framfylgdi því, sem
þaö haf&i á&ur samþykkt, þá þúkti stjúrninni ekki ráb
a& halda lengra fram í máliö a& svo stöddu, og kva&st
ekki vilja ney&a uppá oss stjúrnarskrá e&a stjúrnfrelsi,
sem hún vildi kalla, heldur búa þaö undir á annan hátt
(meb djúpsettri stjúrriarabferb). Nú þegar hin fyrri stjúrn
fékk Lehmanns frumvarp fellt, og þessi stjúrn ber fram
annaÖ frumvarp, sem vir&ist fara í sömu stefnu, og hefir
fram lög, sem eiga a& fá gildi frá 1. April þ. á., þá
liggur næst a& taka þetta svo, a& stjúrnin hafi nú fengi&