Ný félagsrit - 01.01.1871, Blaðsíða 63
Um stjórnarmálið.
63
sér libveizlu ríkisþíngsins til þess að koma á ísland vald-
boðnum lögum, eðakúgunarlögum, sem lulltrúaþínglslendínga
hefir að nokkru leyti aldr ei s éí>, að öðru leyti al d r e i sam-
þykkt, og enda í þrifcja lagi afneitafe að samþykkja.
Með þessum kúgunarlögum lætur ríkisþíngiö einsog þaö veiti
Íslendíngum eða alþíngi löggjafarvald í sérstökum málum
Islands, sem aldrei hafa heyrt undir danskt ríkis-
þí n g (sem ráðgjafinn sjálfur játar, bls. 44 og 55); það veitir
enn fremur peníngagjald, sem alþíng hefir lýst yfir að
væri ónóg, hvort heldnr litife væri til réttarkröfu lands-
ins á hendur Danmörku, eða ástandskröfu þess; og þetta
fé veitir ríkisþíngið ekki til umráöa fulltrúaþíngs Islendínga,
heldur til ótakmarkaðra umráða dómsmálaráðgjafans, sem
hefir alla ábyrgð sína fyrir ríkisþínginu, en enga fyrir alþíngi.
þetta allt sýnist nú afe horfa heldur öfugt vib, og
ekki líta mjög þjóðfrelsislega út fyrir oss. það bætist
einnig ofaná, a& sú hugmynd vakir fyrir oss Islendíng-
um, aí) lögin sé skipun, sem heimti hlýími hvort sem manni
sé Ijúft eöa leidt, og þessi hugmynd sýndist vaka fyrir
mönnum á alþíngi 1869, bæði fyrir þeim, sem ögruðu
meö því, aí> (<stöí)ufrumvarpif>” yr&i gjört a& kúgunar-
lögum ef alþíng vildi ekki samþykkja þa&, og eins fyrir
hinum, sem svöru&u, a& þeir óttu&ust ekki slík kúg-
unarlög, því þeir treysti frjálslyndi stjórnarinnar. þessar
hugsanir eru e&lilegar hjá oss, sem erum vanir vi&
a& allt sé rígbundi& á yfirbor&inu, þó los finnist ef
til vill ni&rundir, öldúngis eins ab sínu leyti, eins og
þegar mönnum brá svo undarlega vi& í fyrstu, þegar
verzlanin var& laus, og ver& á öllurn hlutum breyttist
aptur og aptur, í sta& þess þa& haf&i á&ur sta&i& óbreytt
um heilar aldir, þannig sem þa& haf&i veri& sett í fyrstu
meb kúgunarlögum. En nú sýna oss umræbumar um